"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2022/632 E., 2023/73 K.
HÜKÜM/KARAR : Asıl Dava Ret, Birleşen Dava Kısmen Kabul
1-Asıl ve birleşen dava eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, yüklenici tarafından açılan asıl dava bakiye iş bedelinin tahsili talebine, iş sahibi tarafından açılan birleşen dava ise sözleşme kapsamında yüklenici tarafından yapılan işlerdeki eksik ve kusurlu işlerin giderim bedelinin tahsili ve fazla ödenen bedelin istirdadı istemlerine ilişkindir.
2-İlk Derece Mahkemesince, yapılan yargılama sonucunda asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karara karşı taraf vekillerince istinaf yoluna başvurulması üzerine, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
3-Bölge Adliye Mahkemesinin bu kararına karşı davacı-birleşen dosya davalısı yüklenici vekilinin temyizi üzerine Dairemizin 07.04.2022 tarihli, 2021/3995 Esas, 2022/1971 Karar sayılı ilamıyla; "Sözleşme, 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı TBK’nın 480. maddesinde ifade edilen götürü bedelli sözleşmedir. Dosya kapsamında iş bedelinin tamamının ödenmediği, sadece 340.000,00 TL’sinin ödendiği anlaşılmaktadır. Götürü bedelli işlerde, yüklenicinin hak ettiği iş bedelinin saptanması ya da iş sahibinin ödemesinin fazla olup olmadığının belirlenmesi için gerçekleştirilen imalatın eksik ve kusurlar da dikkate alınarak tüm işe oranının tespiti, bulunacak bu oranın toplam iş bedeline uygulanarak hak edilen bedelin saptanması ve bulunacak bu rakamdan kanıtlanan ödemeler düşülerek hesaplanması gerekmektedir. Somut olay incelendiğinde; mahkemece hükme esas alınan raporda, eksik işlerin tespit ve dava tarihi itibari ile piyasa fiyatına göre bedelinin belirlendiği, bu bedelin sözleşme bedeline oranlandığı, gerçekleştirilen imalatın eksik ve kusurlar da dikkate alınarak tüm işe oranlanmadığı anlaşılmaktadır. Açıklanan nedenlerle hatalı değerlendirme ile sonuca giden rapora göre karar verilmesi doğru olmamıştır. Mahkemece yapılacak iş; HMK’nın 281/3. maddesi uyarınca maddi gerçeğin ortaya çıkması için konusunda uzman ve öncekiler dışında oluşturulacak teknik heyetten gerekirse keşif yapılmak sureti ile rapor alınıp sözleşmenin eksik ve ayıplara göre oranlanması, bulunacak oranın götürü bedel 387.000,00 TL ile çarpılıp, kanıtlanan ödemeler de düşüldükten sonra fazla ya da eksik ödeme olup olmadığının tespiti, eksik ödeme var ise asıl davada hüküm altına alınması, fazla ödeme var ise birleşen davada hüküm altına alınması ve ayıplar oranlamada değerlendirildiğinden ayrıca eksik işlere dair giderim bedeli verilemeyeceği dikkate alınarak hüküm kurulmasından ibarettir" gerekçesiyle kararın bozulmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
4-Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi'nce bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, asıl dava bakımından gerek ödeme dekontları, gerekse ticari defter kayıtları nazara alındığında davacı yüklenicinin ödemesinin toplam 330.000,00 TL olduğu,dava konusu sözleşme bedelinin eksik ve ayıplar dahil olmak üzere %85,2 oranında gerçekleştiği, bu oranın götürü bedel 387.000,00 TL'ye oranlanması ile ödenmesi gereken bedelin 329.724,00 TL bulunduğu, buna göre davacı yüklenicinin yaptığı imalat bedelinden daha fazla ödeme almış olduğu gerekçesiyle asıl davanın reddine,birleşen dava bakımından, eksik ve ayıplar dahil olmak üzere işin gerçekleşme seviyesinin %85,2, yapılan ödemenin 330.000,00 TL, iş bedelinin 387.000,00 TL olarak belirlendiği, oranlama yapılmak suretiyle ödenmesi gereken bedelin 329.724,00 TL hesaplandığı, bu durumda fazla ödendiği tespit edilen miktarın 276,00 TL olduğu gerekçesiyle birleşen davanın kısmen kabulüne 276,00 TL'nin dava tarihinden işleyecek ticari faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.
5-Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi'nin bozma üzerine verdiği karara karşı taraf vekillerince temyiz yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Kamu düzenine aykırılık hallerinin re'sen gözetildiği, bozma doğrultusunda inceleme yapıldığı, dosya içeriği, kararın dayandığı gerektirici sebepler ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı, yine hükme esas alınan bilirkişi raporunun olaya uygun ve içerik itibariyle yeterli ve inandırıcı olmasına, Dairemizin 07.04.2022 tarihli bozma ilamı öncesinde verilen kararda,yükleniciye yapılan ödeme mahkemece 330.000,00 TL olarak kabul edilmiş olup, bu kararın davalı ve birleşen dosya davacısı iş sahibi tarafından temyiz edilmemiş olmasına,bu durumda yükleniciye yapılan ödemenin 330.000,00 TL olarak kabul edilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına, Dairemizin anılan bozma ilamında yükleniciye yapılan ödemenin 340.000,00 TL olarak yazılmasının maddi hataya dayalı olduğunun anlaşılmasına göre, taraf vekillerinin temyizindeki sebepler yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi kararına ilişkin taraf vekillerinin tüm temyiz sebeplerinin reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan kararın ONANMASINA, davacı ... Malzemeleri Ticaret ve Sanayi A.Ş. tarafından fazla yatırılan harcın istek halinde iadesine, 05.12.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.