"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/250 E., 2022/2098 K.
DAVA TARİHİ : 28.07.2016
HÜKÜM/KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Elazığ 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/385 E., 2020/48 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1-Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalılar arasında 13.08.2015 tarihinde düzenlenen sözleşme ile karayolu bakım ve onarımının yapılmasının kararlaştırıldığını, müvekkilinin çalışan işçilere Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenen ücret üzerinden ödeme yaptığını, 2016 yılında asgari ücrete fahiş artış yapıldığını, böylece ifanın aşırı güçleştiğini, sözleşme koşullarının müvekkili aleyhine değiştiğini, sözleşmenin uyarlanması gerektiğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 66.216,00 TL’nin ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2- Davacı vekili 04.03.2020 tarihli ıslah dilekçesi ile dava değerini 249.668,52 TL arttırmıştır.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile davacı arasında düzenlenen sözleşmenin eser sözleşmesi olduğunu, sözleşmede davacının çalıştıracağı işçi sayısı ve bu işçilere ödenecek ücret miktarı konusunda herhangi bir hüküm bulunmadığını, bu nedenle davacının işçilere ödenen asgari ücretin artması nedeniyle uğramış olduğu zararın tazminini müvekkilden talep edilemeyeceğini, sözleşmenin 14-1 maddesine göre fiyat farkı da istenemeyeceğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı tarafından 2016 yılında asgari ücretteki artış nedeniyle sözleşmenin uyarlanması ve zararının tazmini talep edildiği, asgari ücret artışının mücbir sebep olarak değerlendirilemeyeceği, sözleşmenin imzalanma tarihi itibariyle uygulanması gereken TBK 138. maddesindeki aşırı ifa güçlüğünün bulunmadığı, davacının tacir olup sözleşmeyi imzalarken basiretli tacir gibi davranması gerektiği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle, asgari ücrette fahiş artış gerçekleşmesi nedeniyle müvekkilinin büyük külfet altına girdiğini, bilirkişi raporları ile de zararın hesaplandığını, asgari ücretteki artışın öngörülemez nitelikte olduğunu, tarafların iradelerini etkileyip sözleşmeyi yapmalarına neden olan şartlar daha sonra önemli surette değişmişse artık tarafların o akitle bağlı tutulamayacağını, değişen koşullar karşısında TMK’nun 2. maddesi uyarınca sözleşmenin yeniden düzenlenmesi gerektiğini belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taraflar arasında "Karayolları 8. Bölge Müdürlüğü .... yollarında Karla Mücadele ile Rutin Bakım, Yapım ve Onarım İşlerinin Yapılması" işine ait 13/08/2015 tarihli sözleşme imzalandığı, sözleşmenin 6.1. maddesine göre bedelin anahtar teslim götürü bedel olarak kararlaştırıldığı, 9.2. madesine göre ifa süresinin 1096 gün olduğu, 14. maddesine göre fiyat farkı istenemeyeceğinin anlaşıldığı, davacının dayandığı olgunun ülkemizde hemen her dönem karşı karşıya kalınması mümkün bir durum olup, tacir olan davacı tarafından öngörülebilir olduğunun kabulü gerektiği, bu yönde gerekli tedbirleri almadan sözleşme yapan davacının akdin devamı sırasında aşırı ifa güçlüğü gerekçesiyle uyarlama talebinde bulunması doğru olmadığı gibi, yaşanan artış nedeniyle akdin ifasının imkânsız hâle geldiğinden de söz etmenin mümkün olmadığı, davacının uyarlama nedenleri sözleşmeye bağlılık (ahde vefa) ve sözleşme serbestisi ilkelerine uygun olmadığından, somut olayda uyarlama koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin uyarlanması ve alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri,
6098 sayılı TBK 470-486 maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Bölge Adliye Mahkemesince verilen karar davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde belirtilen gerekçelerle temyiz edilmiş ise de, istinaf mahkemesince yapılan ve yukarıda belirtilen değerlendirmeler usul ve yasaya uygun olup, davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı harcın temyiz eden ilgiliden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.