"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
Taraflar arasında açılan taraflar arasındaki hizmet sözleşmesi dolayısıyla verilen banka teminat mektuplarının iadesi ve teminat mektubu komisyonunun davalıdan tahsiline ilişkin davadan dolayı yapılan yargılama sonunda mahkemece davanın kısmen kabulü ile teminat mektubunun davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının diğer taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında 60 personel ile 1 yıl süreli özel koruma ve güvenlik hizmeti işine ait hizmet sözleşmesi imzalandığını ve ... Bankası'nın 160.000,00-TL'lik kati teminat mektubunun davalıya verildiğini, söz konusu işin müvekkili şirket tarafından 09.09.2017 tarihinde tamamlandığını, soğuk mühürlü SGK ilişiksiz belgesini davalıya iletip 05.01.2018 tarihinde teminat mektubunun iadesinin talep edildiğini, ancak davalı tarafından teminat mektubunun kötü niyetli bir şekilde iade edilmediğini beyan ederek teminat mektubunun iadesine, sebepsiz yere iade edilmeyen 08.09.2017 tarihinden itibaren fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile bankaya ödendiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte 100,00-TL teminat mektubu komisyonunun ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından davaya konu edilen kati teminat mektubunun iade edilebilmesi için davacı şirketin müvekkili olan fabrikaya herhangi bir borcunun bulunmaması gerektiğini, ancak davacı şirketin müvekkili fabrikadan ihale ile aldığı işte çalıştırmış olduğu işçilerin kıdem ve ihbar tazminatlarını ödememesi neticesinde müvekkili fabrika aleyhine açılmış bulunan davaların kabulüne karar verilerek kesinleştiğini ve halen devam eden yargılamaların bulunduğunu, kesinleşen dosyalarda dava konusu tazminatlardan davacı şirket ile müvekkili fabrikanın müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında 15.08.2016 tarihli sözleşme ile davacı yüklenicinin davalı işverene 60 personel ile 1 yıl süreli Özel Koruma ve Güvenlik Hizmeti verme işini yüklendiği, söz konusu hizmetin 09.09.2016-09.09.2017 tarihleri arasında 08.09.2017 tarihli ... bitirme belgesine göre davacı tarafından sözleşmeye uygun biçimde ifa edildiği, davacı hak edişlerinin davalı tarafından davacıya ödendiği, ancak davacının davalıya sözleşme gereğince verdiği teminat mektubunun davacı talebine rağmen davalı tarafından iade edilmediği, davacı yüklenicinin ilişiksizlik belgesini 05.01.2018 tarihinde davalı işverene sunduğu, taraflar arasında yapılan sözleşme ve sözleşmenin atıf yaptığı yasal mevzuat olan 4735 Sayılı Yasanın 13. maddesine göre teminat mektubunun davacıya iade edilmesi gerektiği, her ne kadar davalı vekilince davacının çalıştırdığı işçilerin davalı kurum aleyhine kıdem, ihbar tazminatlarının tahsili için davalar açıldığı, söz konusu dosyaların kesinleştiği ve halen devam eden davalar bulunduğu savunulmuşsa da; somut olarak bu davaların hangi mahkemede hangi sayılı dosyalar olduğunu ve bunlara ilişkin yaptığı varsa ödeme belgelerini mahkememize bildirmediği bu nedenle davalının bu konudaki ispat yükünü yerine getirmediği bu kapsamda davacının sözleşme ve yasal mevzuat gereğince tüm edimlerini yerine getirdiği ve teminat mektubunun davalıya iadesi koşullarının gerçekleştiği anlaşıldığından davanın kısmen kabulü ile davaya konu teminat mektubunun davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davacı vekilince ödenen komisyon bedeline ilişkin herhangi bir delil sunulmadığından davacı vekilinin bu talebinin ise reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacı tarafından davaya konu edilen kat'i teminat mektubunun iade edilebilmesi için davacı şirketin müvekkili olan fabrikaya herhangi bir borcunun bulunmaması gerektiğini, ancak davacı şirketin müvekkili fabrikadan ihale ile aldığı işte çalıştırmış olduğu işçilerin kıdem ve ihbar tazminatlarını ödememesi neticesinde müvekkili fabrika aleyhine açılmış bulunan davaların kabulüne karar verilerek kesinleştiğini ve halen devam eden yargılamaların bulunduğunu, söz konusu kesinleşen dosyalarda dava konusu tazminatlardan davacı şirket ile müvekkili fabrikanın müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğuna dair kararın söz konusu işçiler tarafından icra takibine konu edildiğini, bunun üzerine her dosya için müvekkili fabrika tarafından davacı şirkete söz konusu işçilik alacaklarının ödenmesi konusunda defalarca ihtarda bulunulmasına rağmen davacı şirketçe bugüne kadar herhangi bir ödeme yapılmadığını, dolayısıyla icra takibine konu edilen işçilik alacaklarının tamamının müvekkil tarafından ödendiğini, yargılama süresi boyunca yazılı ve sözlü beyanlarında söz konusu bilgi ve belgelerin müvekkili şirkete bağlı ...... ... Fabrikası'ndan celbini defaatle talep ettiklerini, ancak yerel mahkeme tarafından müvekkili fabrikaya müzekkere gönderilmediğini, müvekkili tarafından teminat mektubunun iade edilmemesinde hiçbir hukuka aykırılık bulunmamakta olup, ihale sözleşmesinde belirlendiği üzere davacı şirket işçilerine ait işçilik alacaklarının müvekkili tarafından ödendiğini ve ödenecek tutarların, davaya konu teminat mektubunun nakde çevrilerek mahsubu ile geri kalan tutarın davacı tarafa iadesinin mümkün olacağını beyan ederek hükmü istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesi’nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, re'sen gözetilmesi gereken, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına, kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğunun anlaşılmasına göre davalı vekilinin istinaf itirazları yerinde görülmediğinden davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf sebepleri ve re'sen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, taraflar arasındaki hizmet sözleşmesi dolayısıyla verilen banka teminat mektuplarının iadesi ve teminat mektubu komisyonunun davalıdan tahsiline ilişkin davasıdır.
2. İlgili Hukuk
Taraflar arasındaki hizmet sözleşmesi 11. madde ve devamı maddeleri, 4735 sayılı Kanunun 13. maddesi, HMK 190. madde ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.