"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/708 E., 2022/657 K.
DAVA TARİHİ : 24.10.2018
HÜKÜM/KARAR : Bozma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2018/695 E., 2020/278 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen konkordato davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; alacaklıların istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı bir kısım alacaklılar tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin plastik üretimi alanında faaliyet gösterdiğini, davacı gerçek kişinin ise şirketin yetkilisi ve tek ortağı olduğunu, döviz kuru ve ekonomik kriz nedeniyle şirketin işlerinin bozulduğunu ileri sürerek, sunulan konkordato projesi kapsamında borçlarını ödeyeceğini, konkordatonun tasdikine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Müdahil alacaklı vekilleri sundukları müdahale dilekçeleri ile davaya müdahil olmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacıların konkordato projesinin kabulü için aranan oy çoğunluğunun sağlandığı, konkordato projesinin başarıya ulaşa ihtimali bulunduğu, konkordatonun tasdiki şartlarının gerçekleştiği gerekçesi ile konkordatonun tasdikine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içerisinde müdahil alacaklılar ... Bankası A.Ş. vekili, ... A.Ş. vekili, müdahiller ... Geri Dönüşüm Ve Atık Değerlendirme Hizmetleri İnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti., ve ... Plastik San. Ve Tic. A.Ş. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 30.11.2020 tarihli ve 2020/1288 Esas, 2020/1083 Karar sayılı kararı ile Müdahiller ... A.Ş., ... Geri Dönüşüm ve Atık Değerlendirme Hizmetleri İnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti., ve ... Plastik San. ve Tic. A.Ş. Vekillerinin İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurularının İİK’nın 308 inci maddesinin a bendi uyarınca konkordatoya usulüne uygun itirazları olmadığından bahisle usulden reddine, diğer alacaklı ... Bankası A.Ş. yönünden ise alacağının çekişmeli hale geldiğinden bahisle esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A.Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde alacaklı ... Bankası A.Ş. ve alacaklı ... A.Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Bölge Adliye Mahkemesi kararı, 14.02.2022 tarih, 2021/4038 Esas 2022/742 Karar sayılı ilamla alacaklı, ... A.Ş. vekilinin duruşmalara katılarak konkordatoya itiraz ettiği ve istinaf hakkı bulunduğu gerekçesiyle bozulmuştur.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile alacaklılar , ... Geri Dönüşüm ve Atık Değerlendirme Hizmetleri İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve ... Plastik San. ve Tic. A.Ş. Vekillerinin İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurularının usulden reddine; alacaklılar ... A.Ş ve ... Bankası A.Ş. vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine, karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... A.Ş vekili ve ... Bankası A.Ş. vekili ve SGK vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Alacaklı ... Bankası A.Ş. vekili; konkordato sürecinin başından itibaren sakatlandığını ve konkordato ilanlarının usulüne uygun olmadığını ileri sürmüştür.
2. Alacaklı ... A.Ş. vekili; davacı borçlu şirket tarafından itiraz edilmemiş olmasına rağmen alacağının konkordato projesine eksik yazıldığını ileri sürmüştür.
3. Alacaklı SGK vekili; toplantı tutanaklarında kendilerine yer verilmediğini ve alacağının konkordato projesine eksik yazıldığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, konkordatonun tasdiki istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369. maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371. maddeleri, İcra ve İflas Kanunu’nun İİK’nın 286 vd., 302/4, 308/c-3 maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Konkordato isteminde bulunan her bir davacı için ayrı konkordato ön projesi sunulmalı konkordatonun tasdiki için aranan şartlar her bir davacı için ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Somut olayda, davacı gerçek kişi ... yönünden ayrı bir oylama yapılmadığı gibi davacı şirketten ayrı bir konkordato projesi olmadığı anlaşılmaktadır. Kendi ticari mevcudiyeti dahi bizatihi şirkete bağlıdır. Bu itibarla konkordatoya tabi olan borçları için ayrı bir kaynağı malvarlığı ve özgün projesi bulunmayan davacı gerçek kişi hakkında konkordatonun tasdikine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
2. Mahkeme, konkordato projesini değerlendirirken alacaklılar arasında dengeli ve adil bir ödeme planı ortaya konulması, alacaklıların da buna göre tatmin edilmesinin sağlanması gerektiğini göz önünde bulundurmalıdır. Dosya kapsamından, davacı şirketin borca batık olmadığı, varlıklarının borçlarını karşılama oranının yüksek olduğu, hasılat gelirlerinde ve karlılığında kayda değer nitelikte artış olduğu anlaşılmaktadır Buna rağmen tasdik edilen konkordato projesinde alacaklıların adi alacaklarının ana para kısımları hariç faiz ve diğer bütün ferilerinden feragat etmiş sayılmalarına karar verildiği gibi ödemeler için 60 aylık vade öngörüldüğü görülmektedir. Borca batık olmayan şirketin alacaklarından tenzilat yapması ve konkordato tedbirlerinden yararlandıkları tarihler de nazara alındığında ödemelerin bu denli uzun vadeye yayılması alacaklılar ile borçlu arasındaki menfaat dengesini borçlu lehine bozar mahiyettedir.
3.Konkordatonun tasdikine karar verilmesi halinde alacaklıları tatmin edecek ödeme planının açık ve somut olması, tereddüte mahal vermeyecek şekilde tasdik hükmüne yansıtılması gerekmektedir. Mahkemece kayıt altına alınmış adi alacak niteliğindeki ana para borçları için konkordato komiser heyetinin 31/12/2019 günlü raporu ve bu rapora ek olarak düzenlenen 25/02/2020 günlü rapor ekindeki ödeme planına göre tasdiki takip eden her ayın 25-30.günleri arasında ödenmeye başlamak üzere 60 aylık eşit taksitte adi alacak niteliğindeki ana para borçlarının tamamının davacılar tarafından ödenmesine, ödeme planının bütün alacaklılar tarafından UYAP'tan temin edilebileceğine veya mahkemeden alınabileceğine hükmedilmiştir. Bu hüküm konkordatonun genel ilkelerine İİK 306/1 maddesine aykırı olduğu gibi Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 297. maddesi uyarınca infazı kabil bir karar da değildir. Öte yandan, bu denli karışık bir kararın verilmesini takiben İİK’nın 306/2 maddesine uygun şekilde tasdik edilen konkordatonun yerine getirilmesini sağlamak için gerekli gözetim, yönetim ve tasfiye tedbirlerini almakla görevli bir kayyım tayin edilmemiş olması da mahkemenin kabulüne göre doğru görülmemiş hükmün bu yönüyle de bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde müdahiller ... Bank A.Ş. ile T.... Bankası A.Ş.'ye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 23.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.