"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/379 E., 2024/55 K.
DAHİLİ DAVALILAR : ... vd.
DAVA TARİHİ : 25.05.1993
KARAR : Davalı ... yönünden tenkis talebine ilişkin davanın reddine, diğer davalılar yönünden bozmadan önce verilen karar temyiz edilmediğinden aynı hususlarda yeniden karar verilmesine yer olmadığına
Taraflar arasında görülen muris muvazaasına dayalı tapu iptal ve tescil, olmazsa tenkis davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davalı ... yönünden tenkis talebine ilişkin davanın reddine, diğer davalılar yönünden bozmadan önce verilen karar temyiz edilmediğinden aynı hususlarda yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili; mirasbırakan ...'nın sağlığında davalı...ehine 454, 455, 471, 472, 474, 522, 532, 440, 457 ve 560 parsel, davalı ... lehine 1140 parsel, davalı ...lehine 446, 456, 470 ve 521 parsel, davalı ... lehine 453, 475 ve 523 parsel, davalı ... lehine 2021 parsel sayılı taşınmazları tasarruf nisabını aşmak suretiyle muvazaalı olarak devrettiğini, Borçlar Kanunu 18 inci maddesi uyarınca muvazaalı olarak devredilen taşınmazlara yönelik tasarrufların iptali ile davacının miras payı oranında tapu iptal ve tescilini olmadığı takdirde tenkisini talep etmiştir.
2. Davacı 12.02.2002 tarihli duruşmada, 440, 457, 460 ve 2021 parseller hakkındaki davalarından feragat etmişlerdir.
II. CEVAP
Davalı ... cevap dilekçesinde; mirasbırakan tarafından kendisine yapılan bir kazandırma olmadığını, tapu kayıtlarından da anlaşılacağı üzere kendisi adına mirasbırakandan gelen taşınmaz bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Ulubey (Ordu) (Kapatılan) Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.07.2011 tarihli ve 2011/5 Esas, 2011/88 Karar sayılı kararı ile 440, 457, 460 ve 2021 parseller yönünden feragat nedeniyle davanın reddine, diğer parseller yönünden muris muvazaası davasının reddine, tenkis davasının bir kısım davalılar açısından kabulü ile 4.817,50'şer YTL'nin ..., Halis... ve ...dan, 4.817,50'YTL'nin ... mirasçıları ..., ..., ..., ... ve...dan müştereken ve müteselsilen tercih tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Ulubey (Ordu) (Kapatılan) Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.07.2011 tarihli kararına karşı süresi içinde davalı ... mirasçısı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 18.09.2023 tarihli ve 2023/603 Esas, 2023/3841 Karar sayılı kararıyla mirasbırakanın, ...'ya herhangi bir kazandırmada bulunmadığı dikkate alınarak ... yönünden davanın reddi gerekirken tenkis alacağına hükmedildiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile "Dolayısıyla mirasbırakan ... davalı ...'ya herhangi bir sağlararası kazandırmada bulunmadığından davalı ... (ve mirasçıları) yönünden açılan davanın reddine karar verilmiştir. Dairemizin 18/09/2023 tarih ve 2023/603 Esas, 2023/3841 Karar sayılı kararı davalı ...'ya ilişkin olduğundan ve (Kapatılan) Ordu-Ulubey Asliye Hukuk Mahkemesinin 19/07/2011 tarih 2011/5 Esas 2011/88 Karar sayılı kararı davacı ve diğer davalılar (..., ..., ..., ..., ......, ......, ......, ......,.....,......) tarafından temyiz edilmediğinden aynı hususlarda yeniden karar verilmesine gerek olmadığı..." gerekçesiyle davalı ... yönünden tenkis talebine yönelik davanın reddine, diğer davalılar yönünden bozmadan önceki karar temyiz edilmediğinden aynı hususlarda yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, yargılama aşamasındaki itirazları dikkate alınmadan eksik araştırma ile usul ve yasaya aykırı karar verildiğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaasına dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. Mirasçılık ve mirasın geçişi miras bırakanın ölüm tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir (4722 sayılı Kanun'un 17 nci maddesi) Buna göre mirasbırakan, 01.01.2002 tarihinden önce ölmüşse 743 sayılı Medeni Kanun hükümleri, sonra ölmüşse 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri uygulanır.
3.743 sayılı Türk Kanunu Medenisi’nin 507 nci maddesi şöyledir:
"Aşağıdaki tasarruflar, ölüme bağlı teberrular gibi tenkise tabidir.
1 – İadeye tabi olmamak üzere miras hissesine mahsuben cihaz, teessüs masrafı yahut mal terki şeklinde vaki ölüme bağlı olmayan teberrular.
2 – Miras haklarının berveçhi peşin tasfiyesi maksadiyle yapılan teberrular.
3 – Hibe edenin, kayıtsız ve şartsız rücua hakkı olan hibeler ile adet üzere verilen hediyeler müstesna olarak,
vefatından evvelki bir sene içinde yapılmış hibeler.
4 – Mahfuz hisse kaidelerini bertaraf etmek kasdiyle yapıldığı aşikar olan temlikler.
"
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Onama harcı peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
10.10.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.