"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1487 E., 2022/537 K.
DAVA TARİHİ : 24.02.2017
HÜKÜM/KARAR : Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/215 E., 2021/419 K.
Taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı eksik iş bedeli ve tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar ..., ......Ltd. Şti. ve Sirkülasyon Ltd. Şti. vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın, davalılar ......Ltd. ve Şti. ve Sirkülasyon Ltd. Şti. yönünden husumetten reddine, davalı ... yönünden kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 16.10.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde davacılar vekili Avukat Mehmet Çimen ile davalılardan ... İnş. Sar. Oto. Por. Rek. San ve Tic. Ltd. Şti ve ... vekili Avukat Ekin Erkuş geldiler. Tebligata rağmen başka gelen olmadığı anlaşılmakla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saatte Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; davacı ... ile davalı yüklenici ... arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, her ne kadar sözleşme Hamza ile imzalanmış ise de inşaatla fiilen ... İnş...Ltd. Şti.’nin ilgilendiğini, sözleşmede kararlaştırılan sayıdan daha fazla daire yapılmasına rağmen müvekkiline bu fazla yapılan dairelerden pay verilmediğini, müvekkili ...’ın kendisine düşen dairelerin bir kısmını eşi ve çocukları olan diğer davacılara devrettiğini, davacılara düşen dairelerin iskan ruhsatının alınmadığını, dairelerde eksik ve ayıplı imalatlar bulunduğunu, ayrıca dairelerin süresinde teslim edilmediğini ileri sürerek, fazladan yapılan daireler için 5.000,00 TL’nin tahsili ile davacı ...’a ödenmesine, kira tazminatı olarak 2.500,00’er TL’nin tahsili ile müvekkilleri Sema, Serpil, Nazlı ve Emel’e ödenmesine, iskan ruhsatı da dahil eksik işlerin giderilmesi için 20.000,00 TL’nin tahsili ile davacılara ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılar ..., ... İnş...Ltd. Şti. ve ... vekili cevap dilekçesinde; ... dışındaki diğer davalılara husumet yöneltilemeyeceğini, sözleşmenin tarafı olmadıklarını, müvekkili yüklenici Hamza’nın edimlerini yerine getirdiğini, fazlada yapılan bağımsız bölümlerde davacının hakkı bulunmadığını, dairelerin süresinde teslim edildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile her ne kadar arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yüklenici ... ile imzalanmış ise de inşaat ruhsatlarına göre yapının davalı Sirkülasyon Ltd. Şti. ve ... Ltd. Şti. tarafından yapıldığı, yine tanık beyanlarına göre davalı ...’nun da yapım işini üstlendiği, bu nedenle tüm davalıların, davacı tarafın zararlarından sorumlu oldukları, fazla yapılan dairelerde sözleşme uyarınca davacı tarafın %30 hakkı bulunduğu, yüklenicinin inşaatı süresinde teslim etmediği, dairelerde eksik ve ayıplı imalatlar bulunduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile 444.272,00 TL fazla inşaat bedelinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı ...’ya, 12.000,00 TL kira bedelinin (davalı Sirkülosyan Ltd. Şti. 1.250,00 TL ve fer’ilerinden sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davalı ...’ya, 4.000,00 TL kira bedelinin (davalı Sirkülosyan Ltd. Şti. 1.250,00 TL ve fer’ilerinden sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davalı ...’e, 8.000,00 TL kira bedelinin (davalı Sirkülosyan Ltd. Şti. 1.250,00 TL ve fer’ilerinden sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davalı ...’ya, 8.000,00 TL kira bedelinin (davalı Sirkülosyan Ltd. Şti. 1.250,00 TL ve fer’ilerinden sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davalı ...’e ödenmesine, iskan ruhsatının alınması ve eksik ve ayıplı işlerin giderilmesi için 84.564,81 TL’nin (davalı Sirkülosyan Ltd. Şti. 20.000,00 TL ve fer’ilerinden sorumlu olmak üzere) davalılardan tahsili ile davacılara tapudaki hisseleri oranında ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ... ve .....Ltd. Şti. vekili ile davalı Sirkülasyon Müh. Mim…Ltd. Şti. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalılar ... ve .....Ltd. Şti. vekili istinaf başvuru dilekçesinde; harcın tamamlanmadığını, yargılama sırasında vefat eden davacı ... lehine hüküm verildiğini, hükmün yeterli gerekçe içermediğini, tanık beyanlarıyla müvekillerinin kat karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı olduğu sonucuna varıldığını, müvekillerinin sözleşmede imzası bulunmadığını, fazla daire yapıldığı konusunda hatalı değerlendirme yapıldığını, müvekillerine husumet yöneltilemeyeceğini ileri sürerek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
2. Davalı Sirkülasyon Müh. Mim...Ltd. Şti. vekili istinaf başvuru dilekçesinde; müvekkilinin sözleşmenin tarafı olmadığını, husumet yöneltilmeyeceğini, tanık beyanlarıyla böyle bir sonuca varılamayacağını ileri sürerek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı arsa sahibi ... ve hisse devri suretiyle davacı sıfatı taşıyan diğer davacılar ile davalı ... dışındaki diğer davalılar arasında, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin varlığının veya diğer davalıların inşaatın bitimine ilişkin arsa sahiplerine taahhütte bulunduklarının ispat edilemediği, davalılar ..., ... Ltd. Şti. ve Sirkülasyon Müh..Ltd. Şti.’nin inşaat ruhsatında müteahhid olarak yer almaları veya tapu devrinin bu kişilere yapılması tek başına sorumluluklarını doğurmayacağı, bu kişilerin yüklenici ...’un alt yüklenicisi olduklarının kabulü halinde dahi arsa sahiplerine karşı sorumluluklarının bulunmadığı, sözleşmeden kaynaklı taleplerin yüklenici ... dışındaki diğer davalılara yöneltilmeyeceği, onlar yönünden davanın aktif husumet yokluğundan reddi gerektiği sonucu varılarak, istinaf başvurularının kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davalılar ..., ... Ltd. Şti. ve Sirkülasyon Müh..Ltd. Şti. yönünden davanın husumetten reddine, davanın davalı ... yönünden kabulü ile ilk derece mahkemesi hükmünde yazılı tazminat tutarlarının davalı ...’tan tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz başvuru dilekçesinde; davalıların tamamının yüklenici olduğunu, aralarında taşeronluk ilişkisi de olmadığını, davalı ... ile ...nin yakın akraba olduklarını ve birlikte çalıştıklarını, davalı tanıklarının bu hususu doğruladığını, yapı ruhsatlarında yüklenici olarak davalı şirketlerin adlarının yazılı bulunduğunu, müvekkilleri aleyhine yargılama giderlerine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı eksik ve ayıplı iş bedeli, gecikme tazminatı ve alacak istemlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Türk Medeni Kanunun 2 inci maddesi ile Türk Borçlar Kanunu ve ilgili mevzuat
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacılar vekilinin, davalı ... ve davalı Sirkülasyon Müh...Ltd. Şti. hakkında verilen hükmü yönelik temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Davacılar vekilinin, davalı ... İnşaat ... Otomotiv Prodüksüyon Reklam San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında verilen hükme yönelik temyiz itirazlarına gelince;
2.1. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri tapuda arsa payı devrini de içerdiğinden Türk Medeni Kanununun 706/1, Türk Borçlar Kanunun 237, 2644 sayılı Tapu Kanununun 26 ve 1512 sayılı Noterlik Kanununun 60 ıncı maddeleri uyarınca resmi şekilde yapılması zorunlu olup, resmi şekilde yapılması geçerlilik koşulu olup sözleşmenin noterde düzenleme şeklinde yapılması gerekmektedir. Ancak adi yazılı şekilde yapılmış olmakla birlikte, bu sözleşmeye dayalı olarak tapuda pay devrinin yapılması ya da edimlerin büyük oranda tamamlanmış olması halinde artık şekil eksikliğini ileri sürmek Türk Medeni Kanununun 2 nci maddesi gereğince hakkın kötüye kullanılması sayılacağından, sözleşmenin geçersizliği iddia veya savunmasına değer verilmeyerek sözleşme geçerli kabul edilerek uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekecektir (Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 10.06.2003 gün 2003/875 Esas, 2003/3092 Karar, 12.05.2009 gün 2008/2733 Esas, 2009/2766 Karar, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.01.2013 gün 2012/13-592 Esas, 2013/65 Karar sayılı ilamları).
2.2. Türk Medeni Kanununun “Dürüst davranma” başlıklı 2 nci maddesinde; “Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.” hükmüne yer verilmiştir. Dürüst davranma bir hak sahibinin hakkını kullanırken veya bir borçlunun borcunu yerine getirirken iyi ve doğru hareket etmesi yani dürüst, tutarlı, makul, fiilinin neticesini bilen, orta zekâlı her insanın benzer hadiselerde takip edeceği yolu tercih etmesidir. Objektif iyi niyet olarak da tanımlanan ve dürüstlük kuralını düzenleyen TMK’nın 2 nci maddesi, bütün hakların kullanılmasında dürüstlük kuralı çerçevesinde hareket edileceğini ve bir kimsenin başkasını zararlandırmak ya da güç duruma sokmak amacıyla haklarını kötüye kullanmasını Kanunun korumayacağını belirtmiştir. Aynı maddenin ikinci fıkrasında düzenlenen, hakkın kötüye kullanılması yasağı kuralının amacı, hâkime özel ve istisnai hâllerde (adalete uygun düşecek şekilde) hüküm verme olanağını sağlamaktadır.
2.3.Somut olayda, davacı arsa sahibi ... ile yüklenici ... arasında düzenlenen 18.12.2012 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, adi yazılı şekilde yapılmış olması nedeniyle geçersiz ise de tapuda sözleşmeye konu Gaziosmanpaşa Mahallesi 25671 ada 6 ve 7 no.lu parsellerden davalı ... İnş...Ltd. Şti. pay devirleri yapılmış, daha sonra da davalı şirket tarafından üçüncü kişilere hisse satışları yapılmıştır. Dosya arasında bulunan bir kısım bloklara ilişkin yapı ruhsatlarında da yapı müteahhidi olarak davalı şirket gösterilmiştir. Adi yazılı sözleşmenin davalı şirkete pay devri yapılmakla geçerli hale gelmesi ve inşaatların fiilen bu şirket tarafından yapılmış olması karşısında, davalı şirketin, artık sözleşmenin tarafı haline geldiğinin kabulü gerekir. Sırf adi yazılı sözleşmede şirket yetkililerinin imzasının bulunmaması, onu arsa sahiplerine karşı sorumlu olmaktan kurtarmaz. Davalı yüklenici şirketin aksi yöndeki savunmaları, Türk Medeni Kanunun 2 nci maddesinde yerini bulan dürüstlük kurallarına ve hakkın kötüye kullanılması yasağına aykırı olup, böyle bir davranış hukuk düzenince korunmaz.
2.4. Bu durumda, Bölge Adliye Mahkemesince, davacı arsa sahipleri tarafından, davalı ... İnşaat ... Otomotiv Prodüksüyon Reklam San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ne husumet yöneltilebileceği kabul edilerek, hüküm altına alınan alacağın davalı şirketten de tahsiline karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm verilmesi doğru olmamış, kararın davacılar yararına bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Yargıtay duruşmasında vekili hazır bulunan davacılar yararına takdir olunan 17.100,00 TL duruşma
vekalet ücretinin, davalı ... İnşaat ... Otomotiv Prodüksüyon Reklam San. ve Tic.
Ltd. Şti.’den tahsili ile davacılara ödenmesine,
Yargıtay duruşmasında vekili hazır bulunan davalı ... yararına takdir olunan 17.100,00 TL
duruşma vekalet ücretinin, davacılardan tahsili ile davalı ...’ya ödenmesine,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.