"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2064 E., 2022/1787 K.
DAVA TARİHİ : 05.04.2017
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 7. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/191 E., 2021/40 K.
Taraflar arasındaki tahsis kararına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 21.05.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde temyiz eden davacı vekili Av. ... ve ... ile karşı taraftan davalı vekili Av. ...... ve Av. ... geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Gelenlerin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra açık duruşmanın bittiği bildirildi. İşin incelenerek karara bağlanması için Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin, davalı Bursa Deri İhtisas Organize Sanayi Bölgesinin ve bu kuruluşun temelini oluşturan S.S. Deri Sanayicileri Toplu İşyeri Yapı Kooperatifinin üyesi olduğunu, 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu kapsamında kurulan Bursa İhtisas Deri Organize Sanayi Bölgesinin kurucu ortağı olan kooperatifin tasfiyesine karar verildiğini, davacı tarafından tüm ödemelerin yapılarak, Organize Sanayi Bölgesi yerleşim alanında bulunan 122 ada 7 parsel sayılı dava konusu taşınmazın tahsis edildiğini, dava konusu taşınmazdaki tapu tahsis belgesinde satıcı olarak yer alan davalı adına kayıtlı olan 122 ada 7 parsel sayılı taşınmazın tapusunun iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacı tarafından tahsis bedelinin ödenmediği, noter tasdikli taahhütnamenin de verilmediği, davacı tarafça üzerine düşen yükümlülüklerinin yerine getirilmediği, davacının katılımcı olmadığını beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın dayanağını oluşturan arsa tahsis bedelinin davacı şirket tarafından ödenmediği ve mevzuata uygun şekilde tanzim edilen arsa tahsis sözleşmesinin tebliğe rağmen davacı tarafından imza altına alınmadığı, davacının tescil işlemine esas teşkil edecek edimlerini yerine getirmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; mahkemenin Organize Sanayi Bölgesinin tapu tahsis işlemini mevzuata uygun gerçekleştirmemesinin ağır hukuki sonuçlarını ve sorumluluğunu müvekkiline yükleyip, işlemi hukuka aykırı gerçekleştirdiği iddia edilen davalı taraf lehine nihai karar oluşturmasının adalete, hakkaniyete ve hukuka aykırı olduğunu, müvekkilinin, dava konusu taşınmazın değerinin tamamını ödediğini ve tapu tahsis belgesini aldığını, arsa tahsis bedelinin ödendiğini, zira arsa tahsis bedelini ödemeseydi tapu tahsis belgesi almasının imkânsız olduğunu, bu ödemelerin avans olduğunun ifade edilmesinin açıkça hukuka aykırı olduğunu, arsa tahsis sözleşmesinin imzalanmış olmasının, bedelinin ödendiğinin başka bir ispatı olduğunu, müvekkilinin dava konusu faturaları davalı tarafa ödediğini ve 15.02.2017 tarihinde davalı tarafa iadeli taahhütlü mektupla arsa tahsis sözleşmesinin kendisince imzalı iki suretini gönderdiğini, ancak davalı tarafın sözleşmenin bir suretini imzalayıp göndermediğini, arsa tahsis sözleşmesinin imzalanmış olmasının, arsa tahsis bedelinin ödendiğinin bir kanıtı olduğunu, arsa tahsis belgesinin düzenlenmesinin, bedelinin ödendiğine karine olduğunu belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdükleri sebeplerle kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tahsis kararına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 165 inci maddesine göre; bir davada hüküm verilebilmesi, başka bir davaya, idari makamın tespitine yahut dava konusuyla ilgili bir hukuki ilişkinin mevcut olup olmadığına kısmen veya tamamen bağlı ise, mahkemece o davanın sonuçlanmasına veya idari makamın kararına kadar yargılama bekletilebilir.
3. Değerlendirme
Mahkemece her ne kadar davacının Organize Sanayi Bölgesine karşına yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, Bursa 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2024/113 Esas, 2024/168 Karar sayılı dosyasında davacı ile Bursa İhtisas Deri Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyeti Başkanlığı arasında görülen davacı şirketin kazanılmış haklarının iptaline ilişkin 20.03.2017 tarihli 265 numaralı genel kurul kararının iptaline ilişkin davada davanın reddine karar verildiği ve kararın kesinleşmediği, istinaf incelemesinde olduğu anlaşılmıştır. Davacı şirketin kazanılmış haklarının iptaline ilişkin genel kurul kararının iptali için açılan davanın sonucunun eldeki davanın sonucunu etkileyeceği açıktır. Bursa 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2024/113 Esas, 2024/168 Karar sayılı dosyanın HMK’nın 165 inci maddesi gereği bekletici mesele yapılarak, dosyanın kesinleşmesinden sonra oluşan duruma göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Yargıtay duruşma vekalet ücreti 17.100,00 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.10.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.