"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2752 E., 2023/287 K.
Birleşen Bakırköy 2. Tüketici Mahkemesinin 2021/212 Esas, 2021/293 Karar sayılı dosyası
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bakırköy 13. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2021/79 E., 2022/129 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı birleşen davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Asıl ve birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile asıl davalı ...nşaat Ltd. Şti. arasında gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi düzenlendiğini, dava konusu taşınmazın müvekkiline teslim edildiğini, ancak tapu devrinin yapılmadığını, asıl davalı ...nşaat Ltd. Şti. tarafından taşınmaz üzerinde birleşen davalı lehine ipotek tesis edildiğini öne sürerek dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile tüm takyidatlardan arındırarak müvekkili adına kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Asıl davalı ...nşaat Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; davacının ilgili daireyi fiilen kullandığını davalı müvekkili ile dava dışı şirket arasında yaşanan sorunlar nedeniyle şirketin faaliyet gösteremez hale geldiğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
Birleşen davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile asıl davanın kabulü ile taşınmazın davacı adına kayıt ve tescili ile depo edilen bedelin karar kesinleştiğinde asıl davalıya ödenmesine; birleşen davada davanın kabulü ile birleşen davalı lehine tesis edilen ipotek kaydının terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde birleşen davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Birleşen davada davalı vekili temyiz dilekçesinde; ipotek alacaklısı bankanın iyi niyetli 3. kişi olduğunu beyan etmektedir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
1. Uyuşmazlık gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi gereği taşınmazın tapu kaydının iptali ile takyidatlardan arındırılarak davacı adına tescil istemine ilişkindir.
Dairemizin 21.11.2024 tarihli geri çevirme kararına istinaden asıl davada davalı ...nşaat Ltd. Şti. hakkında iflas kararı verildiği, tasfiye işlemlerine başlandığı ancak 2. alacaklılar toplantısının henüz yapılmadığı ve iflas idare temsilcilerinin bildirilmediği anlaşılmıştır.
İcra ve İflas Kanunu'nun 191. maddesi gereğince borçlunun iflas açıldıktan sonra masaya ait mallar üzerinde her türlü tasarrufu alacaklılara karşı hükümsüz olup, müflisin masa malları üzerindeki tasarruf yetkisi iflâs ile kısıtlandığından, masanın kanuni mümessilinin iflas idaresi olduğu hükmü kabul edilmiştir. Diğer anlatımla, iflasın açılmasıyla dava takip yetkisi (ve taraf sıfatı), artık müflise değil, iflas idaresine ait olup, adi tasfiyede İİK'nın 226-229 maddeleri gereği iflas masasını temsil yetkisi iflas idare memurlarına, şayet basit tasfiye usulü benimsenmişse, bu temsil yetkisi İflas Dairesine aittir. İflâs idaresinin bu dava takip yetkisini kullanıp kullanmayacağını tespit edebilmek için, ilk önce iflâs organlarının oluşması ve her dava hakkında esaslı bilgi sahibi olunması gerekir. Bu ise, zaman isteyen bir husustur. İşte bu nedenle, Kanun, müflisin taraf bulunduğu hukuk davalarının, iflâsın açılması ile belli bir süre için durmasını kabul etmiştir. İflastan önce açılmış olup da devam eden, müflisin taraf bulunduğu hukuk davaları, (maddede yazılı istisnalar dışında) iflâsın açılması ile durur. Bu durma, ikinci alacaklılar toplantısından on gün sonraya kadar devam eder; ancak bundan sonra, duran hukuk davalarına devam edilebilir. Müflisin davacı olduğu davalarda, iflâs idaresi bir davanın başarı şansı olduğu kanısına varırsa, masanın bu davayı takip etmesine karar verir. Bu karar ikinci alacaklılar toplantısının uygun bulması ile kesinleşir ve ikinci alacaklılar toplantısından sonraki on günlük süre geçince, bundan böyle davaya, davacı olarak iflâs idaresi tarafından devam edilir. İflâs idaresi ve ikinci alacaklılar toplantısı, davanın başarı şansı olmadığı kanısına varırlarsa, masanın davayı takip etmemesine karar verirler. Bu halde, o davayı takip yetkisi, isteyen alacaklıya devredilir. Hiçbir alacaklı, davayı takip etmek istemezse, o zaman, müflisin dava takip yetkisi yeniden doğar ve müflis iflâsın kapanmasını beklemeden, davayı kendi adına devam ettirebilir. Konuya ilişkin dairemizin yerleşik uygulaması yukarıda açıklandığı üzere bu yöndedir.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında mahkemece müflisi temsil yetkisinin kimde olduğu hususu açıklığa kavuşturularak İİK’nın 194. maddesi çerçevesinde bir karar verilmesi gerektiği anlaşıldığından hükmün resen bozulması gerekmiştir.
2. Bozma nedenine göre birleşen davada davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
VI. KARAR
Yukarıda 1 no'lu bentte açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının re'sen BOZULMASINA,
2 no.lu bentte açıklanan sebeplerle birleşen davada davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelemesine yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz karar harcın istek halinde ilgilisine iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.02.2025 tarihinde oy birliği ile karar verildi.