"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tük. Mah. Sıf.)
SAYISI : 2019/219 E., 2021/265 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen yüklenicinin temliki nedeniyle kazanılan kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tazminat davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesi kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın tapu iptal ve tescil talebi yönünden reddine, tazminat talebinin ise davalı ... yönünden kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalılar yüklenici ... İnşaat Taahhüt Ziraat Emlak Turizm Tic. Ltd. Şti. ve arsa sahibi Maliye Hazinesi arasında yapılan Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesine göre yükleniciye düşen B Blok 4 numaralı bağımsız bölümün yüklenici tarafından 02.08.2010 tarihinde gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile 110.000,00 TL bedel ile müvekkiline satıldığını, bedelin ödendiğini, ayrıca 02.08.2010 tarihli harici satım sözleşmesini davalılardan ...'ın davalı yüklenici şirketin müşterek ve müteselsil kefil sıfatıyla imzaladığını, dava konusu bağımsız bölüm mülkiyetinin davalı ... Hazinesinde olduğunu, yüklenicinin kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince edimlerini yerine getirdiğini, ancak satım sözleşmesine göre en geç 30.10.2010 tarihinde devir ve teslim etmesi gerekirken dava tarihine kadar edimini gerçekleştirmediğini ileri sürerek tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde satış bedelinin sözleşme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı yüklenici şirket ve ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı ...'a husumet yöneltilemeyeceğini, dava konusu bağımsız bölümün mülkiyetinin müvekkillerinde olmadığını, davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Hazinesi davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 08.04.2019 tarihli ve 2016/16577 Esas, 2019/3201 Karar sayılı kararıyla; davanın kısmen kabul kısmen reddi ile; davalı ... İnşaat Ltd. Şti. bakımından açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, dahili davalı ... Hazinesi aleyhine açılan davanın reddine, davalı ... adına açılan davanın kabulü ile; 110.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı ...'dan alınarak davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesi kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararı ile bilirkişi raporunda inşaatın % 20'lik bölümünün tamamlandığının belirtildiği, tamamlanmadığı belirtilen kısım dava konusu bağımsız bölüme mi yoksa sözleşmeye konu yapıya mı ilişkin olduğu anlaşılamadığı, sözleşmeye konu inşaatın ne oranda tamamlandığı tespit edilmediği, yapılan inceleme ve araştırmanın sağlıklı bir sonuca ulaşmaya elverişli olmadığı belirtilerek kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu bağımsız bölümün kullanılabilir seviyede olmadığı, bu kabule göre yüksek mahkeme kararında da belirtildiği üzere eksik iş karşılığı bedelin depo edilmesi için davacı tarafa mehil verilemeyeceği, davalılardan maliye hazinesinin pasif husumetinin bulunmadığı anlaşıldığından tescil talebinin reddine, tazminat talebinin kabulüne karar verilmiş; 110.000,00.-TL tazminatın, dava tarihi olan 27.07.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı (müşterek/müteselsil kefil) ...'dan alınarak davacıya verilmesine, davalı ... İnşaat Taahhüt Ziraat Emlak Turizm Ltd. Şti. bakımından açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, dahili davalı ... Hazinesi adına açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; alınan raporun hüküm kurmaya elverişli olmadığını, taşınmazın hali hazırda kullanılamaz durumda olduğuna dair tespitin muğlak olduğunu, seviyenin belirlenmediğini, davacı payına düşen depo bedeli dikkate alındığına eksiklik olmadığının ortada olduğunu, tapu iptal tescil kararı verilmesi gerektiğini beyan ederek, kararın bozulması istemine ilişkindir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yüklenicinin temliki nedeniyle kazanılan kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
TBK’nın 470-486 maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Uyuşmazlık, yüklenicinin temliki nedeniyle kazanılan kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkin olup, mahkemece bozma ilamına uyulmuş ise de, bozma gerekleri yerine getirilmeden hüküm kurulmuştur. Bozma sonrası alınan bilirkişi raporunda inşaat seviyesi tespit edilmemiştir. Mahkemece, 17.12.2008 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca inşaatın getirilen fiziki seviyesi saptanmalı, bu konuda teknik bilirkişilerden denetime elverişli rapor alınmalı, inşaatın geldiği fiziki seviyeye göre, eksik iş varsa bu işlerin bedeli belirlenmeli, varsa eksik iş bedelini depo etmesi için davacı vekiline mehil verilmeli, dava konusu bağımsız bölümün bulunduğu 190 ada 207 parsel B Blok ile ilgili olarak dosyada mevcut 17.06.2011 tarihli ve 2011/66 sayılı yapı kullanım izin belgesi de değerlendirilmeli, inşaatın kabul edilebilir bir seviyeye ulaştığının anlaşılması halinde tapu iptali ve tescil isteminin kabulü, aksi halde şimdiki gibi ikinci kademedeki tazminat isteminin kabulüne yönelik bir karar verilmesi gerekir.
2. Davacının ilk talebi bağımsız bölümün tapu iptal ve tescil istemine ilişkin olup, bağımsız bölüm davalı ... Hazinesi adına kayıtlı olduğuna göre davalı ... Hazinesi yönünden de husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
Dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
13.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.