"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/75 E., 2023/36 K.
DAVALILAR : ... vd. vekili Avukat ...
DAVA TARİHİ : 01.01.2006
KARAR : Davacı Hazine’nin davasından kanun gereğince vazgeçmiş sayılması
Taraflar arasındaki tapu iptali ve taşınmazın yayla olarak tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece, davacı Hazine’nin davasından kanun gereğince vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Davacı vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; dava konusu 354 ada 10 parsel sayılı taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olup yayla olduğunu, özel mülkiyete konu olamayacağını ve zilyetlikle de kazanılamayacağını belirterek tapu kaydının iptali ile yayla olarak sınırlandırılmasını ve özel siciline yazılmasını istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
1. Mahkemenin 16.05.2006 tarihli kararıyla, davanın kabulüne karar verilmiş; Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 03.11.2021 tarihli ve 2021/706 Esas, 2021/2624 Karar sayılı kararı ile "4342 sayılı Mera Kanunu'nun geçiçi 3 üncü maddesi gereğince inceleme ve araştırma yapılması gerektiği" gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
2. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda 03.05.2023 tarihli karar ile davacı Hazine’nin davasından kanun gereğince vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairemizin 06.03.2024 tarihli ve 2024/568 Esas, 2024/1357 Karar sayılı ilamıyla, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanmasına karar verilmiştir.
V. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairemizin yukarıda belirtilen ilamına karşı davacı Maliye Hazinesi vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davacı vekili karar düzeltme dilekçesinde; taşınmazın yaylak niteliğinde olduğunu, zilyetlikle iktisabının mümkün olmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Değerlendirme
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tapu iptali ve yayla olarak sınırlandırılması istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) ) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası ile 4342 sayılı Mera Kanunu'nun 3 üncü ve geçici 3 üncü maddesi.
3. Sonuç
1. Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşen cihetlere ait karar düzeltme itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre davacı vekilinin sair karar düzeltme itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Hükmün Kapsamı" başlıklı 297 nci maddesinin ikinci fıkrası "Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir." şeklinde düzenlenmiştir.
3. 4342 sayılı Mera Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında, "....Hazine adına tescil edilmesi gerekirken gerçek ya da özel hukuk tüzel kişileri adına tescil edilmiş taşınmazlara ilişkin Hazinece açılan davalardan, taşınmazların emlak ve rayiç bedellerinin toplamının yarısı üzerinden hesaplanacak bedelin, ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla vazgeçilir..." denilmiştir.
4. Somut olayda; Mahkemece davaya konu edilen taşınmazın yayla vasfında olduğu kabul edilerek taşınmazın rayiç bedelinin belirlenerek, davalılar tarafından taşınmazın rayiç bedelinin yarısının depo edilmesi ve bunun üzerine Mahkemece davacının davasından vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiş ise de, hükmün HMK'nın 297 nci maddesi uyarınca açık olmadığı, tereddüt uyandıracak nitelikte olduğu görülmektedir. Şöyle ki, hükme esas alınan 4342 sayılı Mera Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinde, davanın çözümüne ilişkin yöntem açıklanmış, ne yönde hüküm kurulacağına yer verilmemiştir. Mahkemece, bahsi geçen düzenleme esas alınarak davacının davadan vazgeçtiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı görülmüştür. Bu husus bozma nedeni olmakla birlikte yeniden yargılamayı gerektirmediğinden 1086 sayılı HUMK'un 438 inci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
5. Ne var ki hükmün temyiz incelemesi sonucunda Dairemizin 06.03.2024 tarih ve 2024/568 Esas, 2024/1357 Karar sayılı ilamında yukarıda yazılı sebeplerle düzeltilerek onama kararı verilmesi gerekirken maddi hata nedeniyle ilamda yazılı sebeplerle onandığı, bu kez yapılan inceleme ile anlaşıldığından, davacı Hazine vekilinin karar düzeltme talebinin kabulü ile Dairemizin 06.03.2024 tarih ve 2024/568 Esas, 2024/1357 Karar sayılı onama ilamının kaldırılarak hükmün yukarıda belirtilen gerekçe ile düzeltilerek onanmasına karar verilmesi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
1. Yukarıda V.C.3.1 inci paragrafında açıklanan nedenlerle davacı vekilinin karar düzeltme itirazlarının REDDİNE,
2.Yukarıda V.C.3.2 ve devamındaki bentlerde açıklanan nedenlerle Dairemizin 06.03.2024 tarih ve 2024/568 Esas, 2024/1357 Karar sayılı onama kararının KALDIRILMASINA,
Mahkeme kararının hüküm sonucunun 1 numaralı bendindeki "Davacının davasının, 20.06.2007 Tarih ve 26558 Sayılı Resmi Gazete'de Yayınlanan 03.06.2007 tarihli 5685 Sayılı Kanunla 4342 Sayılı Mera Kanunu'nun geçici 3. maddesinde yapılan değişiklik gereğince davacı Hazine’nin bu davasından kanun gereğince vazgeçmiş sayılmasına, yasaya uygun biçimde belirlenmiş olan ve depo edilen 33.541,65 TL'nin Hazineye ödenmesine" cümlesinin çıkarılarak yerine "Davacının davasının, 20.06.2007 Tarih ve 26558 Sayılı Resmi Gazete'de Yayınlanan 03.06.2007 tarihli 5685 Sayılı Kanunla 4342 Sayılı Mera Kanununun Geçici 3.Maddesinde yapılan değişiklik gereğince reddine, yasaya uygun biçimde belirlenmiş olan ve depo edilen 33.541,65 TL'nin Hazineye ödenmesine" yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın kararı veren Mahkemeye gönderilmesine,
14.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.