"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyize konu edilen kararda dava değerinin duruşma sınırının altında olduğu anlaşılmıştır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacı vekilinin duruşma isteğinin miktardan reddine, temyiz dilekçesinin kabulü ile incelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/839 Esas sayılı dosyasında işbu dava dosyasındaki davalıların taraf olarak bulunmaması nedeniyle bu davanın ek dava olarak açıldığını, davalıların da davacının yaptığı ödeme sebebiyle sorumluluğunun bulunduğunu, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 124.801,88 TL'nin ödeme tarihi olan 06/11/2013 tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte, 4.809,24 TL'sinin de 22.11.2013 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, bu davanın ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/839 Esas sayılı dosyasıyla birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesi ile; yetkili mahkemenin ... Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğini, zamanaşımı itirazında bulunduklarını dava konusunun zorunlu arabuluculuğa tabi olup, arabuluculuğa başvurulmadığını, ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/49 Esas sayılı dosya arasında derdestlik bulunduğunu, yaşanan kazadan dolayı davalının herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
2.Davalı ... vekili cevap dilekçesi ile; davalının yaşanan ... kazasından dolayı davalıya husumet yöneltilemeyeceğini, ... gitmeden davanın açıldığını, 6325 sayılı Yasanın 18/a bendine göre arabuluculuğa başvurulmasının zorunlu olduğunu, mahkemenin yetkili olmadığını, zamanaşımının gerçekleştiğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın açıldığı tarihte arabulucuk dava şartının yerine getirilmediği, 7155 sayılı Kanun ile ticari davalarda zorunlu hale getirilen arabuluculuğun tamamlanabilir bir dava şartı olmadığı, dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar vermek gerektiği, 6100 sayılı HMK’nın “Dava şartları ve ilk itirazlar hakkında karar” başlıklı 138. maddesi, 6100 sayılı HMK’nın "usul ekonomisi ilkesi" başlıklı 30. maddesi ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 11/04/2019 tarih ve 2017/15-2141 Esas, 2019/442 Karar sayılı ilamı birlikte değerlendirilmesi gerektiği gerekçesiyle; davanın TTK 5/a maddesi gereğince arabuluculuk dava şartı yokluğundan usulden reddine karar vermiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili tarafından verilen istinaf dilekçesinde; davanın ... kazasından doğan rücuen tazminat davası olduğu, mutlak ya da nispi ticari dava da olmadığı, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olmadığını, arabuluculuğa da tabi olmadığını belirterek mahkeme kararını istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, mahkemenin istinaf incelemesine konu kararında, dosyadaki mevcut delillere göre yaptığı değerlendirmeye, takdire ve ortaya koyduğu gerekçeye göre vardığı sonuçta istinaf sebepleri yönünden usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, istinaf nedenlerinin yerinde olmadığı HMK 355. maddesi kapsamında yapılan istinaf incelemesi sonucu anlaşılmakla, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz başvuru dilekçesinde istinaf dilekçesi içeriğini tekrar ederek hükmün bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... kazasından kaynaklanan rücuen tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 138, 369, 370 ve 371. maddeleri, 6098 sayılı TBK 470-486 maddeleri, 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanununun 3. maddesi.
3. Değerlendirme
1.7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanununun 3. maddesi ‘(1)Kanuna, bireysel veya toplu ... sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, ... başvurulmuş olması dava şartıdır. (2) Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması hâlinde mahkemece davacıya, son tutanağın bir haftalık kesin süre içinde mahkemeye sunulması gerektiği, aksi takdirde davanın usulden reddedileceği ihtarını içeren davetiye gönderilir. İhtarın gereği yerine getirilmez ise dava dilekçesi karşı tarafa tebliğe çıkarılmaksızın davanın usulden reddine karar verilir. ... başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması hâlinde herhangi bir işlem yapılmaksızın davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilir. (3) ... kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat ile bunlarla ilgili tespit, itiraz ve rücu davaları hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz.’ şeklinde düzenlenmiştir. ... bu maddenin üçüncü fıkrası uyarınca; ... kazaları veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davaları ile bu konulara ilişkin tespit, itiraz ve rücu davalarında arabuluculuk yoluna gidilmesi zorunluluğu aranmamaktadır. Eldeki dava ... kazasından kaynaklanan rücuen tazminat davasıdır. Bu nedenle İlk Derece Mahkemesince, davanın arabuluculuk dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddedilmesi ve Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi doğru olmayıp yargılamaya devamla sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.