"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki kayıt kabul davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davalı iflas idaresi vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı iflas idaresi vekili tarafından duruşmalı temyiz edilmişse de 6100 sayılı Kanunun 369 ncu maddenin ikinci fıkrası uyarınca duruşma isteğinin reddine, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; tarafların tacir olup, prina ticareti ile uğraştıklarını, 19.09.2013 tarihli satış sözleşmesi uyarınca müvekkilinin davalıdan toplamda 3.883,60 ton prina satın aldığını, satış bedeli olan 916.530.00 TL'nin davalıya 22 adet çekle ödendiğini, ancak davalının satışa konu malı müvekkiline teslim etmediğini, çeklerin bedelsiz kaldığını ileri sürerek toplamda 22 adet ve 916.530,00.TL tutarındaki çek ile müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine, çeklerin iptal edilerek müvekkiline iadesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı ... Ticaret ... 'un ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 09.07.2015 tarih ve 2014/292 E. Sayılı kararı ile iflasına karar verildiği, ... İflas müdürlüğünün 17.02.2017 tarihli yazısında, alacaklı ...'ın 25.11.2016 tarihinde 916.530,00 TL alacağını iflas masasına kayıt ettirdiğini bildirdiği, davacı vekili de son duruşmada, Müflis ... iflas idaresinin 2. Alacaklılar toplantısı sonrasında, kendilerinin başvurusu üzerine alacağının masaya kayıt edildiğini bildirdiği, gerekçesiyle dava konusuz kaldığından davanın esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı iflas idaresi vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı iflas idaresi vekili istinaf dilekçesinde; Yerel mahkemece davacı tarafın alacağının kabul edilmesi nedeniyle dava konusuz kaldığından, davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığı ve yargılama giderlerinin davalı ...’a yükletilmesine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davacı alacağının 06.09.2017 tarihli sıra cetveline nizalı alacak olarak kaydedildiğini, nizalı alacağın takdir ve tespitinin mahkemeye ait olduğunu, yargılamanın sonucunda verilecek karara göre söz konusu alacağın kabul veya reddedileceğini, verilen kararının usul ve yasalara aykırı olduğunu istinaf nedeni olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; yargılama sırasında davalı ... Ticaret-...'un iflas etmesi ve ikinci alacaklılar toplantısı yapılarak davanın esası ile ilgili tüm sorumluluğun ve davada taraf sıfatının müflis ... Ticaret-... İflas İdaresi'ne geçmesinden dolayı somut uyuşmazlık ile ilgili davada taraf sıfatı kalmayan ...’un davanın esası ile ilgili istinaf etme hakkı bulunmadığından ... vekilinin davanın esasına yönelik istinaf itirazlarının incelenmesine yer olmadığı Ancak ilk derece mahkemesi tarafından yargılama sırasında ... Ticaret-...' un iflas etmesi nedeniyle davalı sıfatının ... Ticaret-... İflas İdaresi' ne geçmesine ve iflas idare memurları tarafından davanın takip edilmesine rağmen yargılama sonunda gerçek kişi ... aleyhine yargılama giderlerine hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olduğu ancak bu yanılgının giderilmesi, yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden ... vekilinin bu yöne ilişkin istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi hükümü kaldırılıp düzeltilerek yeniden esas hakkında verilmek suretiyle dava konusuz kaldığından davanın esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı iflas idaresi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı iflas idaresi vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrarla davacının alacak talebinin 916.530,00 TL olduğunu, 06.09.2017 tarihli sıra cetveline nizalı alacak olarak kaydedildiğini, nizalı alacağın takdir ve tespitinin mahkemeye ait olduğunu, iflas idaresi tarafından, iflas idaresi vekili olarak görevlendirildiğini, ... vekili olmadığını, Bölge Adliye Mahkemesi kararında "... vekili" olarak değerlendirildiğini esas hakkında istinaf hakkı bulunmadığı gerekçesiyle esasa ilişkin istinaf talebinin reddedildiğini, usul yönünden istinaf talebinin kabulüne karar verildiğini, ... vekili olduğuna ilişkin dosyada vekaletname bulunmadığını iflas idaresi vekili olduğunu, kayıt kabul davaları alacağın iflas masasına kaydı istemine ilişkin olup, belirli bir miktarın tahsiline yönelik olmadığından, bu davalarda haklı çıkan yararına maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, alacağın iflas masasına kayıt kabul istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 nci maddeleri, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 235 ve devamı maddeleri
3. Değerlendirme
1.... 1. İcra Hukuk Mahkemesinin 2015/833 E, 2015/850 K sayılı kararı ile iflas idaresi üyesi olarak Av. ..., Av. ... ve Av. ... tayin edildiği, ... İflas Müdürlüğünün 17.02.2017 tarihli cevap yazısında iflas idaresi üyelerinin Av. ..., Av. ... ve Av. ... olarak bildirildiği, ... İflas Müdürlüğünün 14.04.2017 tarihli iflas idaresi üyelerinin kararı gereğince ...’in iflas idaresi adına verilen vekaletname işlerinden münferiden yetkili kılındığı, karar gereğince ... 8. Noterliğinin 19.04.2017 tarih 03781 yevmiye nolu vekaletnamesinde iflas idaresi yetkililerinden ... tarafından Av. ...’ya vekalet verilerek iflas idaresini temsile yetkili kılındığı dosya kapsamından anlaşılmıştır.
2. Yukarıda izah edildiği üzere Av. ...’nun iflas idaresi vekili olduğu ve istinaf başvurusunda davacı alacağının 06.09.2017 tarihli sıra cetveline nizalı alacak olarak kaydedildiğini belirttiğine göre bu durumda davacı alacağı ile ilgili nizanın devam ettiği ve nizanın çözülmesi gerektiği, Bölge Adliye Mahkemesince; işin esasına girilerek yapılacak yargılama sonucunda davacının alacağının iflas masasına kaydı talebinin kabulü ya da reddi ilgili bir karar verilmesi gerekirken iflas idaresi vekili Av. ...’nun "... vekili" olduğu ve esas hakkında istinaf hakkı bulunmadığı gerekçesiyle esasa ilişkin istinaf talebinin reddi ile gerçek kişi ... aleyhine yargılama giderlerine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle ilk derece mahkemesi hükümü kaldırılıp düzeltilerek yeniden esas hakkında verilmek suretiyle davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi doğru olmamış kararının bozulması gerektirmiştir.
3. Öte yandan kayıt kabul davaları alacağın iflas masasına kaydı istemine ilişkin olup, belirli bir miktarın tahsiline yönelik olmadığından, alacağın iflas masasına kaydına karar verilmekle yetinilir. Alacağın ödenmesi ancak tasfiye sonunda masa mevcudunun sıra cetveline uygun biçimde dağıtımı aşamasında gerçekleşir ve alacakların tam olarak ödenip ödenmeyeceği ancak bu aşamada anlaşılabilir. Bu nedenlerle, bu davalarda maktu karar ve ilam harcı alınması ve maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekir. Bu hususun da gözardı edilerek, nispi oranda karar ve ilam harcına ve davacı yararına nispi vekalet ücretine hükmedilmesi de doğru olmamış Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.