"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2022/146 E., 2023/364 K.
DAVALILAR : 1- ... vekili Avukat ... 2- .. vekili Avukat ...
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalılardan ...'un arsa sahibi ve diğer davalının yüklenici olduğunu, yüklenicinin arsa sahibi ile yapmış olduğu kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayanarak kendisine isabet eden onaylı projeye göre 2. kat, 7 numaralı bağımsız bölümün ... Noterliği' nin 05.03.1999 tarihli ve 1283 yevmiye sayılı satış vaadi sözleşmesi ile davacıya satıldığını ve 2.700,00 TL bedelin davacı tarafından tamamının ödendiğini, inşaatın büyük oranda bitirilmiş olmasına rağmen davalılar tarafından dava konusu bağımsız bölüm tapusunun davacıya verilmekten kaçınıldığını, yapılan tespitle inşaatın % 97 oranında bitirilmiş olduğunu, eksik işler bedelinin 5.850,00 TL olduğunu ve arsa sahibinin halen binada oturduğunu belirterek, dava konusu 166 ada, 7 parsel sayılı taşımaz üzerinde inşa edilen binanın 2. kat, 7 numaralı bağımsız bölümünün davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tescil edilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davalı ...'ün sözleşmenin tarafı olmadığını ve bu nedenle davanın husumet nedeniyle reddi gerektiğini, davalının yükleniciden kira kaybı ve eksik işler bedeli alacağı olduğunu, bu alacaklar ödenmeden davacının tescil davası açamayacağını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının sözleşmede belirtilen edimlerini yerine getirmediğini, aynı davacı tarafından açılan aynı konulu davada ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nce red kararı verildiğini ve karar tebliğe çıkartılıp kesinleşmediği için de derdestlik itirazları bulunduğunu, inşaatın halen iskan raporunun alınmadığını, gerekli harç ve vergilerin ödenmediğini, SSK ilişik kesme belgesinin alınmadığını, davacının sözleşmeden doğan borçlarını ödemediğini bu sebeple davacıya tapu verilmesinin söz konusu olmadığını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 30.11.2010 tarihli kararı ile tapulu taşınmazların harici satış sözleşmesiyle satışı, TMK'nın 706., BK.' nın 213.,Tapu Kanunu'nun 26. ve Noterler Kanunu'nun 60. maddeleri gereğince geçersizse de davacının satış bedelini ödeyerek dava konusu taşınmazı satın aldığı, yüklenicinin daire karşılığı inşaat sözleşmesinden doğan haklarını BK'nın 162. ve devamı maddeleri gereğince alacağın temliki hükümlerine göre devir etme hakkının bulunduğu, yüklenicinin halefi olan davacının onun haklarına sahip olduğu, ancak aynı zamanda da yüklenicinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda olduğu, dava konusu taşınmazın kat irtifakının yargılama aşamasında kurulduğu, dava konusu taşınmazın 25 no'lu bağımsız bölüm olarak tapuya tescil edildiği, taşınmazda yer alan 9 adet bağımsız bölümün fiilen konut amaçlı olarak kullanıldığı, davacının da halen dava konusu bağımsız bölümü konut olarak kullandığı, taşınmazın yapı kullanma izin belgesinin alınmadığı, iskân alınabilmesi için 307,78 TL iskan harç ve ücretinin talep edildiği, yüklenici ve onun halefi olan davacının 20.12.1994 tarihli ve 6955 yevmiye sayılı kat karşılığı inşaat sözleşmesinden doğan yükümlülüklerini yerine getirdiği, dava konusu taşınmazdaki daire ve dükkanlardan oluşan 29 adet bağımsız bölümün tamamının halen arsa sahibi davalı ... adına kayıtlı olduğu anlaşılmakla iskân harç ve gideri olan 307,78 TL' nin depo ettirilmesi gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
1.İlk Derece Mahkemesinin 30.11.2010 tarihli kararına karşı süresi içinde davalılar tarafında temyiz başvurusunda bulunulması üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesi'nin 2011/4727 Esas, 2011/14965 Karar sayılı, 06.12.2011 tarihli ilamı ile mahkemece yapılması gereken iş; teknik bilirkişiler aracılığı ile mahallinde yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yapmak, 20.12.1994 tarihli eser sözleşmesi uyarınca inşaatın getirilen fiziki seviyesini saptamak, bu konuda teknik bilirkişilerden denetime elverişli rapor almak, eksik iş varsa bu işlerin bedelini saptamak, ayrıca sözleşme uyarınca yüklenicinin yükümlülükleri arasında bulunan inşaat ile ilgili olarak ödenmesi gerekli belediye hissesi, SSK primleri, Maliyeye yapılacak ödemeler ve sair ödemelerin bulunup bulunmadığını Belediye, SSK ve Maliye ile yazışma yapılarak saptamak, ayrıca davalı yüklenici 05.03.1999 tarihli temlik sözleşmesi uyarınca davacının ödemesi gerekli bedelin bir kısmını ödemediğini savunduğundan ve anılan sözleşme uyarınca da satış bedelinin taksitler halinde ödeneceği öngörüldüğünden bu konuda taraf delillerini değerlendirerek temlik sözleşmesi uyarınca ödenmesi gereken bedelin tamamının ödenip ödemediğini araştırmak, ödenmeyen kısım varsa bunun dava tarihindeki güncel değerini bilirkişiler aracılığı ile belirlemek, varsa ödenmeyen miktarın güncel değeri ile eksik iş bedeli ve yukarıda açıklandığı üzere yapılacak yazışmalar sonucu bildirilecek ödemeleri depo etmesi için davacıya mehil vermek, bu bedeller depo edildiğinde sözleşme ifa ile sonuçlanmış olacağından istemi hüküm altına almak, aksi taktirde davayı reddetmek olmalıdır, gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi'nin 2011/4727 Esas, 2011/14965 Karar sayılı, 06.12.2011 tarihli kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından kararın düzeltilmesi başvurusunda bulunulması üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesi'nce, karar düzeltme istemi HUMK’nın 440. maddesindeki nedenlerden hiçbirisine dayanmadığı gerekçesiyle karar düzeltme isteminin reddine karar verilmiştir.
2.İlk Derece Mahkemesinin 29.12.2015 tarihli kararı ile yüklenici ve onun halefi olan davacının ... Noterliği'nde düzenlenen 20.12.1994 tarihli ve 6955 yevmiye sayılı kat karşılığı inşaat sözleşmesinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmesi amacıyla yapı kullanma izni belgesi alınması için davacıya 28.05.2015 tarihli celsede yetki ve süre verildiği, tarafların 13.10.2015 tarihli celseye mazeretleri nedeniyle katılmadıkları, davacı vekilinin 12.11.2015 tarihli celseye katılmadığı, davalıların davayı takip ettiği, davacı vekiline yapı kullanma izin belgesi alınması için gelecek celseye kadar kesin süre verildiği, davacının kesin süreye rağmen yapı kullanma izin belgesini alamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin 29.12.2015 tarihli kararının süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesi'nin 2016/15895 Esas, 2019/1983 Karar sayılı 05.03.2019 tarihli ilamı ile, mahkemece yapılması gereken iş; teknik bilirkişiler aracılığı ile mahallinde yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yapmak, 20.12.1994 tarihli eser sözleşmesi uyarınca inşaatın getirilen fiziki seviyesini saptamak, bu konuda teknik bilirkişilerden denetime elverişli rapor almak, eksik iş varsa bu işlerin bedelini saptamak, ayrıca sözleşme uyarınca yüklenicinin yükümlülükleri arasında bulunan inşaat ile ilgili olarak ödenmesi gerekli belediye hissesi, SSK primleri, Maliyeye yapılacak ödemeler ve sair ödemelerin bulunup bulunmadığını Belediye, SSK ve Maliye ile yazışma yapılarak saptamak, eksik iş bedeli ile yukarıda açıklandığı üzere yapılacak yazışmalar sonucu bildirilecek ödemeleri depo etmesi için davacıya mehil vermek, bu bedeller depo edildiğinde sözleşme ifa ile sonuçlanmış olacağından istemi hüküm altına almak, aksi taktirde davayı şimdi olduğu gibi reddetmek olmalı, değinilen yönler göz ardı edilerek kat karşılığı inşaat sözleşmesinde iskan ruhsatı alınma şartı bulunmamasına rağmen iskan ruhsatı alınması için kesin süre verilerek bu süre içerisinde gereğinin yerine getirilmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş olması doğru görülmediği gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
3.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilamına uyulmasına ve SSK, Maliye ve Belediyeye yazılan müzekkerelere verilen cevaplar neticesinde sözleşme kapsamında herhangi bir borcun bulunmadığı, SSK yazı cevabında davalı yüklenicinin ortağı olduğu diğer şirketlerle ilgili borcu olduğu bildirilmiş ise de, bu husus dava konusu taşınmaz ile ilgili olmadığı ve emlak vergisi borcunun ise 20.12.1994 günlü arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinde yüklenicinin yükümlülükleri arasında sayılmadığı, taşınmazın % 100 seviyesinde tamamlandığı, anılan sözleşme gereği dava konusu taşınmaza ilişkin halefi olduğu davalı yüklenicinin başkaca bir yükümlülüğünün kalmamış olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde;
Davalının arsa sahibi olup, müteahhidin başka kişilere sattığı taşınmazlarla herhangi bir ilgisi olmadığını, yasal zorunlu hasım olduğunu, yüklenicinin geç tesliminden ve inşaatta eksik bıraktığı işlerden dolayı ... İcra Müdürlüğü'nün dosyasından alacaklı olduğunu, işbu alacaklarının ödenmesi gerektiğini, yasal hasım olması, sözleşmede taraf olmaması dikkate alınarak yargılama giderleri ile avukatlık ücretinden sorumlu olmaması gerektiğini beyan etmektedir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciden bağımsız bölüm temlik alan davacının tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 ncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 428 nci maddesi ile 439 ncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkan bulunmadığı anlaşılmakla temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen temyiz sebeplerinin reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğ tarihinde itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme isteminde bulunulabilineceğine, 10.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.