"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/427 E., 2023/705 K.
DAVALILAR : Altınordu Belediyesi vd. vekili Avukat ... vd.
DAVA TARİHİ : 26.02.2019
KARAR : Ayrı Ayrı Esastan reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ordu 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/128 E., 2022/394 K.
Taraflar arasındaki meradan yararlanma hakkının verilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın dahili davalı ... vekili, davacı vekili ve davalı ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı dahili davalı ... vekili, davacı vekili ve davalı ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Ordu ili, ... ilçesi,... Mahallesi, ... mevkinde bulunan 374 ada 4 parsel, 375 ada 3 parsel, 375 ada 6 parsel ile... mevkinde bulunan 374 ada 7 parselde bulunan mera alanları ile ilgili Ordu ili Mera Komisyonu Başkanlığının verdiği 2019/1 sayılı Kararda ve davalı belediyelerce yapılan listelerde müvekkiline yer verilmediğini, oysa ki müvekkilinin 35 yılı aşkın süredir belirtilen parsellerde hayvanlarını her yaz dönemi otlattığını ve burada ikamet ettiğini, müvekkilinin geçim kaynağının hayvancılık olduğunu ileri sürerek, davacı hakkında mera kullanım hakkının bulunduğunun tespiti ile belirtilen dört adet mera parselinden yararlanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın komisyonun ilk ilanından sonra 30 gün içinde itiraz edip etmediğinin tespit edilmesi ve süresi içinde itiraz edilmediğinin tespiti halinde açılan davanın öncelikle süre yönünden reddedilmesi gerektiğini, Mera Kanununun 4, 11 ve 12. maddeleri ışığında yapılan tahsis işleminde bir hukuka aykırılık bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın öncelikle husumet, zamanaşımı, hak düşürücü süre, görev, yetki ve derdestlik, yönlerinden incelenmesini talep ettiklerini, 30 günlük ilan süresi içinde haklarında dava açılmayan kararların kesinleştiğini ve tapu sicil müdürlüğüne gönderilerek özel sicile kaydedildiğini, müvekkil kurum lehine tapu sicilinde henüz tescil işleminin yapılmadığını, bu nedenle müvekkil kuruma husumet yöneltilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek, davanın öncelikle husumetten reddine; işin esasına girildiği takdirde davanın esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
3. Dahili davalı ... vekili ise cevap dilekçesinde özetle; davacın sadece kullanım ... sahipliğine bağlı Mera Tahsis Kararına itirazının bulunduğunu, bu işlemi yapan kurumun Gıda ve Orman Bakanlığı ve bu bakanlığa bağlı bulunan İl Mera Komisyonu olduğunu, davanın öncelikle müvekkil idare yönünden pasif husumet yokluğundan reddi gerektiğini, davacıların davaya konu meranın bulunduğu yerde oturmadığını, davacının Mera Kanununun 22/3 üncü maddesinde yazılı şartları taşımadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III.İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 22.11.2022 tarihli ve 2020/128 Esas, 2022/394 Karar sayılı kararında "...davacının Ordu ili, ... ilçesi,... Mahallesi, ... mevkinde hayvancılık yaptığı, dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarına göre de davacının 30 yılı aşkın süredir ... Obasında hayvancılık ile uğraştığı...4342 sayılı Mera Kanunu'nun 22. maddesi kapsamında aranan yasal şartların sağlandığı..." gerekçesiyle "...375 ada 6 parsel, 374 ada 4 parsel ve 375 ada 3 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davanın kabulü ile Ordu ili Mera Komisyonu'nun 2019/1 sayılı Kararı kapsamında, davacının Ek/7-a cetvelindeki çiftçi aileleri kapsamına alınmasına ve 4342 sayılı Mera Kanunu'nun 22. maddesi gereği davacıya yararlanma ... verilmesine....374 ada 7 parsel sayılı taşınmaza dair istemin reddine..." karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda (III) numaralı bentte belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili, davalı ... Belediye Başkanlığı vekili ve davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde dava dilekçesinde dayandığı nedenleri tekrarla;... mevki 374 ada 7 parsel sayılı yer yönünden de davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini, yerel mahkemece yargılama giderlerinin davanın açılmasına sebebiyet veren davalılar üzerinde bırakması gerekirken, müvekkili üzerinde bırakmasının hatalı olduğunu belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının bu yönlerden kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
2. Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili istinaf dilekçesinde cevap ve beyan dilekçelerindeki nedenleri tekrarla; davacının davasının kabulü için yasal ve gerekli koşulların oluşmadığını, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş olmasının yerinde olmadığını ileri sürerek, kararın kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
3. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın husumetten reddine karar verilmesi gerektiği halde davanın kabulüne karar verildiğini, davacının davaya konu yaylanın bulunduğu yerde oturmadığını, yasanın 22/3 üncü maddesinde yer alan koşulların davacı yönünden gerçekleşmediğini, İlk Derece Mahkemesi kararının bu nedenlerle kaldırılması gerektiğini belirtmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 13.03.2023 tarihli ve 2023/427 Esas, 2023/705 Karar sayılı kararı ile "...İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılığın bulunmadığı..." gerekçesiyle "...taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine..." karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda (IV.C) bendinde belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili, davalı ... Belediye Başkanlığı vekili ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, davalı ... Belediye Başkanlığı vekili ve davalı ... vekili temyiz dilekçelerinde, istinaf dilekçesinde ileri sürdükleri nedenlere dayalı olarak Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini istemişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, Mera Komisyonu Kararına itiraz ve meradan yararlanma ... verilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4342 sayılı Kanununun 22 inci maddesi,
3. Değerlendirme
1. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, usul ve kanuna uygun olup, taraf vekillerinin temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekili, davalı ... Belediye Başkanlığı vekili ve davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Harçlar Kanununun 13/j maddesi gereğince davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin diğer temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.