"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1010 E., 2022/1496 K.
HÜKÜM/KARAR : Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : Sakarya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/138 E., 2021/164 K.
Taraflar arasında açılan hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 2015/47947 İKN nolu hizmet alım sözleşmesi 28/05/2015 tarihinde ihale olduğunu ve 13/07/2015 tarihinde imzalandığını, sözleşmenin 14/07/2015 tarihinde başladığını, 07/12/2017 tarihinde son bulduğunu, davalı ile imzalanan ... İKN nolu hizmet alım sözleşmesine göre davalı kurum bünyesinde çalışan müvekkilinin firma işçilerinin asgari ücret fiyat farkının davalı tarafından ödenmediği, bu sebeple fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava haklarının saklı kalmak kaydıyla müvekkil firmanın sözleşme süresince davalı kurum bünyesinde çalışan personelin davalı tarafından ödenmeyen 14/07/2015 - 31/12/2015 dönemi arasında oluşan asgari ücret fiyat farkının, 01/01/2016 – 31/12/2016 dönemi arasında oluşan asgari ücret farkının ve 01/01/2017 – 07/12/2017 dönemi arasında oluşan asgari ücret farkının toplamından şimdilik 10.000,00- TL.'nin temerrüd tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı ve hak düşürücü sürelere ilişkin def'i ve itirazlarının bulunduğunu, davacının talep ettiği faiz başlangıç tarihine ve faiz oranına itiraz ettiklerini belirterek haksız davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Hizmet Alımına Ait Sözleşmenin 6. maddesine göre sözleşme birim fiyatlı olup, sabit birim fiyatlara göre toplam bedel kararlaştırıldığı, sözleşmenin 14.2. maddesinde yükleniciye taahhüdün gerçekleşmesi sırasında hiç bir şekilde fiyat farkı verilmeyeceği, ancak mücbir sebepler veya idareden kaynaklı nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esasların dikkate alınarak fiyat farkının hesaplanacağı, 14.3. maddesinde de sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılmayacağı kabul edildiği, 14.1. maddede de yüklenicinin gerek sözleşme süresi gerekse uzatılan süre içinde sözleşmenin tamamen ifasına kadar vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde bulunamayacağının kararlaştırıldığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 6. maddesindeki düzenlemeden sözleşmenin birim fiyatlı sözleşme olduğu, yine sözleşmenin 22.maddesi, idari şartnamenin 25.maddesi ve 46.maddesi uyarınca ihale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacağının bildirildiği, yine 25.2.maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiğinin kabul edildiği, yüklenicinin bu artış ve farkları ileri sürerek hak talebinde bulunamayacağı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkeme tarafından asgari ücret fiyat farkı talebi davalı ile imzalanan 2015/47947 İKN hizmet alım sözleşmesinin 14.1 maddesindeki genel hüküm olarak konan fiyat farkı verilmeyecektir maddesini dayanak göstererek kanuni düzenlemeleri dikkate almayıp eksik ve yanlış olarak davanın reddine karar verdiğini, davalı ile aralarında imzalan hizmet alım sözleşmesinde genel hüküm olarak fiyat farkı verilmeyeceği açık olarak yazılı olduğunu, buna bir itirazlarının olmadığını, kanun koyucu bu genel hükme bir istisna getirdiğini, bu istisnaya göre davayı açtıklarını, dava dilekçesinde belirtildiği üzere asgari ücret fiyat farkı taleplerinin kanuni dayanağının ''Resmi Gazetenin 31.08.2013 tarih, 2013/5215 karar sayılı : 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa göre İhale alımlarında uygulanacak fiyat farkına ilişkin uygulama esaslarını düzenleyen 7 maddenin 3 üncü ve 4 üncü fıkrasında açıkça ifade edildiği üzere ihale dökümanında çalışacak personel sayısı belli edilmiş ve iş bu personelin çalışma saatinin tamamının kurumda kullanılacağı açıkça ifade edilmiş ise, asgari ücret fiyat farkı verilmesini zorunlu görüldüğünü, imzalan ... İKN sözleşmenin teknik şartnamesinin 1.b.17.maddesinde, toplam 19 adet personelin istihdam edileceği ve kesintisiz olarak 7 gün 24 saat hizmet verileceği açıkça beyan edildiğini, iş bu çalışan personele dönük olarak asgari ücret fiyat farkı verilmesinin zorunlu olduğunu belirterek hükmü istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesi’nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; gerek taraflar arasındaki sözleşmenin 14.2. maddesi ve diğer hükümlerine göre fiyat farkı verilmeyeceğinin kararlaştırılmış olması ve özellikle dava konusu işin bitirilerek davacının hak ediş ödemelerini ihtirazi kayıtsız olarak kabul etmesine göre dava konusu istek kalemlerinin hak edişe yansıması nedeniyle hak edişlerin kesinleşmiş olması, gerekse dava konusu işin doğrudan personel alımına dayalı olmamasına göre mahkemece davacının davasının reddi yönündeki kararı yerinde olduğu kanaatiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf sebeplerini tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, taraflar arasındaki hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasıdır.
2. İlgili Hukuk
TBK 394. madde ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
3.1.Dava, asgari ücrette meydana gelen beklenenin üzerindeki artışa dayalı olarak taraflar arasındaki hizmet sözleşmesi bedelinin uyarlanması istemine ilişkindir. Asgari ücret kanunla belirlenmekte olup, belirlenen bu asgari ücret tutarının altında işçilere ödeme yapılması mümkün değildir. Sözleşmelerde asgari ücret altında ödeme yapılmasına ilişkin hükümler bulunması kanuna aykırılık nedeniyle yok hükmündedir. Asgari ücretin altında yapılan ödemeye ihtirazi kayıt konulmadan kabul edildiği gerekçe gösterilerek bu konudaki talebin reddi, asgari ücretin kamu düzenine ilişkin olması niteliğine aykırılık teşkil eder.
3.2.Somut olayda taraflar arasında 13.07.2015 tarihinde hizmet alım sözleşmesi imzalandığı, sözleşme kapsamında davalı yanca yapılan ödemelere asgari ücret fiyat farkının eklenmediği anlaşılmaktadır.
3.3.Yukarıda belirtildiği şekilde, asgari ücret kamu düzenine ilişkindir. İşçiye asgari ücretten az ücret ödenmesi halinde devlet kamu gücünü kullanarak ücretin asgari ücret seviyesine çıkartılmasını sağlamalıdır. Tarafı kim olursa olsun sözleşmelerde asgari ücret fiyat farkı ödenmesinin önüne geçen hükümler konulması veya birtakım gerekçelerle bunun önüne geçilmeye çalışılması asgari ücretin kamu düzeni niteliğiyle bağdaşmaz.
3.4.Bu durumda mahkemece, alanında uzman bilirkişi marifetiyle eski ve yeni brüt asgari ücret tutarları arasındaki fiyat farkının hesaplanması ile tespit edilecek miktar üzerinden asgari ücret fiyat farkı alacağına karar verilmesi gerekirken, aksi düşüncelerle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bu gerekçeyle davacı yararına bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Bölge Adliye Mahkemesinin esastan ret kararının KALDIRILMASINA
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.