"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1234 E., 2022/327 K.
HÜKÜM/KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 18. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/222 E., 2020/29 K.
Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi, kal, tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince kira tazminatı taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 21.05.1999 tarihli Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesi gereğince ... ve ...'nin malik olduğu 35532 ada 9 parselde 2. Kat 4-5-6 no.lu dairelerin ve 3. Kat 12 no.lu dairenin ... ve ...'ye, aynı parselde 2. kat 7-8-9 no.lu dairelerin ve 3. kat 10 no.lu dairenin ...'a, 35532 ada 9 parsel 3. kat 11 no.lu daire ile 35532 ada 11 parsel 7-8-9 no.lu daireler ...'ya yine 35532 ada 9 parseldeki zemin kat 1-2-3 no.lu dairelerin ise davalı müteahhitte ait olacağını, davacı ... arsası olan 37545 ada 10 parsel üzerindeki bağımsız bölümlerin tamamının da davalı kooperatife kalacağının kararlaştırıldığını, davacılardan ... ve ... adına kayıtlı olan 35532 ada 9 parsel sayılı taşınmazın müteahhite verildiğini ve taşınmaz üzerine davalı kooperatif tarafından proje ve ruhsatı olmadan bina yapıldığını, adı geçen bina için Mamak Belediyesi Başkanlığı tarafından yıkım kararı verildiğini, bu yıkım kararının idari yargıda dava açılmayarak kesinleştiğini, dava tarihi itibariyle ruhsata bağlanmasının da mümkün olmadığını, davacılar ... ve ... için terditli taleplerinden ilkinin ruhsatsız ve projesiz olan binanın müteahhit nam ve hesabına davacılar tarafından yıkılması, yıkım ve nakliye, tahliye giderlerinin davalı kooperatiften alınarak davacılara ödenmesi ve davalı ile yapılan sözleşmenin de geriye etkili feshine karar verilmesi, ikinci terditli talebinin ise davalı müteahhite binanın ruhsatı ve iskan raporunu alması için süre verilmesi ve bu sürede iskan raporu alınırsa müteahhitin sözleşmeye göre teslim tarihinden 2008 yılının Ağustos ayına kadar geçen süre için sözleşmede belirtilen aylık ödemeyi yapması, bu süre için doğan tazminatın davalı müteahhit kooperatiften alınarak davacılara verilmesi, müteahhitin iskan şartlarını sağlaması durumunda kira ile birlikte davacıların yaptığı harcamaların da verilmesi istemine ilişkin olduğunu, davacı ... yönünden terditli talepleri ile ilk iki davacı ... ve ...'nin talep sonucunun bağlantılı olduğunu, davacı ... ve ...'nin ikinci terditli talebi uygun bulunursa yani ...'a tahsis edilen konutların bulunduğu parsele davalı müteahhit iskan alırsa sözleşme ile ...'a verilen bağımsız bölümlerin davacı ... adına tescilinin sağlanması ve 2008 yılı Ağustos ayına kadar da işbu davacıya her ay 4 daire için kira ödemesinin faiziyle yapılması, davacı ...'un ikinci terditli talebinin ise davacılar ... ve ...'nin sözleşmesi geriye etkili fesih edilirse davacı ...'a hiçbir yerden gayrimenkul verilemeyeceğinden 37545 ada 10 parseldeki arsası üzerindeki binanın da iskanının alınması için kesin süre verilmesi ve iskan alınamazsa bu binanın da yıkılarak sözleşmenin geriye etkili feshinin sağlanması, davalı nam ve hesabına binanın yıkımına karar verilmesi, yıkım bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesi, alacağa faiz tahakkuk ettirilmesi, davacı ...'un üçüncü terditli talebinin ise ... ve ... arsaları konusunda kat irtifakı kurulup iskan alınamaz ise davacı ...'un kendi arsası ile ilgili kendisine sözleşmeye göre verilmesi gereken hiçbir bağımsız bölüm verilmediğinden bu durumda yine ... arsasındaki yapıya iskan alınırsa davacı ...'a diğer davacılar ... ve ... arsasından verilecek 4 daireye eşdeğer bağımsız bölümlerin kendi arsası olan 37545 ada 10 parselden verilmesi ve kira tazminatının faiziyle birlikte verilmesi, dördüncü terditli talebinin ise iskan alınsa dahi 4 bağımsız bölüm verilemez ise davacı kendisine taahhüt edilen hiçbir şeyi alamayacağından sözleşmenin davacı ... yönünden geriye etkili feshine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili 22.10.2018 tarihli beyan dilekçesinde özetle, davalının 35532 ada 9 parseldeki kaçak ve yıkılması gereken bina için 2018 yılının Nisan ayında tasdik ettirdiği mimari projeyi belediyeye sunarak 13.04.2018 tarihinde yapı ruhsatı aldığını daha sonra kat irtifakı kurulduğunu, bu parselde baştan beri arsa sahibi olan ... ve ...'nin kat irtifaklı bağımsız bölüm tapularını aldıklarını, bu durumda yıkım istemli taleplerinin inceleme dışı kaldığını, yine davacılardan ...'a verilmesi gereken bağımsız bölüm tapularının verildiğini, bu talepler yönünden davanın konusuz kaldığını, diğer taleplerinin dikkate alınması gerektiğini beyan etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kooperatif vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacıların tazminat taleplerinin hukuki olmadığını, fahiş olduğunu, davacıların sözleşme imzaladığı yöneticiler hakkında kooperatifteki görevlerini kötüye kullanma nedeniyle ağır ceza mahkemesinde yargılandıklarını, fahiş miktarlı sözleşmeleri imzalayan davacıların ve davalı kooperatifin eski yöneticilerinin kötüniyetli olduğunu, öncelikle zamanaşımı yönünden, aksi halde davacıların taleplerinin kısmi olması nedeniyle belirlenebilir bir alacak iddia edildiği için davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mahkemece, yargılama aşamasında dava konusu yıkım kararı verilen bina yönünden iskan ruhsatının alındığı, kat irtifakının kurulduğu, sözleşme gereği davacılara verilmesi gereken bağımsız bölümlerin davacılara verilerek tapuları aldıkları, bu nedenle davacı tarafın sözleşmenin feshi, kal, iskan alınması ve tescil taleplerinin konusuz kaldığı, davacıların, geç teslim nedeniyle kira tazminatı talebinin zamanaşımına uğradığı, davacıların sözleşmenin feshi ve tescil talepleri yönünden, davalı yüklenicinin edimlerini zamanında yerine getirmediği, kaçak bina yaptığı, Belediye Encümenince yıkım kararı verildiği ve davanın açılmasına davalının sebebiyet verdiği, bu durumda bu talepler yönünden bilirkişilerce tespit edilen bağımsız bölümlerin değeri üzerinden yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına ve davacılar yararına vekalet ücreti takdiri gerektiği gerekçesiyle, davacılar ... ve ...'nin sözleşmenin feshi ve yıkım kararı verilmesi talepleri konusuz kaldığından bu talepleri hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacılar ... ve ...'nin kira tazminatı taleplerinin reddine, davacı ...'un tescil, sözleşmenin geriye etkili feshi ve binanın kal'i talebi konusuz kaldığından bu talepleri hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacı ...'un kira tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kooperatif vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; tapu iptal ve tescili istenen taşınmazların davacılar adına kayıtlı olduğunu, müvekkilinin yüklenici olup, tapu iptal tescil kararı verilmesinin mümkün olmadığını, inşaatın tamamlanıp teslim edildiğini, davacıların fesih talebinden feragat ettiklerini, bu durumda vekalet ücretine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mahkemece, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilerek yasal düzenlemelere uygun ve isabetli gerekçeyle karar verilmiş olduğu, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı ve özellikle karar verilmesine yer olmadığı kararının ön incelemeden sonra verildiği, kat irtifakı tesisinin davadan sonra yapıldığı anlaşılmakla davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kooperatif vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı kooperatif vekili temyiz başvuru dilekçesinde istinaf dilekçesi içeriğini tekrar ederek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca sözleşmenin feshi, kal, kira tazminatı, iskan alınması ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 330, 331, 369, 370 ve 371. maddeleri, 6098 sayılı TBK 470-486 maddeleri, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi m.6
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Karar tarihinde yürürlükte bulunan Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre anlaşmazlık, davanın konusuz kalması, feragat, kabul, sulh veya herhangi bir nedenle; ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra giderilirse vekalet ücretinin tamamına hükmolunur. Bu durumda ilgili kanun hükmü ve tebliğe göre; ön incelemeden sonra karar verilmesine yer olmadığı kararı verildiği, kat irtifakının dava açıldıktan sonra tesis edildiği anlaşıldığından davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı kooperatif vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,13.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.