"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/86 E., 2021/517 K.
DAVA TARİHİ : 25.09.2012
HÜKÜM/KARAR : Davanın Reddi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Yerel mahkeme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine (Kapatılan) 15. Hukuk Dairesince karar bozulmuş, Mahkemece bozma kararına uyularak davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Aliağa Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2004/359 Esas sayılı dosyası ile kesinleşen alacaklarının tahsili için Aliağa İcra Müdürlüğü'nün 2006/2073 Esas sayılı dosyası üzerinden davalı borçlu şirket aleyhine başlatılan icra takibinde davalı borçlu şirketin borca yeter haczi kabil malının bulunamadığını, davalı şirket ile diğer davalı arsa sahibi arasında Aliağa 2. Noterliği'nin 20.12.2004 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeye göre davalı şirket tarafından arsa sahipleri adına kayıtlı parselde bulunan arsa üzerine yapılacak olan apartman dairelerinden 6 tanesinin ...İnşaat Gıda Teks. Taah. Ltd. Şti. ne ait olacağını, sözleşmeye göre dairelerden 5 no.lu dairenin mal sahiplerine kalan tüm dairelerin inşaatlarının tamamlanması ve anahtarlarının tesliminden sonra ...İnşaat Gıda Teks. Taah. Ltd. Şti. tarafından satılabileceğini, inşaatın tamamlanmasına rağmen 5 no.lu bağımsız bölümün yükleniciye tescilinin sağlanmadığını ileri sürerek; tapuda ... adına kayıtlı bulunan 5 no.lu dairenin İİK 'nın 94/2. maddesine göre davalı şirket adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı arsa sahibi vekili cevap dilekçesinde özetle; sözleşmede 18 ay içinde dairelerinin teslim taahhüdünde bulunulduğunu fakat dairelerinin 18 ayda teslim edilmediğini, bundan sonra yasal yollarla haklarını aradıklarını, inşaatlarının projesine uygun yapılmadığını, yapılan dairelerde yapı kullanma izinlerinin bulunmadığını, adı geçen firmanın taahhüdünü yerine getirmediği için kendisinin mağdur olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı yüklenici şirket vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu edilen taşınmaza ilişkin olarak arsa sahipleri ile yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin mal sahiplerine Aliağa Noterliği'nden taraflarına gönderilen ihtarname ile fesih edilmiş olup feshedilen bir sözleşmeye istinaden davacı yanın talepte bulunmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek; davanın zaman aşımı, usulden ve esastan reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 17.02.2015 tarihli ve 2012/592 Esas, 2015/30 Karar sayılı kararı ile davanın kabulü ile 5 no.lu bağımsız bölümün davalı yüklenici şirket adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararları
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı arsa sahibi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 15. Hukuk Dairesinin 14.01.2019 tarihli ve 2018/3740 Esas,2019/115 Karar sayılı kararıyla; davalı yüklenici ve davalı arsa sahibinin dosyaya ayrı ayrı sundukları "Protokoldür" başlıklı 13.07.2011 tarihli belge esas alınarak mahkemece hüküm kurulmuş ise de sunulan belgelerin içeriği aynı olmakla birlikte davalı yüklenicinin sunduğu belgede "12.000,00 TL aldım. Nuri Akın" ibaresi bulunmakta davalı arsa sahibinin sunduğu belgede bu ibarenin bulunmadığı, belgedeki bu çelişik durum giderilmeden karar verilmesi doğru olmayıp, belgenin doğruluğu ve sıhhati konusunda taraf beyanları alınarak, gerektiğinde davalı arsa sahibi isticvap edilmek suretiyle araştırılmalı ve bundan sonra protokolde yer alan ödeme kaydı değerlendirilerek varılacak sonuca göre hüküm kurulması hususunda karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Aliağa 2. Noterliğinin 11/01/2007 tarihli ihtarnamesi ile kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshedildiği anlaşılmış olup, 13/07/2011 tarihli "protokoldür" başlıklı sözleşmenin hukuki mahiyeti itibariyle taraflar arasında akdedilen yeni bir isimsiz karma sözleşme niteliğinde olduğu, işbu sözleşmenin ifası kapsamında 12.000,00 TL paranın alındığı hususunun dosya kapsamında ispatlanamadığı gibi işbu protokolde dava konusu 5 no.lu bağımsız bölümün davalı yüklenici ...İnşaat Ltd Şti adına değil dava dışı üçüncü kişi Nuray Çakar adına temlikinin kararlaştırıldığı dolayısıyla protokol hükümlerince dava konusu taşınmaz yönünden alacaklının davalı ... Ltd Şti olmadığı kanaatine varılarak, davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; eksik kalan iş bedeli olarak protokolde belirlenen bedelin depo ettirilerek karar verilmesi gerektiğini, mahkemenin yeterince araştırma yapmadan karar verdiğini, ...'ın beyanlarının çelişkili olup, belgenin sıhhati araştırılarak eksik işlerin bedelinin depo edilmesi için taraflarına süre verilmesi gerektiğini, mahkeme kararının yeterince gerekçe de içermediğini beyanla, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, İİK 94/2'ye dayalı yetkiye istinaden kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereği davalı borçlu adına tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
İcra ve İflas Kanununun 94/2 nci maddesi.
3. Değerlendirme
3.1. Dava, İİK'nın 94. maddesine dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. İİK'nın 94. maddesine dayalı olarak açılan davalarda ancak mülkiyet ve diğer ayni hakların hak edilip de henüz devredilmemesi halinde borçlu adına tescili istenebilir. Bunun için yüklenicinin edimlerini ifa etmiş ve sözleşmeye göre bağımsız bölümün tesciline hak kazanmış olması gerekmektedir. Mahkemece alınan bilirkişi raporu ile inşaatın davalı yüklenici tarafından %95 oranında tamamlandığı, iskan ruhsatının alınmadığı, arsa sahibine isabet eden bağımsız bölümler ile ortak alanlarda tespit edilen eksik işlerin bedelinin toplamda 4.100,00 TL'ye giderilebileceği belirtilmiştir.
3.2.Dava konusu taşınmaz hakkında, imara aykırılıkları nedeniyle düzenlenen 22.05.2007 tarihli encümen kararında; yapının ruhsat ve eklerine aykırı yapılmış olduğu, aykırılığın giderilmemesi halinde yıkım kararı verileceği belirtilmiş olmasına rağmen, mahkemece bu aykırılıkların giderilmesinin mümkün olup olmadığı yani inşaatın imara uygun hale getirilmesinin tadilat projesi ile sağlanıp sağlanamayacağı yeterince araştırılmamıştır.
3.3.Bu durumda mahkemece yapılacak iş; taraflar arasında imzalanan kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile ilgili ait olduğu belediyeden işlem dosyası ve projeler de getirtildikten sonra bilirkişi marifeti ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi, ekleri, teknik şartnamesi, tasdikli projesi, yapı ruhsatı imar mevzuatına göre değerlendirilip yüklenicinin inşaatı tamamlayıp arsa payına hak kazanıp kazanmadığının tespit edilmesi, eksik ve kusurlu işler var ise eksik ve kusurlu işler ile giderim bedelinin belirlenmesi, bedelin depo ettirilmesi, eksik ve kusurlu işlerin imar mevzuatına aykırı olduğunun tespit edilmesi halinde; dava konusu taşınmaz yasal hale getirilebilecek ise bunun için gerekli iş ve işlemlerin ilgili belediyeden sorularak hiçbir kuşkuya yer vermeyecek şekilde belirlenmesi, alınacak cevaba göre eksik ve kusurların imar mevzuatına uygun şekilde giderilmesi için davacıya verilecek makul süre ve yetkinin belirlenerek verilmesi, süresinde imara aykırılıkların giderilmesi halinde davacının tapu iptal tescil talebinin değerlendirilmesi ve haklılık durumuna göre yargılama giderlerine hükmedilmesi, imara aykırılık giderilemeyecek ise davanın reddine karar verilmesinden ibarettir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA,
3.3 numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekillerinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine,
Karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
11.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.