"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mah. Sıft.)
SAYISI : 2023/346 E., 2024/151 K.
KARAR : Davanın Kabulü
1- Mahkemece, asıl ve birleşen davada tahsis iddiasına dayalı tapu iptal tescil davasında, asıl ve birleşen davalara konu dükkanların yönetim kurulu kararı ile asıl ve birleşen davalarda davacılara tahsis edildiği, sonrasında yapılan genel kurullarda söz konusu tahsisle ilgili işlemlerin yapılması için yönetim kuruluna yetki verildiği, tahsise konu yönetim kurulu kararında herhangi bir sahtelik olmadığının asliye ceza mahkemesinden verilmiş kesinleşen beraat kararı ile tespit edildiği, dava devam ederken alınmış olan genel kurul kararı ile ilgili yönetim kurulu kararlarının iptal edilmesinin dikkate alınamayacağı, asıl davada davacı ...’ın talebine konu dükkanın kooperatif adına kayıtlı olmayıp birleşen dava davalıları adına kayıtlı olduğu gerekçesiyle, asıl davada davacı ...’ın talebinin ve birleşen davaların kabulü ile dükkanların davalılar adına olan tapularının iptali ile davacılar adına tesciline, asıl davada davacı ...’ın davalı kooperatif hakkındaki davasının pasif husumet nedeniyle reddine, birleşen 2006/423 E. sayılı davada davasının kabulüne karar verilmiştir.
2- Mahkemenin bu kararına karşı asıl ve birleşen davalarda davalı kooperatif ve birleşen 2006/423 E. sayılı davada davalılar vekilinin temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan 23. Hukuk Dairesi) 21.03.2012 tarih, 2011/3869 E. ve 2012/2182 K. sayılı ilamıyla, asıl ve birleşen davada davacıların açık ya da zımni bir şekilde kooperatife üye olarak kabul edilip edilmedikleri, üyeliklerinin niteliği, kooperatife aidat borçlarının bulunup bulunmadığı, tapu maliki olan davalılara tahsis edilmiş olan dükkanların tahsis dayanağının ne olduğu, birleşen Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2006/423 E., 2007/378 K. sayılı dava davacısı ...’ın ya da davalıların hangisinin üstün hak sahibi olduğu tespit edilerek, davacıların üye olduklarının anlaşılması halinde, dava tarihi itibariyle davalı kooperatife karşı tüm edimlerini yerine getirmeleri şartıyla tapu iptal ve tescil talebinde bulunabilecekleri hususu göz önünde tutularak oluşacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle söz konusu kararın bozulmasına ve dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
3- Mahkemenin bozma üzerine verdiği ikinci kararında, ...'ın 21.07.1999 tarihinde kooperatife 1.500,00 Türk Lirası ödediği, 24.06.2000 tarihli hazirun cetvelinde adının bulunmamasına rağmen, 29.05.2001 tarihli ferdileşme belgesinde isminin bulunduğu, 09.11.2006 tarihinde davalı 12 ortak adına yapılan tahsis ve ferdileşme işleminin sonradan gerçekleştiği, davacı ...'ın üstün hak sahibi olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle, tüm davacıların davalarının kabulüne, asıl davada davacı ...'ın kooperatife yönelik davasının reddine karar verilmiştir.
4-Mahkemenin bozma üzerine verdiği ikinci karara karşı birleşen 2006/423 E. sayılı davada davalılar ......, ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... ..... vekilinin temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan 23. Hukuk Dairesi) 28.04.2016 tarih, 2015/987 E. ve 2016/2737 K. sayılı ilamıyla, bozma ilamında belirtilmesine rağmen tahsise ilişkin dayanaklar incelenmeden, genel kurul ve yönetim kurulu kararları getirtilmeden, davacı ...'a yapılan tahsis tarihi belirlenmeden, davacı ...'ın dükkan ortağı olduğu 12 ortağa tahsisin sonradan yapıldığı gerekçesiyle karar verildiği, kararın yeterli incelemeyi içermediği, davalı kooperatifin kuruluşundan bu yana tüm genel kurul, yönetim kurulu, üye kayıt defterleri ve diğer kayıtların davalı kooperatif ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'ndan istenilip dosyaya kazandırıldıktan sonra yeni bir bilirkişi heyeti oluşturularak, tarafların iddia, savunma ve delilleri ile dosyada mevcut bilirkişi raporları da değerlendirilerek denetime ve hüküm kurmaya elverişli bir rapor alınarak oluşacak uygun sonuç dairesinde karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle söz konusu kararın bozulmasına ve dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
5-Mahkemenin bozma üzerine verdiği üçüncü kararında, kooperatifin yapı kooperatifi olduğu, dükkan niteliğindeki bağımsız bölümler ile ilgili tahsis işlemi yapma yetkisinin genel kurula ait olmasına rağmen yönetim kurulu tarafından tahsis işleminin yapılması sebebiyle bu işlemin hukuken geçersiz olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
6-Mahkemenin bozma üzerine verdiği üçüncü karara karşı asıl ve birleşen davalarda davacılar vekilinin temyizi üzerine Dairemizin 26.09.2022 tarih, 2021/4356 E., 2022/4344 K. sayılı ilamıyla, mahkemece 27.03.2014 tarihinde asıl ve birleşen davaların kabulüne dair verilen karar, asıl ve birleşen 2006/459 E., 2006/447 E. sayılı davalarda davalı kooperatif tarafından temyiz edilmediği, anılan mahkeme kararını birleşen 2006/423 E. sayılı davada bir kısım davalılar vekilinin temyiz ettiği, asıl ve birleşen 2006/459 E., 2006/447 E. sayılı davalarda davacılar lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu ve bozmadan sonra yapılan yargılamada davaların reddine karar verilmesinin usuli kazanılmış hakkın çiğnenmesi anlamına geldiği gözetilerek asıl ve birleşen 2006/459 E., 2006/447 E. sayılı davaların kabulüne karar verilmesi gerektiği, birleşen 2006/423 E. sayılı dava yönünden, davacının dava konusu 68 parsel 2 numaralı dükkan yönünden üye olarak alınmasına karar verildiği, dava dışı kooperatif tarafından düzenlenen 15.05.2001 tarihli ferdileştirme listesinde davaya konu dükkanın davacı adına ferdileştirilmesine karar verildiği, dava dışı kooperatif tarafından yeniden 28.09.2001 tarihinde ferdileştirme listesi düzenlendiği ve bu kez davaya konu dükkanın dava dışı kooperatif adına ferdileştirilmesine karar verildiği ve ferdileştirme işlemi sonucunda 09.11.2006 tarihinde kooperatif üyesi davalılar adına tapuya kaydedildiği, yapı kooperatiflerinde ferdileştirme, inşa edilen konut veya iş yerlerinin üyeleri adına tapuda tescili işlemi olduğu, ferdileştirme işlemi için ferdileştirme listesi veya kura tutanağı düzenlenmesi zorunlu olmasa da, liste veya tutanağın düzenlenmesi halinde düzenlenen liste veya tutanağın dikkate alınması gerektiği, düzenlenen ilk ferdileştirme listesinde davaya konu dükkanın davacı adına ferdileştirilmesine karar verildiği, daha sonraki tarihli düzenlenen listede davacının neden yer almadığının ve ilk ferdileştirme listesinin dikkate alınmadığının dava dışı kooperatif ve davalı kooperatif üyeleri tarafından açıklanmadığı, bu hususta belge sunmadığı ve bu nedenle ilk düzenlenen ferdileştirme listesinin dikkate alınması gerektiği gözetilerek davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle söz konusu kararın bozulmasına karar verilmiştir.
7- Mahkemenin bozma üzerine verdiği davanın red/kabul kararına karşı birleşen 2006/423 E. sayılı davada davalı ... tarafından süresinde temyiz yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Kamu düzenine aykırılık halleri ile kesin bozma doğrultusunda ve usuli kazanılmış hak ilkesinin resen gözetildiği; dosya içeriği, kararın dayandığı gerektirici sebepler ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşıldığından birleşen 2006/423 E. sayılı davada davalı ...’ın temyiz sebepleri yerinde görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Malatya 3. Asliye Hukuk Mahkemesi kararına ilişkin birleşen 2006/423 E. sayılı davada davalı ...’ın tüm temyiz sebeplerinin reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan kararın ONANMASINA, fazla yatırılan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine, 12.12.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.