"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/148 E., 2024/17 K.
DAVACILAR : ... vd. vekilleri Avukat ... vd.
DAVALILAR : ... vd. vekilleri Avukat ... vd.
DAVA TARİHİ : 24.07.2012
KARAR : Davanın reddine
Taraflar arasındaki mirasın hükmen reddi davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin miras bırakanı ...'ın 03.02.2010 tarihinde öldüğünü belirterek terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 20.03.2017 günlü ve 2016/5150 Esas, 2017/2119 Karar sayılı bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda 12.04.2018 tarihli ve 2017/268 Esas, 2018/187 Karar sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Yargıtay Bozma Kararı
1. Hükmü, davalılardan Maliye Hazinesi ve SGK vekileri temyiz etmiştir.
2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 04.02.2019 tarihli ve 2018/3436 Esas, 2019/813 Karar sayılı ilamında özetle; murisin terekesinin aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmemiş olduğu gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemece, murisin terekesinin borca batık olmadığı gerekçesiyle davalılar Maliye Bakanlığı ve Reel Alacak Yönetim A.Ş. yönünden davanın reddine, murisin SGK'ya borcunun bulunmadığı gerekçesiyle davalı SGK yönünden pasif husumet yokluğuna ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz yoluna başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili temyiz talebinde bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davacı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; davacı ile muris arasında hiçbir zaman maddi ve manevi bağ kurulmadığını, müvekkilinin baba nedir bilmeden büyüdüğünü, babasının soyadını ve babasının koyduğu adı kullanmak istemediğinden isim ve soyadı değişikliği yaptırdığını, adını... iken ... olarak değiştirdiğini, murisin diğer evliliğinden olan 2 çocuğunun da mirasın gerçek reddine dair karar aldığını, davada taraf sıfatı bulunmayan Birgül ve Nesrin aleyhine vekalet ücreti yüklenmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, terekenin borca batık olduğunu, murise ait aracın nerede olduğunun bilinmediğini ileri sürerek temyiz isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, Türk Medeni Kanununun 605/2 nci maddesi gereğince mirasın hükmen reddi isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. Türk Medeni Kanununun 605/2 nci maddesinde; "Ölümü tarihinde mirasbırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır" hükmü yer almaktadır.
2. Davanın niteliği gereği davalı-alacaklıların, murisin terekesinin borca batık olduğunu bilmedikleri ve bilmelerinin de mümkün olmadığı, terekenin borca batık olup olmadığına yapılan yargılama sonrasında karar verildiğinden yargılama gideri ve harçtan davalıların değil davacıların sorumlu tutulması gerekir.
3. Değerlendirme
1. Dava, TMK'nın 605/2 nci maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir. Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise miras reddedilmiş sayılır (TMK m. 605/2). Mirasçılar Türk Medeni Kanununun 610 uncu maddesinde yazılı aykırılık da bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczinin tespitini isteyebilir. Türk Medeni Kanununun 606 ncı maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Dava alacaklılara husumet yöneltilerek görülür. Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir. Ayrıca Türk Medeni Kanununun Velayet Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğün 39/2 nci fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması da zorunludur.
2. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle karar başlığında kayyım ...'in ve veli ...'ın davacı olarak gösterilmesi ile yargılama sırasında davacının hükmen kayıt tashihi yoluyla değiştirilen adı ve soyadının yerine eski adı ve soyadının yazılmasının mahallinde düzeltilecek hata olduğunun anlaşılmasına göre temyiz eden davacı vekilinin aşağıdaki 3.3 bent kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
3. Mahkemece, davada taraf sıfatı bulunmayan kayyım ...'in ve veli ...'ın davacı olarak gösterilerek yazılı şekilde harç ve yargılama giderinden sorumlu tutulması doğru görülmemiş ise de, bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK’nın 370/2 nci maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
1. Yukarıda 3.2. numaralı bentte açıklanan nedenlerle;
Temyiz eden davacı vekillerinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Yukarıda 3.3. numaralı bentte açıklanan nedenlerle;
Temyiz eden davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle, hükmün 3, 5, 6, 7 ve 8. bentlerinde yazılı "davacılardan müşterek ve müteselsilen" ibaresinin kaldırılarak yerine "davacıdan" ibaresinin yazılması ve 4. bendinde yazılı "davacılar" sözcüğünün kaldırılarak yerine "davacıdan" sözcüğünün yazılmak suretiyle ve düzeltilmesine, hükmün DÜZELTİLMİŞ ve DEĞİŞTİRİLMİŞ bu şekli ile ONANMASINA,
Peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
17.10.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.