"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun davalının istinaf başvurusunun reddine, davacının istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekilince duruşmasız, davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 06.02.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde davacı vekili Avukat ... geldi. Tebligata rağmen karşı taraftan gelen olmadığı anlaşılmakla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saatte Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili yüklenici ... ile arsa sahibi davalı ... arasında düzenlenen taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği müvekkilinin tüm edimlerini ifa ederek, yer sahibine ait bağımsız bölümleri bitirmesi gereken sürede, tüm inşaatı bitirerek ... kullanma iznini de aldığı ve süresinde davalı arsa sahibine ait bağımsız bölümleri teslim ettiğini, davalı tarafından sözleşmede davacı yükleniciye verilmesi taahhüt edilen bağımsız bölümlerden 8 no.lu dubleks dairenin tapudan devrinin yapılmadığını bildirerek, sözleşme gereği davacı müvekkiline verilmesi gereken (sözleşmede 3. kat, tapuda 2. kat olarak görünen) 8 no.lu dubleks dairenin tapusunun iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davayı kabul etmediklerini, davalı müvekkilinin tüm planlarını inşaat bitim ve teslime göre yaptığını, dükkanı da kendi ticari işletmesi için kullanmayı planladığını, sözleşmede belirtilen dükkan ve bağımsız bölümün sözleşmede belirtilen sürede teslim edilmediğinden müvekkilinin büyük kaybı olduğunu, sözleşmede öngörülen sürede inşaat tamamlanmadığından ve davacı müteahhidin sözleşmede belirtilen borçların gerektiği gibi ifa etmediğinden müvekkilinde 8 no.lu dubleks dairenin davacı adına tescili için ifa borcu doğmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yüklenici tarafından 3 aylık süresi içinde ... ruhsatına başvurulduğu ve ruhsattan itibaren 18 ay içinde inşaat yapıldığından inşaat tesliminde gecikmeden bahsedilemez ise de keşif ve bilirkişi marifetiyle alınan raporlarda, dükkanın zemin tabanına fleks döşemesi nedeniyle 7.540,00 TL, yangın merdiveni için 1.500,00 TL, kartonpiyer bağlantılardaki hatalar nedeniyle 2.750,00 TL eksik işler bulunduğu, taraflar arasındaki sözleşmenin 7. maddesinde, dükkan zeminlerinin ligh fleks döşenmesi şartı konulduğu, yangın merdiven ve kapısının yangın mevzuatı gereği yapılmasının zorunlu bulunduğundan sözleşmede bulunmasa da davacı yüklenici tarafından yapılması gerektiği, kartonpiyer bağlantılardaki hatalardan kaynaklanan tamir tadilat bedeli yüklenicinin borçlarından, 7.540,00 TL + 1.500,00 TL + 2.750,00 TL olmak üzere toplam 11.700,00 TL'nin depo edilmesi için davacı vekiline süre verildiği, süresi içerisinde bedelin depo edildiği, davanın açılmasına davacı yüklenici sebep olduğundan yargılama giderlerinden ve vekalet ücretinden davacı tarafın sorumlu tutulması gerektiği belirtilerek davanın kabulü ile dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 253 ada 2 parsel 2. ve çatı kat 8 no.lu bağımsız bölümün, davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline, depo edilen 11.700,00 TL'nin karar kesinleştiğinde davalıya nemaları ile birlikte ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı İstinafı
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin sözleşme gereği üstüne düşen tüm işleri eksiksiz yerine getirdiğinin tanık beyanları, dosyada belgeler ve karşı tarafın ihtarnamede çektiği yazılı ikrarı ile eksik işlerin bulunmadığının desteklendiğini, davalının kanıtlanamayan kendi imalatlarına ilişkin iddialarının tanık beyanları ile çürütüldüğünü, davacının mevcut satışı tapudan gerçekleştirememesinin nedeni kot farkı nedeniyle tapuda kat numaralarının sözleşme ile farklı görünmesi olduğunu, daire numaralarının aynı olduğunu, davalının satış yetkisini kaldırmadığını, davalıyı azlettiğini, tapu iptal ve tesciline ilişkin taleplerini kabul edildiğinden Harçlar Kanunu ve HMK gereği harcın davacıya yükletilmesinin hatalı olduğunu, lehlerine vekalet ücreti taktir edilmesi gerektiğini bildirerek, kararın eksik ... bedelinin kabulüyle yargılama giderleri, vekil ücreti ve harçların davacı yana yükletilmesine ilişkin kısmının kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı İstinafı
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacı yüklenicinin sözleşme gereği edimini yerine getirmediğini, bilirkişi hesaplamalarının eksik olduğunu, müvekkilinin tüm planlarını inşaat bitim ve teslim tarihine göre yaptığını, dükkan ve bağımsız bölümün sözleşmede öngörülen tarihte teslim edilmediğinden büyük kaybı olduğunu, diğer bölümlerin tescilinin yapılıp 8 no.lu bölümün tescilinin yapılamamasının müvekkilin sorumluluğunda olmadığını, sözleşme ile satış ve tescil yetkisi verdiğini, müvekkilinin 1. ... katta yer alan spor salonu için birtakım tadilatlar yaptığını, bu işlemler için 20.000,00 TL harcadığını, ekstra harcama yaparak zemin döşemesi ve yangın kapısı yaptırdığı, taahhüt edilen malzeme ile ... tamamlanmadığı için mağdur olduğunu, dava tapu iptal ve tescil davası olmasına rağmen maktu vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu bildirerek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yüklenici tarafından 3 aylık süresi içinde ... ruhsatı için başvurulduğu ve ruhsattan itibaren 18 ay içinde inşaat yapıldığından inşaat tesliminde gecikmeden bahsedilemez ise de keşif ve bilirkişi marifetiyle alınan raporlarda, dükkanın zemin tabanına fleks döşemesi nedeniyle 7.540,00 TL, yangın merdiveni için 1.500.00 TL, kartonpiyer bağlantılardaki hatalar nedeniyle 2.750,00 TL eksik işler bulunduğunun belirlendiği, taraflar arasındaki sözleşmenin 7. maddesinde, dükkan zeminlerinin ligh fleks döşenmesi şartı konulduğu, yangın merdiven ve kapısının yangın mevzuatı gereği yapılmasının zorunlu bulunduğundan sözleşmede bulunmasa da davacı yüklenici tarafından yapılması gerektiği, bilirkişi raporunda belirlendiği şekilde kartonpiyer bağlantılardaki hatalardan kaynaklanan tamir tadilat bedeli yüklenicinin borçlarından olduğu, davacı tarafından depo edilen eksik işler bedeli karşılığında tescil şartlarının oluştuğu, davacı vekilinin, davalının çektiği ihtarnamede eksik işler olmadığı yönünde ikrarı olduğunu istinaf konusu etmiş ise de ihtarname içeriğinde açıkça bir ibra olmadığı gibi, ibraname şartı yerine getirilmediğinden geçerliliğinden de bahsedilemeyeceği, eksik işler yerine gelmeden arsa sahibinin davaya karşı koymakta haklı olduğu ve dava açılmasına yüklenici sebep olduğundan yargılama masraflarından davacı sorumlu tutulmasına karar verilmesi gerektiğinden mahkemenin bu gerekçeye uygun kararın yasaya uygun ise de dava kabul ile sonuçlanması nedeniyle davalı lehine vekalet ücreti takdir edilmesi isabetsiz bulunduğundan kararın bu yönü ile düzeltilmesi gerektiğinden davalı vekilinin istinaf başvurusunun reddine, davacı vekilinin istinaf taleplerinin HMK'nın 353/1-b-2 maddesi gereğince kabulüne, ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 24.11.2021 tarihli, 2021/429 Esas, 2021/714 sayılı kararının HMK'nın 353/1-b.2 maddesi gereğince kaldırılmasına, davanın kabulüne, dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 253 ada 2 parsel 2. ve çatı kat 8 no.lu bağımsız bölümün, davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline, depo edilen 11.700,00 TL'nin, karar kesinleştiğinde davalıya nemaları ile birlikte ödenmesine, alınması gereken 17.876,73 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 4.269,78 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 13.606,95 TL harcın davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına, davacı tarafından yapılmış olan 5.813,38 TL yargılama giderinin (4.678,78 TL harç, 700,00 TL bilirkişi, 434,60 TL posta vd. masraf) üzerinde bırakılmasına, harçlar kanununa göre alınması gereken 17.879,73 TL istinaf karar harcından peşin alınan 4.388,48 TL'nin mahsubu ile bakiye 13.491,25 TL'nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı Temyizi
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; inşaatın tamamen bitirildiği ve iskan ruhsatının alındığı, davalının ayıplı ve eksik olduğunu iddia ettiği imalat kalemlerinde yaptığı değişikliklerin kendi kullanım amacına yönelik olduğu ve ve bu ayıp ve eksikliklerin teslimden sonra davalının yaptığı tadilattan kaynaklandığı, davalının ihtarından eksik ve ayıplı ... olmadığının anlaşıldığı, davalının ayıp ihbarında bulunmadığı, davalının hem satış yetkisini iptal etmediği hem de tapuya gelip muvafakat vermeyerek dava açılmasına sebebiyet verdiği, yargılama giderlerinin davası kabul edilen davacı üzerinde bırakılması kararının hatalı olduğu, İstinaf Mahkemesi kararında "peşin alınan 4.269,78 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 13.606,95 TL harcın davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına," kararının doğru olmadığı, istinaf konusu yapılan davacı lehine vekalet ücreti verilmesi taleplerinin değerlendirilmemesinin hatalı olduğu belirtilerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Davalı Temyizi
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; yüklenicinin edimlerini sözleşme gereği yerine getirmediği, davalının 1. ... katta yer alan spor salonu için bir takım tadilatlar yaptığı, toplamda 20.000,00 TL harcama gerçekleştirdiği, davalının hem ekstra harcama yaparak zemin döşemesi ve yangın kapısı yaptırdığı için, hem de taahhüt edilen malzeme ile ... tamamlanmadığı için mağdur durumda olduğu belirtilerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362 nci, 366 ncı, 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ve 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370. maddesi,
6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 470 vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Miktar veya değeri kesinlik sınırını geçmeyen davalara ilişkin nihai kararlar, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362 nci maddesi uyarınca temyiz edilemez. Temyize konu edilen miktarın kesinlik sınırının altında kalması hâlinde anılan Kanun’un 366 ncı maddesi atfıyla aynı Kanunun 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir.
Dosya içeriğine göre davacının temyize konu ettiği toplam miktar İlk Derece Mahkemesince hüküm altına alınan ve depo ettirilen 11.700,00 TL olup, Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi itibari ile kesinlik sınırı olan 107.090,00 TL’nin altında kaldığından davacı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan reddine karar verilmiştir.
2.Davalı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, özellikle davacı tarafından süresi içinde ... ruhsatı başvurulduğu, ruhsattan itibaren 18 ay içinde inşaat yapıldığı ve bu durumda inşaat tesliminde gecikmeden bahsedilemeyeceği ve depo edilen bedel haricinde davacının edimini yerine getirmediği ispatlanamadığından davalı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,
2.Davalı vekilinin temyiz itirazı reddedilerek Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
17.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan davacıya verilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine,
Aşağıda yazılı harcın temyiz eden davalıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.