"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2020/58 E., 2022/577 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul
Taraflar arasındaki alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece (Yargıtay Kapatılan 15. Hukuk Dairesince) kararın bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne, karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından duruşma istemli davacı vekilince duruşmasız temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 16.01.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde duruşmalı temyiz talebinde bulunan davalı vekili Avukat ... geldi. Tebligata rağmen başka gelen olmadığından onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklamaları dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili yüklenici ile davalı ... sahibi arasında 10.04.2012 tarihli, davalıya ait villaya ilişkin inşaat işlerinin yapılması konusunda sözleşme imzalandığını, müvekkilinin, ... sahibince izin verilmemesi sebebiyle tamamlanamayan 2.750,00 TL tutarlı bir kısım boya ve vernik işleri dışında sözleşme kapsamındaki işlerin tümünü gerçekleştirdiği gibi sözleşmenin 6. maddesinde kapsam dışı bırakılan 7.500,00 TL bedelli zemin ahşap döşeme işini de yaptığını, ayrıca davalı yanca temin edilmesi gereken malzemelerden 54.393,83 TL’lik kısmının da kendisince temin edildiğini ileri sürerek davalının 81.019,00 TL’lik ödemesi mahsup edildikten sonra kalan 147.301,00 TL alacağının ve 2.188,00 TL delil tespit giderinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının yaptığı imalat bedellerinin kendisine ve davacının taşeronlarına ödendiğini, yapılan ödemeler neticesinde davacının müvekkilinden bir alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 11. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 19/11/2015 tarihli ve 2013/480 Esas, 2015/522 Karar sayılı kararıyla; davanın kısmen kabulü ile 134.478,00 TL alacak ile 2.188,00 TL delil tespiti giderinin ihtarnamenin tebliğ tarihi olan 19.07.2013 gününden işleyecek avans faizi ile birlikte davalı şirketten alınıp davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. ... 11. Asliye Hukuk Mahkemesi yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 15. Hukuk Dairesi (kapatılan) 2016/3043 Esas, 2017/2522 Karar sayılı ve 12.06.2017 günlü kararı ile somut olayda davaya bakmakla görevli olan mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu, anılan gerekçe ile dava dilekçesinin görev yönünden reddine ve 6100 sayılı Kanunun 23/2. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra dosyanın görevli ve yetkili olan ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmesi gerekirken işin esasına girilmek suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmesi yerinde görülmemiş, kararın bozulmasına karar verilmiştir.
3. Davaya bakmakla görevli ilk derece mahkemesinin 05/12/2018 tarihli ve 2018/568 Esas, 2018/1259 Karar sayılı kararıyla; yapılan keşif sonucu dosyaya sunulan ve hükme esas alınan bilirkişi raporunda, 150.000,00 TL götürü bedel ve 7.500,00 TL sözleşme dışı ... bedeli toplamı 157.500,00 TL’ye %18 KDV tutarı olan 28.350,00 TL ve yüklenici tarafından temin edilen malzemelerin bedeli 54,397,35 TL eklenip; 60.000,00 TL’nin KDV’si 9.152,54 TL, eksik yapılan işler bedeli 5.500,00 TL ve kısmi ödemeler tutarı 81.019,00 TL düşüldükten sonra davacı yüklenicinin bakiye alacağı 144.575,81 TL bulunmuş ve buna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı ... sahibi vekilince temyiz edilmiştir.
4. Yargıtay 15. Hukuk Dairesi (kapatılan) 2019/939 Esas, 2019/4566 Karar sayılı ve 13.11.2019 günlü kararı ile davalının sair temyiz itirazlarının reddi ile davacının sözleşme kapsamında istemeye hak kazandığı ... bedelinin belirlenmesi için eksik bırakılan boya ve vernik işleri ile sözleşme, proje ve mahallinde yapılacak incelemeye göre kapsamı belirlenebilecek olan 9, 24 ve 26. sıradaki ... kalemlerinin işin tamamının yüzde kaçına tekabül ettiği tespit edilerek KDV dahil (9.152,54 TL yükleniciye ait KDV düşülmüş) toplam 167.847,46 TL ... bedeline uygulanarak davacının sözleşme kapsamında hak ettiği ... bedelinin hesaplanması gerekirken eksik bırakılan boya ve vernik işlerinin bedellerinin götürü bedelden bağımsız olarak belirlenmesi ve hiç yapılmayan ... kalemleri için bedel indirimi yapılmamasının doğru olmadığı, davacının bazı malzemeleri sözleşmeye göre sorumlu olan ... sahibi temin etmeyip kendisinin temin ettiği iddiasını yasal delillerle kanıtlaması zorunlu olduğundan davacının temin ettiğini ileri sürdüğü malzemelerin dava konusu imalâtta kullanılıp kullanılmadığı, ne kadarının kullanıldığı, kullanılanların işin yapıldığı tarih itibariyle mahalli piyasa rayiçleriyle bedeli konusunda bilirkişilerden ek rapor alınıp bulunacak miktarın ve 7.500,00 TL sözleşme dışı ... bedelinin, yukarıda açıklandığı şekilde belirlenecek sözleşme kapsamında hak edilen ... bedeline eklenmesi ve 81.019,81 TL ödemenin toplam alacaktan düşülmesi suretiyle sonucuna uygun bir karar verilmesi gerektiği belirtilerek, kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile KDV dahil toplam 167.847,46 ... bedelinden, yapılmayan %11.67'lik kısma isabet eden 19.587,80 TL düşülerek davacının sözleşme kapsamında hak ettiği ... bedelinin 148,259,66 TL olduğu, buna ilave ... bedeli 7.500,00 TL ve kullanılan malzeme tutarı 54.393,83 TL eklendiğinde toplam talep edeceği miktarın 210.153,49 TL olduğu, davalı tarafından yapılan 81.019,81 TL'lik ödeme düşülerek davacının davalıdan 129.133,68 TL alacaklı olduğu kabul edilerek davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş, 129.133,68 TL alacağa davalı tarafın temerrüte düştüğü tarih olan ihtarnamenin tebliğinden itibaren 7 gün sonraya tekabül eden 06.08.2013 tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına, fazlaya ilişkin talebin reddine, 1.943,85 TL tespit masrafının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; davacı tarafından temin edilen malzemelerin tümünün dava konusu imalatta kullanıldığını, sunulan 34 adet fatura ve tanık beyanları ile bu hususun ispatlandığını, bu nedenle 54.393,83 TL’lik malzeme bedelinin de hesapta dikkate alınması gerektiğini, 9,24 ve 26. bentlerde sayılan işler için sözleşmede bir fiyat belirlenmediği, herhangi bir imalat talep edilmediği ve sözleşme kapsamı dışında kaldığı görülmekle bu işlerin hesaba katılmaması gerekirken bedelinin yüklenici alacağından mahsubunun hatalı olduğunu, 7.500,00 TL’lik ilave işe ilişkin olarak 1.350,00 TL’lik KDV bedelnin hesaba dahil edilmediğini, kararın bozulmasını talep etmiştir.
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; dosya kapsamında hükme esas alınan 17/01/2022 tarihli rapor ile aynı heyetin bir önceki 11/01/2021 tarihli raporu arasında çelişki bulunduğunu, iki rapor arasında davacı alacağı bakımından 47.616,03 TL fark bulunduğunu, çelişkinin giderilmesi talep edilmesine karşın bu taleplerinin reddedildiğini, dosya kapsamında eksik ... olarak tespit edilen vernik işlerinin bedelinin sunulan uzman görüşüne göre 296.300,00 TL olmasına karşın bilirkişi raporlarında eksik işler bedelinin uzman görüşü ile çeliştiğini, sözleşme kapsamında davacı tarafından yapılan ek ... olmamasına rağmen ek ... bedeli olarak 7.500,00 TL belirlendiğini, sözleşmenin götürü bedelli olduğunu ve sözleşme bedelinden daha yüksek bir bedelin ödenmesinin mümkün olmadığını, eksik işler için belirlenen bedellerin çok düşük olduğunu, hükme esas alınan raporda sözleşmenin bedel hükmünün değerlendirilmediğini, müvekkilince üçüncü kişilere yaptırılan ahşap ürünler ve giyotin pencere ... bedellerinin davacı alacağından mahsup edilmesi gerektiğini, davacının malzeme bedellerine hak kazanmadığını, işin süresinde tamamlanmadığını, işin tamamlanmasının müvekkilince engellediği iddiasının ispatlanamadığını, davacının bir alacağının bulunmadığını ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup sözleşme kapsamında yapılan işlerden bakiye ... bedeli alacağının tahsili ile sözleşmeye göre davalı ... sahibince temin edilmesi gerektiği halde davacı yüklenicinin temin ettiği malzemelerin bedeli ile sözleşme dışı ... bedelinin ödenmesi istemlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 436, 437. maddeleri, 818 sayılı Borçlar Kanununun 355-371 . maddeleri
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 1086 sayılı Kanunun 437 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Davacı yüklenici ile davalı ... sahibi arasında, davalıya ait villanın dış cephe restorasyon ve tadilat işlerinin yapılması konusunda 10.04.2012 tarihinde sözleşme imzalanmış olup sözleşmenin 5. maddesinde yapılacak işler 28 kalem halinde sayılmış, 7. maddesinde malzemelerin davalı ... sahibince temin edileceği belirtilmiş, 8. maddesinde de sözleşme kapsamındaki işlerin 150.000,00 TL + KDV bedelle yapılacağı ve bu bedelin 60.000,00 TL’lik fatura giderinin yükleniciye ait olacağı kararlaştırılmıştır.
2.1. Yargıtay 15. Hukuk Dairesi (kapatılan) 2019/939 Esas, 2019/4566 Karar sayılı ve 13.11.2019 günlü kararı ile davalının sair temyiz itirazlarının reddi ile hesap yönteminin hangi usulde yapılacağı ayrıntılı olarak belirtilmesine karşın, hükme esas alınan 17/01/2022 tarihli rapordaki hesaplama yöntemi bozma ilamına aykırı olup, fiziki orandan bedele gidilmesi gerekirken, bedelden fiziki orana gidilmiş olduğu, bu hali ile temyize konu yerel mahkeme kararı bakımından bozmanın gereğinin yerine getirilmemiş olduğu görülmüştür.
2.2. Önceki bozma ilamlarında da belirtildiği üzere; davacı yüklenicinin, sözleşme kapsamındaki işlerden bina cephesinde son kat rulo ile boya uygulaması, içeride tavan ve kapıların verniklenmesi, giriş katta tavan ahşap kaplamasına renksiz mat vernik sürülmesi, pencere doğramalarının son kat boyanması, balkonlara sonradan ilave edilen ahşapların boyanması işlerini eksik bıraktığı ve sözleşmenin 5. maddesinde sayılan ... kalemlerinden 9, 24 ve 26. sıradaki işleri hiç yapmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle davacının sözleşme kapsamında istemeye hak kazandığı ... bedelinin belirlenmesi için eksik bırakılan boya ve vernik işleri ile sözleşme, proje ve mahallinde yapılacak incelemeye göre kapsamı belirlenebilecek olan 9, 24 ve 26. sıradaki ... kalemlerinin işin tamamının yüzde kaçına tekabül ettiği tespit edilerek KDV dahil (9.152,54 TL yükleniciye ait KDV düşülmüş) toplam 167.847,46 TL ... bedeline uygulanarak davacının sözleşme kapsamında hak ettiği ... bedelinin hesaplanması, davacının bazı malzemeleri sözleşmeye göre sorumlu olan ... sahibi temin etmeyip kendisinin temin ettiği iddiasını yasal delillerle kanıtlaması zorunlu olduğundan davacının temin ettiğini ileri sürdüğü malzemelerin dava konusu imalâtta kullanılıp kullanılmadığı, ne kadarının kullanıldığı, kullanılanların işin yapıldığı tarih itibariyle mahalli piyasa rayiçleriyle bedeli konusunda bilirkişilerden ek rapor alınıp bulunacak miktarın ve 7.500,00 TL sözleşme dışı ... bedelinin, yukarıda açıklandığı şekilde belirlenecek sözleşme kapsamında hak edilen ... bedeline eklenmesi ve 81.019,81 TL ödemenin toplam alacaktan düşülmesi suretiyle sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken bozmanın gereğini yerine getirmeyecek şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, belirtilen sebeplerle kararın bozulması uygun bulunmuştur.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz incelemesine konu kararın taraflar yararına BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine,
Dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
17.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan davalıya verilmesine,
Karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine,
16/01/2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.