"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/129 E., 2022/283 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup, yaklaşık maliyetin hazırlanmasında abartılı metrajlar ve afaki imalâtlara yer verilmesi, tadilat ve onarımların bir kısmının hiç yapılmamış olmasına rağmen tamamı yapılmış gibi gösterilerek fazla ödeme yapılarak idarenin zarara uğratıldığı iddiasıyla idare zararının ve haksız tahsil edilen fazla iş bedelinin yüklenici şirket, müşavir firma ve idare adına kontrol görevini yerine getirmeyen idare elamanından tahsili istemine ilişkindir.
1- İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulü ile 42.367,87 TL'nin (KDV hariç olarak) ödeme tarihi olan 27.05.2008 tarihinden itibaren yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp davacılara verilmesine, fazla istemin reddine dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Yapılan temyiz incelemesinde, Yargıtay (Kapatılan) 15. Hukuk Dairesi'nin 15.04.2014 tarihli, 2013/2991 Esas, 2014/2576 Karar sayılı ilamı ile davacı idare tarafından davalı yükleniciye ya da müşavire fazla ödeme yapılıp yapılmadığının kesin hesabın çıkarılması ile belirleneceği, mahkemece kesin hesap çıkarılmadan karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesi ile kararın bozulmasına karar verilmiş, karara karşı davacı iş sahibi karar düzletme yoluna başvurmuş, Yargıtay (Kapatılan) 15. Hukuk Dairesi'nin 18.02.2015 tarihli, 2014/6051 Esas, 2015/839 Karar sayılı ilamı ile sözleşme eki ihale evrakları ve dokümanlarında yapılması kararlaştırılan işlerin sözleşme tarihi itibariyle piyasa fiyatlarının ticaret ve sanayi odaları ile ilgili meslek kuruluşlarından sorularak tespit edildikten sonra bilirkişi kurulundan yaklaşık maliyet cetveli, mahal listesi, ihale evrakları ve sözleşme bedelinin belirlenmesinde davalı müşavir firmanın sözleşmeye aykırı davranıp davranmadığı, müşavirlik hizmet bedeline hak kazanıp kazanmadığı kusurlu davranışıyla fazla ödeme ve idare zararına neden olup olmadığı ve miktarı, yine bunların belirlenmesinde davalı idare elemanının ihmal ve kusurunun bulunup bulunmadığı varsa dereceleri ve miktarları ile davalı yüklenicinin sözleşme ile eki ihale dokümanlarına göre yapımını üstlendiği halde hiç yapmadığı ya da eksik yaptığı işler olup olmadığı ve bunlar sebebiyle kendisine ne miktarda fazla ödeme yapıldığı konusunda gerekçeli ve denetime elverişli ek rapor alınıp, davalı yüklenicinin ihale evraklarında fiyatın yüksek belirlenmesi ya da hayali imalât gösterilmesinde katkısı bulunup bulunmadığı değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekçesi ile bozulması gerekirken sadece kesin hesabın çıkartılması yönünden bozulduğu, bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından karar düzeltme talebinin kabulü ile bozma ilâmının kaldırılarak yerel mahkeme hükmünün bu değişik gerekçeyle temyiz eden taraflar yararına bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; yüklencinin yaklaşık maliyet hesabının yanlış yapılması ile ilgili sorumluluğunu gerektirecek bir katkısının olmadığı, imalat fazlası için yapılan ödemeden sorumlu olmadığı, kaldı ki yapılan kesin hesap çalışmasına göre işin olması gereken maliyetin altında hak edilmiş olması nedeniyle oluşmuş bir idare zararından bahsedilemeyeceği, kontrolör ...'in onarım işinin idare adına kontrolörlük görevini yaptığı, işin kontrolü sırasında hakkediş raporlarında gecikme cezası kesintisi yapıldığı, davalının idare adına görevini yerine getirdiği, yaklaşık maliyet hesabının yanlış yapılması ile ilgili bir katkısının olduğuna dair iddia ve sübut bulunmadığı, davalı müşavir firmanın ise, bilirkişi raporlarında açıklandığı üzere idare adına yaklaşık maliyet hesabı çıkartılırken görevini doğru yerine getirmediği, hatalı hesap çıkardığı sabit olmakla, idare ile arasındaki sözleşmeye aykırılık nedeni ile iş bedeline hak kazanamadığı belirtilerek davanın kısmen kabulüne, sözleşmeye aykırılık nedeniyle 10.066,74 TL hizmet bedelinin dava tarihi olan 28.10.2009 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı Bezeme Mimarlık Mühendislik Müşavirlik Ltd. Şti.’den tahsili ile davacıya verilmesine, davacı vekilinin davalılar Revak Restorasyon Müşavirlik Mimarlık Yatırım İnş. Tic. Ltd. Şti. ve ... hakkındaki davasının reddine karar verilmiştir.
2-Bu karara karşı davacı ve davalı Bezeme Mimarlık Mühendislik Hizmetleri Ltd. Şti. vekillerince süresinde temyiz yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı ve özellikle; hükme esas alınan bilirkişi raporunun denetlenebilir olduğu, bu rapora göre, düzenlenen hak edişler, yapılan ve yapılmayan imalatlar ile ilave işler dikkate alınarak yapılan hesaplama sonucunda idarenin fazla ödeme yapmadığının anlaşıldığı, yaklaşık maliyetin eksik belirlenmiş olmasında yüklenicinin sorumluluğunun olmadığı, her ne kadar idare elemanlarının hakedişlerin düzenlenmesi esnasında denetim görevini özenle yerine getirmediği anlaşılmış olsa da çıkarılan kesin hesap sonucunda idare zararının doğmadığının tespit edildiği, müşavir firmanın sözleşme ve eklerine göre üstlendiği ihale evrakları ve mahal listesinin hazırlanması, yaklaşık maliyetin tespiti ve kontrollük işlerini idare yararına yapmadığı, sözleşme ile üstlendiği edimi yerine getirmediği anlaşılmakla, davacı ve davalı Bezeme Mimarlık Mühendislik Hizmetleri Ltd. Şti. vekillerinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı ve davalı Bezeme Mimarlık Mühendislik Hizmetleri Ltd. Şti. vekillerinin tüm temyiz sebeplerinin reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan kararın ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden davacı ve davalı ...'den alınmasına, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 10.12.2024 gününde oy birliğiyle karar verildi.