"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/820 E., 2023/802 K.
DAVA TARİHİ : 18.07.2022
HÜKÜM/KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Sivas 3. Asliye Hukuk Mahkemesi (Tic. Mah. Sıf.)
SAYISI : 2022/413 E., 2022/634 K.
KARAR
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı kooperatif üyesi olduğunu, davalı kooperatifin 18.06.2022 tarihli olağanüstü genel kurulunda görüşülen 4. maddenin ek ödeme yükümlülüğü getirdiğini ve bunun için yasada aranan ¾ çoğunluğun sağlanmadığını, alınan genel kurul kararlarının kanun ve anasözleşmeye aykırı olduğunu ileri sürerek, 18.06.2022 tarihli olağanüstü genel kurul kararlarının iptalini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 4. maddeye red oyu kullanıp tutanağa yazdırmadığını, 4. maddenin ek ödeme yükü getirmediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince davacının davaya konu toplantıya katıldığı ve 4 no.lu karar dışındaki kararlara aykırı kalarak keyfiyeti tutanağa yazdırmadığından iptal isteyemeyeceği, 4 no.lu kararda ortakların şahsi sorumluluklarının ağırlaştırılması ve ek ödeme yükümlülüğü ihdas edildiğinden Kooperatifler Kanunu’nun 52. maddesi hükmü gereğince bütün ortakların ¾'ünün rızası gerekmekte olup anılan oy nisabının sağlanmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 18.06.2022 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısında alınan 4 no.lu kararın iptaline karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesi kararına karşı taraflar vekillerince istinaf yoluna başvurulması üzerine, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi tarafından istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bu karara karşı taraflar vekillerince süresinde temyiz yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
1-Kamu düzenine aykırılık hallerinin resen gözetildiği, istinaf nedenleriyle sınırlı ve usulüne uygun olarak istinaf inceleme ve denetiminin yapıldığı; dosya içeriği, kararın dayandığı gerektirici sebepler ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Davalı vekilinin temyiz istemi yönünden Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş ise de;
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun “ek ödeme yüklemi” başlıklı 31. maddesi ile anasözleşmenin, ortakları ek ödemelerle yükümlendirebileceği, ancak ek ödemelerin sadece bilanço açıklarını kapatmada kullanılabileceği, ek ödemenin sınırsızca yüklenebileceği gibi belirli miktarlarla veya iş hacmi ile veya paylarla orantılı olarak sınırlandırılabileceği düzenlenmiştir. Ayrıca anılan Yasa’nın 52/1.maddesinde, ek ödeme konulmasına ilişkin kararların bütün ortakların 3/4’ünün rızasını gerektirdiği düzenlemeye bağlanmış bulunmaktadır.
Ortakların şahsi sorumluluklarından maksat,ortağın, kooperatif borçlarından dolayı kooperatiften sonra kişisel olarak ve belirli bir miktara kadar sınırlı veya sınırsız olarak sorumlu olmasıdır. (K.K. m.29,30)
Ek ödeme yükümlülüğü ise, bilançonun açık vermesi halinde sadece bilanço açıklarını kapamak için talep edilen bir yüklenimdir. Yani bilançoda gösterilen gelirlerin, giderleri karşılayamaması nedeniyle ortağın belirli bir miktarla veya iş hacmi ile veyahut sermaye paylarıyla orantılı olarak sorumlu tutulmasıdır (K.K. m.31.)
Ortakların taahhüt ettikleri ortaklık payı bedelleri dışında, kooperatif amaçlarının gerçekleştirilebilmesi için, genel kurulun kararlaştıracağı miktarlardaki arsa, altyapı, üstyapı, inşaat, ortak alan ve tesisler ile genel gider katılım payları ek ödeme kapsamında değildir. Dolayısıyla bu konularla ilgili kararlar genel kurula katılan ortakların yarıdan bir fazlasının oyu ile karara bağlanabilir.(KK. m.51/1)
Bu açıklamalar ışığında somut olaya gelince; davaya konu iptali istenen 4.maddede alınan karar kooperatif inşaat iş ve işlemlerinin yürütülebilmesi, adli ve idari davalarda oluşan takip masraflarının ödenmesi amacıyla alınan aidat kararıdır. Bu durumda, sözkonusu genel kurul kararı ek ödeme yükümlülüğü getiren ve özel karar nisabı ile alınması gereken kararlardan olmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken ilk derece mahkemesi kararı ile bu karara karşı davalı vekili istinaf isteminin reddi kararı usul ve yasaya aykırı olmuş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) no.lu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) no.lu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin ilk derece mahkemesi kararı ile bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya aykırı olması nedeniyle HMK'nun 373/1. maddesi gereğince Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi kararı KALDIRILARAK; Sivas 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 30.11.2022 tarih ve 2022/413 Esas, 2022/634 Karar sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine 11.09.2024 tarihinde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.