"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2010 E., 2023/2539 K.
HÜKÜM : Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... İcra Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/99 E., 2019/201 K.
Taraflar arasındaki sıra cetvelinde şikayetten dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekilince istinaf edilmesi üzerine, bölge adliye mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Şikayetçi şikayet dilekçesinde; borçluya ait taşınmazların satıldığını, ihalenin feshi davası açılması nedeniyle 18.12.2018 tarihinde satışın kesinleştiğini, düzenlenen sıra cetvelinde ilk iki sırada şikayet olunanların kamu alacaklarına yer verildiğini, sıra cetveli düzenlenirken şikayet olunanların alacaklarının satış tarihi itibariyle değil de satışın kesinleşme tarihi esas alınarak belirlendiğini, bu nedenle yapılan sıra cetvelinin hatalı olduğunu ileri sürerek sıra cetvelinin iptalini talep etmiştir.
II. CEVAP
Şikayet olunan ... Vergi Dairesi vekili cevap dilekçesinde; şikayetin süresinde yapılmadığını, genel mahkemelerin görevli olduğunu, alacak bildiriminde bulunulurken satış tarihinin esas alındığını, ihalenin kesinleşmesi tarihi esas alınsa bile hukuka aykırılık söz konusu olmadığını, sıra cetvelinin usulüne uygun olduğunu savunarak şikayetin reddini istemiştir.
Şikayet olunan Altınordu Sosyal Güvenlik Kurumu vekili cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 19.06.2019 tarihli ve 2019/99Esas, 2019/201 Karar sayılı kararıyla; İİK 100. maddesinde ilk haciz üzerine satılan malın tutarı vezneye girinceye kadar aynı derecede hacze iştirak edebilecek alacaklıların kimler olduğunun açıklandığı, hacze iştirakin ise satış bedeli vezneye girinceye mümkün olabileceği, ... İcra Müdürlüğünün 2019/1032 Esas sayılı icra dosyasında satış tarihinden sonra yapılan 11.10.2017 tarihli hacizden dolayı hacze iştirak edilemeyeceğinden şikayetin kabulü ile sıra cetvelinin iptaline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayet olunan ... Vergi Dairesi vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 27.01.2020 tarihli ve 2019/2888 Esas, 2020/220 Karar sayılı kararıyla; satış tarihi olan 03.03.2017 tarihi itibarı ile borç miktarının hesaplanılarak icra müdürlüğüne bildirilmiş olduğu ve sıra cetvelinin bu miktarlar esas alınarak düzenlendiği gerekçesiyle şikayet olunan ... Vergi Dairesinin istinaf başvurusunun esastan kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak şikayetin reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairemiz 15.12.2021 tarih ve 2021/1659 Esas, 2021/2286Karar sayılı kararı ile; bedeli paylaşıma konu taşınmazın 03.03.2017 tarihinde satıldığı, ... ... Vergi Dairesinin16.05.2019 tarihli yazı cevabında satışa konu taşınmaz üzerinde 06.01.2014 tarihli 11.10.2017 tarihli haciz nedeniyle alacaklı olduğunu bildirdiği, şikayet olunan vergi dairesinin 11.10.2017 tarihli haczinin satış tarihinden sonra olduğu, satış tarihinden sonra alacakta meydana gelen artışlar, rehnin ya da haciz konulan malın bedelinden karşılanamayacağı gerekçesiyle Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak şikayetin reddine dair kararı usul ve yasaya aykırı görüldüğünden bozulmuştur.
B. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucu ilk derece mahkemesi kararında usule ve esasa ilişkin herhangi bir aykırılığın bulunmadığı, davanın esasıyla ilgili hükme etki edecek tüm delillerin dava dosyası içinde bulunduğu, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, bu nedenle inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
C. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayet olunan ... Vergi Dairesi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
D. Dairemiz 03.05.2023 tarih ve 2022/2390 Esas, 2023/1593 Karar sayılı kararı ile; somut olayda, İlk Derece Mahkemesinin 19.06.2019 tarihli şikayetin kabulü ile sıra cetvelinin iptaline dair kararına karşı şikayet olunan ... Vergi Dairesi vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince 27.01.2020 tarihli kararla davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüyle ilk derece mahkemesinin kaldırılmasına ve şikayetin reddine karar verilmiştir. Bu kararın şikayetçi vekilince temyizi üzerine Dairemizin 15.12.2021 tarihli kararı ile Bölge Adliye Mahkemesi kararı bozulmuş, Bölge Adliye Mahkemesince Dairemizin bozma ilamına uyulmuştur. Bu durumda Bölge Adliye Mahkemesince hüküm mahkemesi sıfatıyla bozmaya uyulduğundan artık davanın esası hakkında yeniden hüküm kurulması gerekirken bundan zuhulen bu kez denetim mahkemesi sıfatıyla HMK'nın 353/1-b1 maddesi uyarınca davacının istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar verilmesi yerinde olmadığı gerekçesiyle karar re’sen bozulmuştur.
E.Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucu; bedeli paylaşıma konu taşınmazın 03.03.2017 tarihinde satıldığı, ... ... Vergi Dairesinin16.05.2019 tarihli yazı cevabında satışa konu taşınmaz üzerinde 06.01.2014 tarihli 11.10.2017 tarihli haciz nedeniyle alacaklı olduğunu bildirdiği, şikayet olunan vergi dairesinin 11.10.2017 tarihli haczinin satış tarihinden sonra olduğu, satış tarihinden sonra alacakta meydana gelen artışlar, rehnin ya da haciz konulan malın bedelinden karşılanamayacağının anlaşıldığı, ... İcra Müdürlüğünün 2019/1032 esas sayılı icra dosyasında 11/10/2017 tarihli hacizden gelen alacağa iştirak edilemeyeceğinden sıra cetvelinin yeniden tanzim edilmesine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle;
1-Davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun HMK nun 353/b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Uyulmasına karar verilen Yargıtay, 6 Hukuk Dairesi'nin 03/05/2023 tarih ve 2022/2390 Esas 2023/1593 Karar sayılı bozma ilamı doğrultusunda derece mahkemesi sıfatı ile esas hakkında aşağıdaki HÜKMÜN OLUŞTURULMASINA.
1-Davanın KABULÜNE, ... İcra Müdürlüğünün 2019/1032 esas sayılı icra dosyasında 27/02/2019 tarihli SIRA CETVELİNİN İPTALİNE , İcra Müdürlüğünce İptal doğrultusunda işlem tanzimine şeklinde hüküm kurulmuştur.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayet olunan ... Vergi Dairesi ve ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Şikayet olunan ... Vergi Dairesi vekili temyiz dilekçesinde; şikayetçinin davasını kesin süre içerisinde açmadığını, genel mahkemelerin görevli olduğunu, müvekkil tarafından taşınmazlar üzerindeki hacze konu alacak miktarının, yalnızca birinci ve ikinci satış tarihlerinde ne kadar olacağının bildirildiğini, müvekkili vergi dairesinin, birinci satış tarihi itibariyle dahi alacağı 86.924,27 TL olduğunu şikayetçinin iddia ettiği gibi kesinleşme tarihi itibariyle alacakların hesaplanmış olması durumunda dahi hukuka aykırılık söz konusu olmayacağını temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
Şikayet olunan ... vekili temyiz dilekçesinde; müvekkil kurumun alacağı için satışa konu taşınmazlar üzerindeki haczin güncel ve derdest olduğunu, bu nedenle yerel mahkemece haciz tarihlerinin satış tarihinden önceki ve sonraki olarak değerlendirilmesi ve davacının davasının kabulüne karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, yine müvekkilinin her türlü harçtan muaf olduğunu harca ilişkin kararın da yerinde olmadığını beyan ederek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, sıra cetvelinin iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
İİK 100, 142, maddeleri
3. Değerlendirme
1. Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma ilamı gereğince inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı ... vekilinin tüm, davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2. Dairemizin 03.05.2023 tarihli ve 2022/2390 esas, 2024/1593 karar sayılı bozma ilamında da işaret edildiği gibi, hüküm mahkemesi sıfatıyla bozmaya uyulduğundan artık davanın esası hakkında yeniden hüküm kurulması gerektiğinden, Bölge Adliye Mahkemesince denetim mahkemesi sıfatıyla HMK'nın 353/1-b1 maddesi uyarınca davacının istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar verilmesi yerinde olmamıştır.
3. Yine Davalı ..., 492 sayılı Harçlar Kanununun 13/j maddesi uyarınca harçtan muaf olduğu halde mahkemece "59,30 TL maktu harcın davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına" karar verilmesi isabetsiz olmuştur.
4. Ne var ki; yapılan bu yanlışlıkların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle ;
1. Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin tüm, davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine,
2. 2 ve 3 numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin istinaf kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile istinaf kararının, hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinin hükümden tamamen çıkartılmasına, hüküm fıkrasının (2.2.) numaralı bendinde yer alan "Karar tarihi itibariyle alınması gereken 59,30 TL maktu harcın davacıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına" ibaresinin çıkartılarak yerine "Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davacı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine,
04.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.