"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/477 E., 2024/434 K.
HÜKÜM/KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2023/225 E., 2023/1006 K.
Taraflar arasındaki konkordatonun feshi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı borçlunun tasdik edilen konkordato projesi kapsamında 03.05.2022 tarihinden itibaren ödeme yapmaya başlaması gerekirken müvekkili bankaya hiçbir taksidin ödenmediğini ileri sürerek, konkordatonun kısmen feshini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı, cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının bu davayı açmış olduğu tarih itibariyle dava açmakta haklı olduğu bir an için kabul olunsa dahi yargılama sırasında fesih talebine esas tasdik kararının esas numarası, karar numarası ve karar tarihi itibariyle ortadan kalkmış olduğu, hüküm fıkrasının değiştiği, bu suretle talebe konu tasdik kararının kesinleşme şartının bir anlamda özel dava şartının yerine gelemeyeceği, davacının, dava açtığı tarih itibariyle kesinleşmiş bir tasdik kararı olmasa dahi dava açabileceği benimsenmiş ise de en azından fesih davasının görülmesi aşamasında dava şartı niteliğinde olan tasdik kararının kesinleşmesi gerektiği, oysaki somut olayda bu kararın kesinleşmeyeceğinin kesin ve açık olarak ortaya çıktığı, artık bu şartlarda tasdik kararının kesinleşme şartı oluşmadığından bu haliyle fesih davasının görülebilmesi mümkün olmadığı, bir başka deyişle davacı bu duruma rağmen derhal dava açmayı tercih etmekle usulen sonuçlarına katlanacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; bozmaya karşın taleplerinin konusuz kalmadığını, bozmadan sonra verilen tasdik kararına itirazlarında değişiklik olmadığını, kararda esasa ve tarihe ilişkin bir değişiklik de bulunmadığını, bozmadan sonra da ilk tasdik kararı ile aynı tarihten itibaren sonuç doğuracak şekilde karar verildiğini, yeni konkordato tasdik kararı da 03.05.2021 tarihi itibariyle sonuç doğuracağından, firmanın yine ödeme yapması gereken tarihte konkordato projesine aykırı davranarak ödeme yapmadığını belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava dilekçesinde kısmen feshi istenen konkordatonun, 03.05.2021 tarihinde tasdik olunan konkordato tasdik kararı olduğu, bu kararın hukuken ortadan kalktığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, konkordatonun kısmen feshi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 308 nci maddesinin e bendi.
3. Değerlendirme
Dava konkordatonun kısmen feshine ilişkindir.
Konkordatonun kısmen feshini düzenleyen 308/e maddesinde, tamamen feshi düzenleyen 308/f maddesinin aksine “tasdik kararının kesinleşmesini” öngörmemiş olması, mahkeme kararının tasdikten sonra ödeme takvimini başlatması, ödemelerin aksatılması halinde alacaklının “kısmen fesih talep etmesinin” haklı olması ve konkordato tasdik kararına aynen uyma zorunluluğunun bulunması dikkate alınarak; taksit ödemeleri tasdik kararının kesinleşmesinden sonra başlamayacaksa, kısmen feshin tasdik kararı kesinleşmeden talep edilebileceği kabul edilmelidir.
Somut olayda, konkordatonun tasdik kararının temyizi üzerine bozulmuşsa da bozmaya uyularak verilen 17.01.2023 tarihli ikinci kararda da, “tasdik kararının 03.05.2021 tarihinden itibaren sonuç doğurmasına…” şeklinde karar verilmiştir. Borçlu ne ilk tasdik kararı ne de ikinci karara rağmen davacı bankaya hiçbir ödeme yapmamıştır. İcra ve İflas Kanunu içinde düzenlenen konkordato müessesesi takip hukukunun genelinde olduğu gibi sıkı sıkıya şekle tabi ve iyi niyetin her aşamada geçerli olduğu bir hukuk alanıdır. Mahkemenin kararına rağmen ödeme yapmayan borçlunun mahkeme kararını hiçe sayan kötüniyetli davranışının hukuki müeyyidesiyle muhatap olması hukukun gereğidir.
Konkordatonun kısmen feshi davası devam ederken “tasdik kararının bozulması” ancak bozma üzerine verilen ikinci tasdik kararında da ilk tasdik kararında belirtilen tarihten itibaren hüküm doğuracağının belirtilmiş olması ve konkordato sürecinin bir bütün olması da dikkate alınarak, borçlunun artık davacı banka açısından konkordato kararının kendisine sunduğu imkanlardan yararlanmaması gerektiği gözetilerek davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, karar bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.