"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2012/768 E., 2014/57 K.
DAVA TARİHİ : 04.12.2012
HÜKÜM/KARAR : Davanın Reddi
Taraflar arasındaki istirdat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, davalı ... tarafından ihale edilen bitümlü sıcak karışımlı aşınma asfalt tabakası ve alt temel plentmiks yapımı işini yüklendiğini, mevsimsel yağışlar ve malzemelerde beklemeden dolayı meydana gelen bozulmalardan dolayı 26.03.2012 tarihli davalı idarenin olur yazısı ile işin cezalı olarak tamamlanarak sunulan onaylı iş programına göre tamamlanması ve cezalı çalışma tutarının hak edişlerden tahsil edilmesi suretiyle devam edilmesinin kararlaştırıldığını, müvekkilinin işi tamamlamaya başladığı sırada davalının herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeyi feshettiğini, süresi sona ermeyen teminat mektubunu haksız ve dayanaksız bir şekilde nakde çevirdiğini ileri sürerek müvekkili şirket ile davalı ... arasında imzalanan 07.09.2011 işe başlama tarihli sözleşmenin aynen geçerli olduğunun tespitine ve davalı tarafından haksız olarak irad kaydedilen 179.100,00 TL'nin ticari avans faizi ile birlikte istirdadına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı yüklenicinin işin bitirilmesi için verilen cezalı sürede dahi iş programına uymadığı ve taahhüdünü yerine getirmediği, bu nedenle sözleşmenin haklı olarak feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bilirkişinin vermiş olduğu raporun mevzuata ve dosyaya uygun bulunduğu, davacının söz konusu işin henüz 1/4 ünü yapmış olduğu, taahhüt olunan sürede istenen seviyeye gelmediği, akdin feshi ve teminatın irat kaydedilmesinde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; işin Mayıs ve Haziran 2012 tarihlerinde yapılması için müvekkili şirketçe 05.03.2012 tarihinde talepte bulunulduğunu, davalı ... tarafından talebin kabul edilerek 26.03.2012 tarihli olur yazısı ile işin cezalı olarak tamamlanarak sunulan onaylı iş programına göre tamamlanması ve cezalı çalışma tutarının hakedişlerden tahsil edilmesi suretiyle devam edilmesinin kararlaştırıldığını, müvekkilinin işi tamamlamaya başladığı sırada davalının herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeyi feshettiğini, süresi sona ermeyen teminat mektubunun haksız bir şekilde nakde çevrildiğini, sözleşmenin 26. maddesine aykırı olarak idarenin sözleşmeye uygun olarak hiçbir ihtar ve bildirimde bulunmadan sözleşmenin feshedildiğini, bilirkişi raporunda da; 15/03/2012 tarihi itibariyle işin %26,92 sinin fiilen tamamlandığı, kalan kısmın da iş programındaki takvime göre tamamlanabileceğinin açıkça ifade edildiğini, işin yapım oranına isabet eden tutarın istirdadına karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, eser sözleşmesinden kaynaklanan teminat mektubu bedelinin iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı TBK 470-486 maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun geçici 3 ncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanunun 428 nci maddesi ile 439 ncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Davacı yüklenici şirket ile davalı iş sahibi idare arasında "bitümlü sıcak karışımlı aşınma asfalt tabakası yapımı işine" ilişkin 06.09.2011 tarihli, birim fiyat üzerinden götürü bedelli 2.985.000,00 TL bedelli eser sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşmenin 9.3 maddesine göre, işin iş yeri teslim tarihinden itibaren 120 gün içinde tamamlanması ve geçici kabule hazır hale getirilmesi gerekmekte olup, sürenin hesaplanmasında, havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi ile resmi tatil günleri dikkate alındığından, bu nedenlerle ayrıca süre uzatımı verilmeyecektir. Sözleşmenin 10.2.1 maddesine göre, fiyat farkı olarak ödenecek bedel ve/veya iş artışı olması halinde bu artış tutarının %6'sı oranında teminat olarak kabul edilen değerler üzerinden ek kesin teminat alınacaktır. Sözleşmenin 18. maddesinde süre uzatımı verilecek haller ve şartları, 27.maddesinde ise sözleşmenin feshine ilişkin şartlar düzenlenmiştir.
Mahkemece alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı göz önünde bulundurulduğunda, taraflar arasında akdedilen sözleşmede işin teslim süresinin işyeri teslim tarihinden itibaren 120 gün olarak belirtildiği, 07/09/2011 tarihinde yer teslimi yapıldığı, yükleniciye iki kez süre uzatımı verildiği, verilen süre uzatım ile beraber işin bitmesi gereken tarih olan 15.03.2012 olduğu, davalı idarenin 15.03.2012 tarihli yazısında işin süresinde tamamlanmadığı, işe ait sözleşmenin 25. maddesinde yer alan yasal süre sonunda ayrıca protestoya gerek kalmaksızın gerekli işlemlerin yapılacağının bildirildiği, bunun üzerine yüklenici firmanın 21.03.2012 tarihli yazısı ile işin cezalı olarak bitirilmesi için süre verilmesini ve yeni iş programı sundukları anlaşılmıştır.
Davalı idarenin 07.05.2012 tarihli fen işleri inceleme raporu ve bilirkişi raporundan ve yine davalının da kabulünde olduğu üzere verilen yeni iş programına göre dahi işin nisan ayı itibariyle ancak çeyreğinin tamamlanmış olduğu, bu nedenle davalı idarenin sözleşmeyi feshetmekte haklı olduğu anlaşıldığından davalı idare tarafından yapılan sözleşmenin feshi ve fesih sonrası sözleşmenin 25.maddesine istinaden teminat mektubunun paraya çevrilmesi işlemlerinin yerinde olduğu, ilk derece mahkemesince de bu doğrultuda yapılan değerlendirme neticesinde davanın reddine karar verilmesinin yerinde olduğu kanaatine varılmıştır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
İş bu kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde temyiz yolu açık olmak üzere,
28.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.