"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1905 E., 2022/171 K.
DAVACILAR : 1-... 2-... 3-... vekili Avukat ...
DAVA TARİHİ : 03.08.2012
HÜKÜM/KARAR : Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2020/72 E., 2020/713 K.
Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 07.06.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde tebligata rağmen taraflar adına gelen olmadığından incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya evrak üzerinde incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; müvekkillerinin 1997 yılında davalı kooperatife üye olduklarını, üyelik doğrultusunda ...'ın bir daire, ...'ın bir daire ve ...'ın iki daire satın aldığını, yapılan ödemeler sonrasında üyeliğin şartlarını ve satın alınan dairelerin nitelik ve kalan borç tutarının belirlenmesi için müvekiller ile müteahhit firma arasında 15/12/1998 tarihinde üç protokol düzenlendiğini, protokol gereği geçmişte ödenmiş miktarın her daire için 20.000 USD kabul edildiğini, bu tarihten sonra ise her daire için 13.000 USD'nin 500 USD taksitler halinde ödenmesine karar verildiğini, müvekillerin sözleşme gereği tüm borçlarını davalı kooperatife ödediklerini, ödeme tutarlarının davalı kooperatif kayıtlarında mevcut olduğunu, müvekiller hakkında yapılan icra takibinde de beyan edilen ödemelerin müvekiller tarafından ödendiğinin kabul edildiğini, müvekillerinin hiçbir borcu bulunmamasına rağmen davalı kooperatifin 14/12/2012 tarih ve 254 sayıı kararı ile müvekkillerinin üyelikten çıkarılmasına karar verildiğini, üyelikten çıkarma kararının usul ve yasaya aykırı bulunduğunu ileri sürerek üyelikten çıkarılma kararının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacılar hakkında verilen ihraç kararına dayanak olarak gösterilen ihtarnamelerin şekil şartı yönünden geçersiz oldukları, bu ihtarnamelere bağlı olarak davacıların kooperatiften ihracına yönelik yönetim kurulu kararının usule aykırı olduğu gerekçesiyle davacılar hakkındaki ihraç kararlarının iptaline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde, davacıların daha önce kooperatifin yüklenicisi olan şirkete ödeme yaparak daire sahibi olmak istediklerini ve kooperatif üyesi olmadıklarını beyanla yüklenici şirket aleyhine dava açtıklarını ve ihraç kararlarına karşı süresinde dava açmadıklarını, bu dosyaların incelenmediğini, kooperatifin defter ve kayıtlarının da getirtilmediğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mahkemenin 30/04/2015 tarihli 5. celsesinde, taraflarca takip edilmeyen dosyanın HMK'nın 150/1. maddesi uyarınca yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına karar verildiği, davacının süresinde dosyanın yenilenmesini talep ettiği, sonrasında mahkemenin 11/07/2017 tarihli 12. celsesinde de taraflarca takip edilmeyen dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verildiği, davacılar vekilince 13/07/2017 tarihli dilekçesinde 11/07/2017 tarihli duruşma için gönderdiği mazeret dilekçesinin sehven kayda alınmadığını beyan edilmişse de, gerek UYAP sisteminde, gerekse de fiziken mazeret dilekçesine rastlanmadığı, buna göre işlemden kaldırıldıktan sonra yenilenen dosyanın tekrar takipsiz bırakıldığı anlaşıldığından mahkemece HMK'nın 320/son fıkrası uyarınca her bir davacı icin ayrı ayrı davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, işin esası incelenerek davanın kabulüne karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun kabul ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davaların ayrı ayrı açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde, 13.07.2017 tarihli dilekçenin konusunun yenileme talebi olduğunu ve bu talep üzerine tensip zaptı oluşturular duruşma günü verildiğinden istinaf mahkemesi kararının dosya ile bağdaşmadığını, istinaf mahkemesinin yenileme dilekçesini sehven dikkate almadığını belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 320/son maddesi, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunun 99.maddesi,
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Bölge Adliye Mahkemesince, 11.07.2017 tarihli celse de taraflarca takip edilmeyen dosyanın işlemden kaldırılması kararı üzerine davacılar vekilince sunulan 13.07.2017 tarihli dilekçenin yenileme dilekçesi olarak dikkate alındığı ancak davada 30.04.2015 tarihinde de işlemden kaldırma kararı verildiğinin belirlendiği görülmüştür. Bu nedenle, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 99.maddesi düzenlemesi ve HMK’nın 320/son fıkrası uyarınca basit yargılama usulüne tabi davalarda, işlemden kaldırılmasına karar verilmiş olan dosya yenilenmesinden sonra takipsiz bırakıldığından davaların açılmamış sayılmasına karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci
fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Yargıtay duruşmasında vekille temsil edilmeyen davalı yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Fazla yatırılan harcın istek halinde temyiz eden davacılara iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.