"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2402 E., 2022/2684 K.
HÜKÜM/KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/414 E., 2021/221 K.
Taraflar arasında alacak isteminden dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkil şirket arasında özel güvenlik hizmet sözleşmesi imzalandığını, hak ediş olarak alınmamasına rağmen işçilerin yol bedellerinde meydana gelen artış farklarının müvekkil yüklenici tarafından ödendiğini, bu farklardan davalı idarenin sorumlu olduğunu ileri sürerek, müvekkil şirket tarafından ödenen 119.020,00 TL'nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; fiyat farkına ilişkin usullerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanuna göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslarda düzenlendiğini, yol ücretlerindeki fiyat artışının bu kapsamda olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bilirkişi heyeti ek raporu hükme esas alınarak sözleşmenin 14/2-a)b)c) maddeleri gereğince işçi modülündeki üç unsurdan ikisinde meydana gelen artışların yükleniciye fiyat farkı olarak ödenmesi öngörüldüğünden üçüncü unsur olan yol parasındaki artışın da kıyasen fiyat farkı olarak değerlendirilebileceği, bu durumda taraflar arasındaki sözleşmenin 14 ncü maddesi kapsamında yol gideri olarak belirtilen rakamın sözleşme dönemi içerisinde artması halinde 14 ncü madde kapsamında fiyat farkı olarak değerlendirilerek davalı idarenin fark bedelini davacıya ödemesi gerektiği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; sözleşmenin 14.1. maddesinde yüklenicinin gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde sözleşmenin tamamen ifasına kadar vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı talebinde bulunamayacağı hükmünün düzenlendiğini, yine sözleşmenin 14.2. maddesinde hangi işler için fiyat farkı oluşacağının tek tek sayıldığını, yol giderlerindeki artışın anılan maddede belirtilen haller kapsamında olmamasına rağmen mahkemenin kıyas yolu ile yol giderlerindeki artışı da madde kapsamına dahil etmesinin hatalı olduğunu, yol ücretindeki artışın fiyat farkına dahil olmadığı, sözleşme hükümlerinin kıyas yapılarak ortadan kaldırılamayacağını beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamı, mevcut delil durumu, hükme esas alınan bilirkişi raporunun yeterli, denetime ve somut olayın özelliklerine uygun olması, taraflar arasında düzenlenen sözleşmelerin 14.2. maddesi gereğince sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacağının kararlaştırılması, dava konusu işçilere verilen yol giderinin artmasının işçilik maliyetlerindeki artış kapsamında olması, yapılan hesaplamanın yerinde bulunması ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, temyiz dilekçesinde istinaf dilekçesinde özetle; ileri sürdüğü sebepleri temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki özel güvenlik hizmet sözleşmesi kapsamında yol gideri artışından kaynaklanan fiyat farkı alacağının tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
Dava, özel güvenlik hizmet sözleşmesi kapsamında yol gideri artışından kaynaklanan fiyat farkı alacağının tahsili istemine istemine ilişkin olup, taraflar arasındaki özel güvenlik hizmet sözleşmelerinin 14 ncü maddesinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanuna göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esasların 7 ve 8 nci maddelerine atıf yapıldığı, bu düzenlemenin ise asgari ücret veya işveren tarafından karşılanacak olan sosyal sigorta primi veya işsizlik sigortası primine ilişkin toplam tutarda bir artış ya da eksiliş olması durumunda yükleniciye fiyat farkı ödenmesine ya da kesilmesine ilişkin olduğu, bir başka ifade ile sözleşme ve eki şartnamelerde yol ücretlerindeki artışın fiyat farkı olarak yükleniciye ödenmesine ilişkin açık düzenleme olmadığı, dava konusu alacağın kanunen ödenmesi gereken bir ödeme de olmadığı, dolayısıyla Esasların 7 ve 8 nci maddelerine göre yüklenicinin idareden fiyat farkı talebinde bulunamayacağından davanın reddine karar verilmesi gerekirken, sözleşme, teknik ve idari şartnamede düzenlenmeyen yol giderine ilişkin fiyat farkının kıyas yoluyla uygulanarak davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.