"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/367 E., 2023/467 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/588 E., 2022/311 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekilince duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 04.02.2025 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde davacılar vekili Avukat ... geldi. Tebligata rağmen karşı taraftan gelen olmadığı anlaşılmakla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saatte Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacılar ile davalı arasında 27.06.2018 tarihinde düzenleme şeklinde kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladıklarını, bu sözleşme gereğince davalının, davacılardan ...'e ait ada 1,2,15,16 parseller ile diğer davacı ...'a ait 2737 ada 3 parsel sayılı arsa üzerine 5 katlı apartman inşa edeceğini ve davacılara sözleşmede yazılı daireleri teslim edeceğini, sözleşmede yazılı olduğu üzere, davacılara ait taşınmazların tevhid edilerek 2737 ada 17 parsel olduğunu ve taşınmazın %60'ının davalıya 28.06.2017 tarihinde devredildiğini, davalının sözleşmenin üzerinden yaklaşık 18 ay geçmesine rağmen inşaat ruhsatını almadığını, inşaata hiç başlamadığını, davalıya devredilen taşınmazlara ciddi bedellerle haciz konulduğunu belirterek, taraflar arasında imzalanan 27.06.2018 tarihli sözleşmenin geçmişe etkili olarak iptaline, davalı adına kayıtlı olan 2737 ada 17 parsel sayılı taşınmazdaki hissenin iptali ile tüm takyidatlardan ari olarak davacılar adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı, davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu Tokat ili, Merkez ilçesi, da, 17 parsel sayılı taşınmazdaki bir kısım hisselerin davalı yükleniciye devredildiği, yapılan keşif ve alınan bilirkişi raporuna göre keşif esnasında dava konusu yapıda herhangi bir inşaat çalışmasının olmadığı, bu durumun inşaat bilirkişi raporundaki görsellerden de anlaşıldığı, meskenlerin teslime ve kullanıma hazır olmadığı, inşaatın sözleşmelerde belirtilen sürede tamamlanamayacağı, davalı sözleşmeyi ifa edemeyeceğinden, tapu kayıtlarında sabit olan sözleşmeye istinaden devraldığı davacılara ait hisseleri TBK'nın 125/3 maddesi gereğince iade etmesi gerektiği, öte yandan davacılar, dava konusu taşınmazların üzerindeki tüm takyidatlardan ari bir şekilde tesciline karar verilmesini istemişler ise de; takyidatların kaldırılmasına ilişkin usulüne uygun açılmış bir dava bulunmadığı gerekçesi ile taraflar arasındaki 27.06.2018 tarihli sözleşmenin geçmişe etkili olarak iptaline, tapu iptali ve tescile, davacı vekilinin takyidatlardan arındırılması talebine ilişkin karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresinde davacılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde,
a.Davalının sözleşmeye aykırı eylemlerinin tespiti neticesinde, mahkemece sözleşmenin geçmişe etkili olarak iptal edilmesine rağmen, tapunun tüm takyitlerden ari olarak tescili talepleri hakkında gerekçede belirtildiği şekliyle karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu,
b.Mahkemece her ne kadar usulüne uygun açılmış bir dava bulunmadığından söz edilmiş olsa da, dava dilekçesinin talep sonucu kısmında bu taleplerinin mevcut olduğunu, bu haliyle usulüne uygun açılmış bir dava bulunduğunu beyan etmektedir.
B. Değerlendirme ve Sonuç
Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle, takyidat lehtarlarının dava dilekçesinde davalı olarak gösterilmediğinin,takyidatların kaldırılması hususunun ayrı bir dava konusu yapılabileceğinin anlaşılmasına göre, usul ve kanuna uygun olup, davacılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370/1. maddesi hükmü uyarınca ONANMASINA,
Davalı Yargıtaydaki duruşmada vekille temsil olunmadığından yararına duruşma vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.