"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/681 E., 2024/87 K.
HÜKÜM/KARAR: Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2018/391 E., 2020/37 K.
Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesince, kooperatif ortaklığına dayalı tapu iptali ve tescil ile sözleşmeye dayalı cezai şartın tahsili ve tazminat istemli davada usulüne uygun tescil edilmiş bir genel kurul toplantısı olmayan davalı kooperatifin; ortak ve konut sayısı belirleme, inşaat yapım yöntemine karar verme, taşınmaz alım-satımı yapma, inşaat sözleşmesi imzalama, inşaata başlama ve aidat toplama gibi kooperatif hukukuna dayalı faaliyetlerde bulunamayacağı, geçerli bir faaliyette bulunması mümkün olmayan davalı tarafından yapılan ortaklık devri işleminin geçerli olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesi kararına karşı davacı vekilince istinaf yoluna başvurulması üzerine, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi'nce başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, kooperatif ortağı tarafından açılan tapu iptali ve tescil, sözleşmeye dayalı cezai şartın tahsili ile tazminat istemine ilişkindir.
Bir kooperatif en az 7 ortak tarafından imzalanacak anasözleşme ile kurulur. Kooperatifin kuruluşu için Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) üzerinde hazırlanan anasözleşmenin ilgili Ticaret Sicili Müdürlüğü'nde yetkilendirilmiş personel huzurunda ve anasözleşmede adı geçen kurucu ortaklar tarafından asaleten yahut vekaleten imzanlaması gerekir (K.K. m.2/1). Uygulamada Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan (KK.m.88) ve MERSİS'e yüklü bulunan örnek anasözleşmelerden yararlanılmaktadır. Ancak, örnek anasözleşmelerde ilgili kanun ve ikincil mevzuata, hukukun genel ilkelerine ve genel ahlaka aykırı olmamak kaydıyla değişiklik yapılarak kooperatif kurulması da mümkündür. Ayrıca kuruluş için, ilk yönetim ve denetim kurulu üyelerine ilişkin resmi bilgilerin (adli sicil kaydı da dahil) de izin mercine yapılacak başvuru evrakları ile birlikte ibrazı gerekmektedir. Başvurunun eksiksiz ve usule uygun olduğunun tespiti durumunda kooperatifin tescili ticaret sicilinde yapılır.
Somut olayda; davacı tarafça 19.06.2017 tarihli kooperatif hisse devri sözleşmesi ile dava konusu daireye bağlanmış ortaklık hakkı dava dışı eski ortaktan devralınmıştır. O tarihteki kooperatif yönetim kurulunca davacının ortaklığı kabul edilmiş ayrıca taraflar arasında gecikmeye dayalı cezai şart sözleşmesi imzalanmış akabinde taahhütlerin yerine getirilmemesine dayalı olarak kooperatif aleyhine işbu dava açılmıştır. Ortaklığı devir yoluyla alan davacı tapu iptali ve tescil ile cezai şart talep etmiş ise de, davalı kooperatifin faal olmadığı, talep konusu 23 no.lu bağımsız bölümün dava dışı başka bir kooperatifin mülkiyetinde olduğu, cezai şart isteminin de yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın reddi gerekirken, yazılı nedenlerle reddi doğru olmamış ve kararın bu nedenle bozulması gerekmiş ise de, bu husus yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370/4. maddesi uyarınca gerekçesi değiştirilerek ve düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, İlk Derece Mahkemesi kararı ile bu karara karşı yapılan istinaf başvurularının esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya aykırı olması nedeniyle HMK'nın 373/1. maddesi gereğince, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi kararı KALDIRILARAK; Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilerek ve DÜZELTİLEREK ONANMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 03.10.2024 gününde oy birliğiyle karar verildi.