"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2018/1823 E., 2022/674 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2014/59 E., 2018/23 K.
Taraflar arasındaki istirdat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 25.09.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ...'ın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklaması dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Bursa'da doğalgaz hammaddesi ile elektrik üretimi yapıp ürettiğini, bu elektriği Elektrik Piyasası Kanunu ile ilgili yönetmelik ve EPDK kararları doğrultusunda sattığını, müvekkili şirkete ait santralin kurulu lisans gücünün 410 MW iken 30.06.2012 tarihinde 48 MW artışla 458 MW'a çıktığını, 5784 sayılı Kanun'la değişik 4628 sayılı EPK'nın 14. maddesi uyarınca, üretim ve otoprodüktör lisans sahibi tüzel kişilere teşvikler sağlanacağının hüküm altına alındığını, açıklanan mevzuat hükümlerine göre, müvekkiline ait santralin toplam 458 MW'a ulaşan kurulu gücünden 410 MW'lik bölümüne sistem kullanım ücretinin tam olarak uygulanması, 48 MW'lik bölümüne ise %50 oranında indirim uygulanması gerektiğini, ancak davalı kurum tarafından mevzuat hükümlerine aykırı olarak 31.08.2012, 30.09.2012, 31.10.2012, 30.11.2012, 31.12.2012, 31.01.2013, 28.02.2013 ve 31.03.2013 tarihli faturalar gönderildiğini, 31.07.2012 tarihli fatura ile ilgili Ankara 16. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/277 Esasından açtıkları davada fazladan alınan tutarın iadesine karar verildiğini ileri sürerek, ihtirazi kayıtla ödenen toplam KDV dahil 225.507,06 TL'nin ödeme tarihinden itibaren 6183 sayılı Kanun'un 51. maddesinde öngörülen gecikme zammı ve gecikme zammına eklenecek KDV ile birlikte davalıdan istirdatını talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; 5784 sayılı Kanunun 9'uncu maddesi ile mülga 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'na eklenen geçici 14'üncü madde c) bendiyle mevcut üretim tesislerine yeni ünite ilavesi değil, yeni üretim tesisi yatırımlarının teşvik edilmesi, başka bir deyişle sıfırdan üretim tesisi yatırımı yapacak yatırımcıların çekilmesinin amaçlanmakta olduğu ve ünite kavramı ile üretim tesisi kavramının mevzuatta farklı tanımlandığı göz önüne alınarak yasa koyucunun amacının yeni üretim tesislerinin yapılmasının teşvik edilmesi olduğunu, dava konusu yasayı ve gerekçeyi hazırlayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın 21.06.2012 tarihli ve 8069 sayılı yazısında mevcut üretim tesislerine yapılan ilave kapasiteleri kapsamadığı görüşünün belirttiğini, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun paralel görüşü olduğunu, ayrıca indirim teşvikine ilişkin ilgili hükmün yorumlanması kapsamında yapılan yanlışlıkların önüne geçilmesi amacıyla, kanunu hazırlayan ETKB'nin, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun yürürlüğe girmesiyle birlikte ilgili maddede düzenleme yaparak %50 indirim teşvikinin ilk defa işletmeye girecek üretim tesislerine uygulanacağını netleştirdiği ve kesinleştirdiğini, davacı şirket ile 48 MW'lık türbinini de içerecek şekilde 486 MW üzerinden tek bir kullanım sistem kullanım anlaşması imzalandığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı şirkete ait santralin kurulu lisans gücünün 410 MW iken, 30.06.2012 tarihinde 48 MW'lik bölümünün devreye alınması ile gücünün 458 MW' ye çıktığını, buna dair tutanakların davalı kurum tarafından teslim alındığı, 48 MW'lik 10. ünitenin bağımsız bir üretim tesisi niteliğinde olduğu bu nedenle 5784 sayılı Kanun ile değişik 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun geçici 14/c maddesindeki teşvik indirimi uygulamasından yararlanma hakkının bulunduğu, davalının davacıdan toplam 225.507,06 TL fazladan tahsil ettiği, davacının ihtirazi kayıtla fazla ödemiş olduğu anılan tutarı isteyebileceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; ilgili yasa ile mevcut üretim tesislerine yeni ünite ilavesi değil yeni üretim tesisi yatırımlarının teşvik edildiğini, ünite kavramı ile üretim tesisi kavramının mevzuatta farklı tanımlandığı da göz önüne alındığında yasa koyucunun amacının yeni üretim tesislerinin yapılmasını teşvik edilmesi olduğunu, davaya konu 48 MW türbinine ayrı bir üretim lisansı alınmadığını, ayrı bir bağlantı anlaşması ve sistem kullanım anlaşması imzalanmadığını, 410 MW’lık sistem kullanım anlaşması revize edilerek 458 MW2a çıkarıldığını, bu nedenlerle 48 MW’lık buhar türbinin kendi başına ayrı bir üretim lisansı varmış gibi indirimden yararlanamayacağını belirterek ilk derece kararının kaldırılarak davanın reddini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Enerji Piyasası Kanunu'nun "tanımlar ve kısaltmalar" başlıklı 3'üncü maddesinin 1 sayılı bendinin (rr) bendinde üretim tesisinin "elektrik enerjisinin üretildiği tesisleri" ifade ettiğinin belirtildiği, ünite kavramı Yasada tanımlanmamış olmakla birlikte Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 4'üncü maddesinin 1 sayılı fıkrasının (eee) bendine göre "Bağımsız olarak yük alabilen ve yük atabilen her bir üretim grubunu, kombine çevrim santralları için her bir gaz türbin ve jeneratörü ile gaz türbin ve jeneratörüne bağlı çalışacak buhar türbin ve jeneratörünün payını" ifade ettiği, mevzuatın bir bütün olarak değerlendirilmesinde üretim tesisi ve ünite kavramlarının teknik ve hukuki olarak farklı anlamlara geldiği, farklı birimleri ifade ettiği ve Yasanın açıkça "...işletmeye girecek ...üretim tesislerini..." teşvik kapsamında kabul ettiği; diğer bir ifade ile mevcut işletme içinde sonradan işletmeye girecek üniteleri kapsamına almadığı,bu itibarla davacının hizmete aldığı 48 MW'lık kısmın yeni bir üretim tesisi olmayıp, yeni bir ünite olduğu ve teşvikten yararlanamayacağı gözetildiğinde davacının yaptığı ödeme hukuka uygun olup, istirdat istemi reddi gerektiği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde, dava konusu edilen dönemde yürürlükte olan kanun maddelerine aykırı inceleme yapıldığını, ilgili kanun ve kurul kararıyla sadece yeni kurulan değil yeni devreye alınan üretim tesislerine de indirim sağlanacağının açık olduğunu, anılan yasal düzenlemenin amacının arz güvenliğine katkı yapılması olduğunu,kanun koyucunun tevsii yatırımları teşvik kapsamı dışında tutmak istemesi halinde bunu açıkca öngöreceğini, sistem kullanım bedeli teşvikine ilişkin olarak verilen kesin karar, kısmi dava için verilen karar ve tespit edilen hususların dikkate alınmadığını belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, sistem kullanım ücretinin fazla belirlenmesine dayalı istirdat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Yargıtay duruşmasında vekili hazır bulunan davalı yararına takdir olunan 17.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin, davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davacıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,25.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.