"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/1266 E., 2024/1350 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2023/1138 E., 2024/462 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı talep edenler vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. TALEP
Konkordato talep eden vekili talep dilekçesinde; müvekkili şirketin veterinerlik hizmetleri konusunda faaliyet gösterdiğini, talep eden ...’nin şirketin tek ortağı ve yetkilisi olduğunu, konkordato talep eden (tefriki yapılan) diğer şirketler ve ortakları ile akrabalık ilişkileri, bankalarda çapraz kefaletleri ve ipotek teminatlarının mevcut olduğunu, faaliyet hacmi olarak en büyük şirket olan ...Ambalaj San. ve Tic. Ltd. Şti'nin finansal sıkıntı yaşadığını, diğer şirket ve ortaklarının bu süreçte ana şirkete finansman sağlamak için destek olduklarını, şirket lehine keşide edilen çeklerin faktoring işlemine tabi tutulduğunu, gelinen aşamada çeklerin karşılıksız kaldığını, borçların vadesinde ödenememesi tehlikesi ile karşı karşıya kalındığını sunulan konkordato projesi kapsamında borçların ödeneceğini ileri sürerek konkordato projesinin tasdikini talep etmiştir.
II. CEVAP
Bir kısım alacaklılar vekilleri ibraz ettikleri dilekçeler ile yargılamaya müdahil olmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile talep eden şirketin diğer grup şirketleri ile birlikte bankalardan temin edilen çek karnelerini kullanılmak suretiyle lider şirket konumunda olan grup şirketi ...Ambalaj San. ve Tic. Ltd. Şti'ne finansman sağlamak amacıyla çekler keşide ettiği ve çeklerin bu şirket aracılığıyla piyasaya ve faktoring şirketlerine kırdırıldığı, bu yolla talep eden borçlu şirketin önemli miktarda borçlandırıldığı, mühlet içerisinde piyasada olan ve ne şekilde talep edene geri iade edildiği net olarak ortaya koyulmamış olan yaklaşık 100.000.000,00 TL tutarında çekin geri iadesinin söz konusu olduğu, bu çeklerin %90'lik kısmının kayıtlarda ve bildirilen borç listesinde bulunmadığı, şirketin borç yükünün ne miktarda olduğu tam kanaat getirerek belirlemenin mümkün olmadığı, nasıl bir borç yüküyle bu projenin hayata geçirileceğinin belirsiz olduğu, borçlu şirketin toplanılan avans çeklerini kullanarak ...Ambalaj Ltd. Şti'ne nakit yaratmaya çalışmasının kabul edilebilecek bir ticaret biçimi olmadığı, bu uygulama lider firma konumunda olan ...Ambalaj Ltd. Şti. ve diğer grup şirketlerinin ve piyasada kendisine kambiyo evrakı veren şirketleri borca batık durumuna düşürdüğü, geçici mühlet dönemi içerisinde şirketin gayrifaal olduğunun tespit edildiği, talep edenin konkordato projesinin lider firma olan ...Ambalaj Ltd Şti'nin projesine bağlı olduğu, ...Ambalaj Ltd. Şti'nin iflasına karar verildiği, mevcut faiz oranları ve enflasyon rakamları dikkate alındığında alacaklılara faizsiz ödeme teklifi ve 36 ay vadeye yaymanın tamamen alacaklıların aleyhine durum yarattığı, talep eden şirketin söz konusu borç yükünden ve süreçten tek başına çıkmasının mümkün olmadığı, şirketin borca batık olduğu gerekçesiyle talep edenlerin konkordato taleplerinin reddi ile borçlu şirketin iflasına karar karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde talep edenler vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile konkordato talebinde bulunan borçlular ve diğer grup şirketlerin konkordatoya tabi adi borçların tamamının ...Ambalaj San. ve Tic. Ltd. Şti'nin faaliyetinden elde edilen gelirlerle 36 aylık vadede, faizsiz ödeme yapılmak suretiyle karşılanacağını belirttikleri, ...Ambalaj San. ve Tic. Ltd. Şti'nin mobilya sektörüne kağıt ve oluklu mukavva imal ve satışını gerçekleştirdiği, mühlet sonrası Turgutlu ilçesinde faaliyete geçirilen fabrikanın şubat ayı içerisinde 6.865.016,17 TL mart ayında ise 5.731.474,69 TL net satış elde ettiği, konkordato projesinde öngörülen aylık net satış miktarının 25.000.000,00 TL olduğu, söz konusu 2 aylık gelir miktarlarının projede yer alan gelir projeksiyonunundan uzak olduğu, projenin başarıya ulaşmasının mümkün görünmediği, ...Ambalaj San. ve Tic. Ltd. Şti’nin, diğer şirketlerin ve talep eden şirketin borca batık oldukları, talep eden şirketin resmi kuruluş amacı doğrultusunda herhangi bir faaliyeti ve geliri olmadığı, sadece Altıngen Ambalaj San. ve Tic. Ltd. Şti'nin finansmanı olarak çek keşide eden ve bu şirket için kredi kullanan şirket durumunda olduğu, talep edenin konkordato projesinin lider firma olan ...Ambalaj Ltd. Şti'nin projesine bağlı olduğu, konkordatonun projesinin başarıya ulaşamayacağı, dolayısıyla kesin mühlet verilmesine ilişkin koşulun da gerçekleşmediği, ilk derece mahkemesince yapılan değerlendirme ve verilen kararın isabetli olduğu gerekçesiyle talep edenler vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Talep edenler vekili temyiz dilekçesinde; geçici mühletin henüz sonunda yapılan ilk celsede iflas kararı verilmesinin çok erken ve hatalı bir karar olduğunu, mahkemece projenin başarılı olup olmayacağının kısa sürede tespit edilemeyeceğini, komiser heyet raporunda bu yönde hiçbir tespite yer verilmediğini, konkordato ön projesinin ilerleyen dönemlerde revize edilebilir özelliğe sahip olduğunu, alacaklılar toplantısına başlangıçtan çok farklı bir proje ile çıkılmasının mümkün olduğunu, grup şirketlerin mühlet içinde enerji üretiminde pelet kullanarak enerji maliyetini (elektrik, pelet vs. Üretim maliyeti) toplamda 1.500.000 TL'ye indirildiğini, kağıt üretiminde entegre tesis olma yolunda emin adımlar atarak Şubat 2024 yılında kağıt üretimine başlandığını, grup şirketlerdeki gayrimenkul değerlerinin toplamı yaklaşık 250.000.000 TL olduğunu, grup şirketlerdeki gayrimenkullerin mali gücünün, hiçbir şekilde dikkate alınmadığını, projede ve mali tablolarda yer verilmediği iddia edilen yaklaşık 100.000.000 TL tutarında çeklerin var olduğu ve daha sonra farklı çeklerin ortaya çıkıp çıkmayacağının tespit edilemediğine ilişkin tespitin hatalı olduğunu, bankalarca müvekkil şirkete verilen çek karnesinde kaç adet çek olduğu seri numaralarına kadar tespit edilebileceğini, bu nedenle beyan edilmeyen ve yahut piyasada dolaşan çek olmasının imkânsız olduğunu, 21.865.000.000 TL'lik çekin, konkordato mühletinden önce müvekkil şirketçe teslim alındığını dolayısıyla kambiyo senedini elinde bulunduran keşideci olduğundan çek borcu olarak bildirilmediğini, mahkemece, bu durumun bir kayıt dışılık varmış gibi algılandığını, 100.000.000,00 TL rakamına nasıl ulaşıldığı anlaşılmadan şirket aleyhine iflas kararı verildiğini, borca batıklık bilançosunun, komiser tarafından değil de komiser ya da mahkemece belirlenecek başka bir bilirkişi tarafından hazırlanması gerektiğini, makine ve teçhizatlarla ilgili kıymet takdir raporu aldırılmasına rağmen, bu raporların tebliğ edilmediğini, beyan sürelerinin dolması beklenmeden borca batıklık hesabında dikkate alınmasının hatalı ve adil yargılanma hakkını ihlâl eder mahiyette olduğunu, konkordato tedbirlerinin devamı ile müvekkillerine 1 yıl kesin mühlet verilmesi gerektiğini temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, konkordato projesinin tasdiki istemine ilişkindir
Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, talep edenler vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370/1. maddesi hükmü uyarınca ONANMASINA,
Fazla yatırılan temyiz harcın talep edenlere iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.03.2025 tarihinde oy birliği ile karar verildi.