"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/301 E., 2024/251 K.
DAVA TARİHİ : 19.12.2014
KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasındaki olağanüstü kazandırıcı zamanaşımına dayalı tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle...Mahallesi 1020 ada 2 No.lu parsel ve 1018 ada 3 No.lu parselin kadastro tespiti sırasında tapulama harici olarak bırakılmış iken imar uygulaması sonucu ihdasen Hazine adına tescil edildiğini ve tapularının verildiğini, babası ...arafından 25-30 yıldan fazla bir süreden beri malik sıfatıyla zilyet ve tasarruf edildiğini, babasının 1996 yılında vefat ettiğini, daha sonra malik sıfatıyla zilyetliğin kendisi tarafından 45-50 yıldır sürdürüldüğünü belirterek davalı ... adına oluşturulan tapu kaydının iptali ile adına tescilini dava etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevabında özetle; davacının 1018 ada 3 parsel No.lu taşınmazdaki zilyetliğinin 2005 yılından itibaren zeytin fidanı dikmek sureti ile başladığını, 20 yıllık sürenin dolmadığını, imar planı içinde olup imar planı geçen yerlerde zilyetlik iddiasının dinlenemeyeceğini, 1020 ada 2 parsel No.lu taşınmaz üzerinde ev yapmak suretiyle tasarrufta bulunulduğundan imar ihya sayılmayacağını belirterek davanın reddini savunmuştur.
2. Dahili davalı Belediye vekili; büyükşehir belediyesinin husumet ehliyeti bulunmadığını, davanın Dulkadiroğlu Belediyesine yöneltilmesi gerektiğini dile getirmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkeme ilk kararında; davanın kabulüne karar vermiştir.
IV.BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A.Bozma Kararı
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 10.11.2021 tarihli ve 2021/761 Esas, 2021/2884 Karar sayılı ilamında özetle; davanın Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanlığına da yöneltilmesi için süre ve imkan tanınması ve davanın esası yönünden inceleme ve araştırma yapılarak bir karar verilmesi gerektiğinden hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozma İlamına Uyularak Verilen Karar
Mahkeme yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında; davanın kabulüne karar vermiştir
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili; hak düşürücü süre ve zamanaşımı itirazlarında bulunduklarını, raporda taşınmazlar üzerinde var olduğu tespit edilen kullanımın nasıl bir kullanım olduğundan zilyetlikle kazanıma yarar olup olmadığından bahsedilmediğini, 9999 ada 1 No.lu parselin tapuya tescilinden itibaren 10 yıllık hak düşürücü süre içerisinde davanın açılması gerektiğini, ancak tapu müdürlüğü tarafından 9999 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kaydına rastlanmadığı şeklinde cevaplar verildiğini, Hazinenin özel mülkiyetinde olan taşınmaza tarım arazisi niteliği kazandırmayan uğraşların, meydana getirilen eserlerin imar ve ihya olarak kabul edilmeyeceğini, kararın bozulması gerektiğini dile getirmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, TMK'nın 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 ve 17 nci maddelerine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 640. maddesi ile 701 ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Somut olaya gelince; eldeki dava, olağanüstü kazandırıcı zamanaşımına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı dava dilekçesinde; dava konusu taşınmazların 1961 yılında kadastro sırasında tapulama harici bırakıldığını, imar uygulaması sonucu ihdasen Hazine adına tescil edildiğini, bu taşınmazlara babası Ömer Sarıgül'ün zilyetlik ettiğini, babasının 1996 yılında vefatı üzerine malik sıfatıyla zilyetliği kendisinin sürdürdüğünü belirterek Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tescili isteminde bulunmuştur.
Davacı, hem kendi zilyetliğine, hem de muris babası Ömer'in zilyetliğine dayanarak kazandırıcı zamanaşımına dayalı tapu iptali ve tescil istemiş; davacının murisinin 1996 yılında öldüğü, nüfus kaydının yapılan incelemesinde davacı dışında başka mirasçılarının da bulunduğu anlaşılmıştır. Yapılan keşifte dinlenen tanık ve mahalli bilirkişiler; muris Ömer Sarıgül'ün ölene kadar dava konusu taşınmazları kullandığını, öldükten sonra ise davacının kullandığını dile getirmişlerdir.
Hâl böyle olunca öncelikle davacıya dava dilekçesi açıklattırılıp kendi adına mı yoksa murisi adına mı taşınmazın tescilini talep ettiği hususu sorulduktan sonra davacının kendi adına tescil istemesi halinde iştirak halinde mülkiyette mirasçıların zorunlu dava arkadaşı olmaları nedeniyle taraf koşulu sağlanamadığından aktif husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesi, tereke adına tescilini talep etmiş ise; Ömer Sarıgül'ün diğer mirasçılarının da davaya muvafakati ya da terekeye temsilci tayini ile taraf koşulu sağlandıktan sonra inceleme ve araştırma yapılarak işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik araştırma ile karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu sebeple bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA,
Harçlar Kanunu'nun 13/j maddesi gereğince Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
20.11.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.