"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2014/414 E., 2022/779 K.
Birleşen dava olan (Kadıköy 1.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2004/594 ESD)
1. Mahkemece, kooperatif üyeliğine dayalı açılan asıl ve birleşen 2013/262 Esas sayılı davanın reddine dair verilen karar, birleşen davada davacı vekilince temyiz edilmiş, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 06.11.2006 tarihli, 2005/10130 Esas, 2006/11136 Karar sayılı kararıyla davacının menfi tespit istemiyle bağlantılı olduğu ileri sürülen genel kurul kararının iptali ve ihraç kararının iptali davaları da incelenerek bir karar verilmesi gerektiği belirtilerek bozulmuştur.
2.Bozma kararından sonra, yargılama sırasında aralarında hukuki ve fiili irtibat olduğu gerekçesiyle Kadıköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2004/594 Esas sayılı dosyası işbu dosya ile birleştirilmiştir.
3. Mahkemece, asıl, birleşen ve karşı davalarda yapılan yargılama sonucunda, davaların kabulüne dair verilen karar birleşen davalarda davalı-karşı davacı kooperatif vekilince temyiz edilmiştir.
4. 6100 sayılı HMK’nın 166. maddesinin birinci fıkrasında; "Aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış davaların aralarında bağlantı bulunması durumunda, davanın her aşamasında, talep üzerine veya kendiliğinden ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebilir. Birleştirme kararı ikinci davanın açıldığı mahkemece verilir ve bu karar diğer mahkemeyi bağlar" hükmüne yer verilmiştir.
5. Dosyaların birleşmesi halinde, ilk dosya Yargıtay incelemesinden geçtikten sonra henüz kanun yolları aşamasına gelmemiş yeni bir dosyanın bu dosya ile birleşmesi halinde, birleşen dosyanın istinaf yoluna tabi olacağı açıktır. Zira davalar birleşmekle bağımsızlıklarını korur, ayrı dosya olma özelliğini devam ettirirler.
6.Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3. maddesinin 1. fıkrasında bölge adliye mahkemelerinin Resmi Gazete'de ilan edilecek göreve başlama tarihine kadar, 1086 sayılı Kanun'un temyize ilişkin yürürlükteki hükümlerinin, yine aynı maddenin 2. fıkrasında ise bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce aleyhine istinaf yoluna başvurulmuş olan kararlar hakkında kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanun'un 427 ile 454. madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı, yani bu kararlara ilişkin dosyaların bölge adliye mahkemelerine gönderilemeyeceği belirtilmiştir. Bu durumda 20 Temmuz 2016 tarihinden önce verilen kararlar, kanun yoluna başvurma tarihi ne olursa olsun, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 427. ve 454. maddelerindeki temyize ilişkin hükümlere tabi olup, dosyanın temyiz incelemesi için Yargıtay Başkanlığına gönderilmesi gerekmektedir.
8. Buna karşılık, 20 Temmuz 2016 tarihinde ve sonrasında verilen temyiz incelemesinden geçmeyen kararlara karşı yasa yoluna gidilmesi halinde ise, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 341-360. maddesindeki istinafa ilişkin hükümlerin uygulanması için bölge adliye mahkemesine gönderilmesi zorunludur.
9. Hemen belirtilmelidir ki, daha önce Yargıtay denetiminden geçen asıl dava dosyasının “İstinaf” kanun yoluna tabi olmadığı açıktır.
10. Ne var ki, birleştirilen Kadıköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2004/594 E. sayılı dava dosyanın karar tarihi 20 Temmuz 2016 tarihinden sonra olup, bu dosyalarda verilen kararla ilgili daha önce Yargıtay denetimi de söz konusu olmadığından, bu kararların ''İstinaf'' kanun yoluna tabi olduğu anlaşılmaktadır. Davalı-karşı davacı vekilince bu davada verilen karara karşı sunulan temyiz başvuru dilekçesinin, istinaf başvuru dilekçesi olarak kabulü gerekir.
11. Bu durumda, anılan davaların birleştirilmeleriyle bağımsız dava olma özelliklerini kaybetmedikleri gözetilerek, ''İstinaf'' kanun yoluna tabi olduğu anlaşılan, birleşen Kadıköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2004/594 Esas sayılı dava dosyasının istinaf incelemesi yapılmak üzere ilgili bölge adliye mahkemesine gönderilmesinin sağlanması için dosyanın mahalline iadesine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ:
Yukarıda açıklanan sebeplerle;
Birleşen Kadıköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2004/594 Esas sayılı dava dosyasının kanun yolu incelemesinde istinafa tabi olduğu anlaşıldığından, dava dosyasının istinaf incelemesi yapılmak üzere ilgili Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesine gönderilmesi ve birleşen dosyanın istinaf incelemesi yapıldıktan sonra asıl ve (temyiz edilmesi halinde) birleşen dosyanın temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE, 11.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.