"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/1263 E., 2024/1387 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2023/1139 E., 2024/463 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı talep edenler vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. TALEP
Talep eden vekili dava dilekçesinde; plastik poşet, çanta, torba, çuval, vb. ambalaj malzemelerinin toptan ticareti konularında ambalaj malzemeleri toptan ticareti işi ile ilgili faaliyet yürüten müvekkili şirket ile ortağının hakkında konkordato talep edilen (tefriki yapılan) diğer şirketler ve ortakları ile akrabalık ilişkileri bankalarda çapraz kefaletleri ve ipotek teminatlarının mevcut olduğunu, faaliyet hacmi olarak en büyük şirket olan ...San. ve Tic. Ltd. Şti'nin pandemi ve sonrasında gelişen yüksek enflasyon ortamında mali durumda daralma ve finansal sıkıntı yaşadığını, diğer şirket ve ortaklarının bu süreçte ana şirkete finansman sağlamak için destek olduklarını, şirket lehine keşide edilen çeklerin faktoring işlemine tabi tutulduğunu, gelinen aşamada çeklerin karşılıksız kaldığını, borçların vadesinde ödenememesi tehlikesi ile karşı karşıya kalındığını belirterek alacaklıların alacağına kavuşması amacıyla ...San. ve Tic. Ltd. Şti'nin gelirlerinden ödenmesi suretiyle hazırlanan vade konkordatosunu içeren proje ve ekli belgeler uyarınca borçlular hakkında geçici ve kesin mühlet kararları verilerek yargılama neticesinde konkordatonun tasdik edilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Müdahiller davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tek dava dilekçesi ile bir bütün olarak konkordato talep eden şirket ve ortakları hakkındaki davaların, yargılamasının ve denetiminin daha düzenli ve denetlenebilir şekilde gerçekleştirilebilmesi için şirket ve ortakları esas alınarak tefrikine ve konkordato talep eden şirket ve ortağı hakkındaki davanın ayrı bir esasa kaydedilmesine karar verildiği, akabinde verilen geçici mühlet ve geçici mühletin uzatılması sürecinde komiser raporu ve dosya kapsamına göre; konkordato talep eden şirketin diğer grup şirketleri ile birlikte bankalardan temin edilen çek karneleri kullanılmak suretiyle lider şirket konumunda olan grup şirketi ...San. ve Tic. Ltd. Şti.'ye finansman sağlamak amacıyla çekler keşide ettiği ve çeklerin bu şirket aracılığıyla piyasaya ve faktoring şirketlerine kırdırıldığı, bu yolla şirketin önemli miktarda borçlandırıldığı, borçlu şirketin toplanılan avans çeklerini kullanarak ...Ltd. Şti.'ye nakit yaratmaya çalışması kabul edilebilecek bir ticaret biçimi olmadığı, bundan kaynaklı ortaya çıkan borç yükü de şirketi borca batıklık durumuna düşürmese de bu uygulama lider firma konumunda olan ...Ltd. Şti. ve diğer grup şirketlerinin ve piyasada kendisine kambiyo evrakı veren şirketleri söz konusu borca batıklık durumuna düşürdüğünü, geçici mühlet dönemi içerisinde şirketin gayrifaal olduğu, kaydadeğer bir işletmesel faaliyetinin bulunmadığı borçlu şirketin konkordato projesinin lider firma olan Altıgen ambalaj Ltd. Şti.'nin projesine bağlı olduğu, söz konusu borç yükünden ve süreçten tek başına çıkmasının mümkün olmadığı, mahkemenin 2023/1129 Esas sayılı dosyasında yukarıda açıklanan benzer gerekçelerle ...Ltd. Şti.'nin iflasına karar verildiği, komiserin heyetinin de tespit ettiği üzere; tek başına işletmesel faaliyetleriyle borç yükünü ödemesi mümkün görülmediği, bu sebeple projenin başarı şansı bulunmadığı, rayiç bilançoya göre talep eden şirket borca batık olduğundan şirket yetkililerinin duruşmada iflasla ilgili beyanları alındığı gerekçesi ile talep edenlerin konkordato taleplerinin reddi ile borca batık olduğundan ayrıca iflasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresinde talep eden vekilince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Talep eden vekili temyiz dilekçesinde;
a. Şirketin net karlılığının tespit edileceğinin belirtilmesine ve projenin gerçekleştirilemeyeceğine dair herhangi bir tespit bulunmamasına rağmen rapora aykırı şekilde geçici mühlet içerisinde konkordato talebinin reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu,
b. Hedeflenen ciroların ve karlılığın net tespiti için nisan ayından sonraki gerçek performansın ancak görülebileceği tespit edildiğini, grup şirket gayrimenkullerinin değerlerinin, duran varlık ve mali gücün gözetilmediğini, beyan ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, konkordatonun tasdiki istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere konkordatonun başarıya ulaşamayacağının anlaşılmasına ve talep eden şirketin borca batık olduğunun anlaşılmasına göre usul ve kanuna uygun olup, talep eden vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370/1. maddesi hükmü uyarınca ONANMASINA,
Fazla yatırılan harcın istek halinde temyiz eden talep edenlere iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.