"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/1414 E., 2024/1779 K.
DAVACILAR : ... vd. vekilleri Avukat ... vd.
DAVALILAR : ... vd. vekilleri Avukat ... vd.
DAVA TARİHİ : 02.02.2016
KARAR : Direnme
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ordu 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/531 E., 2019/309 K.
Taraflar arasında görülen ve istinaf incelemesinden geçen mera tahsis komisyon kararının iptali davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya direnme kararı verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin direnme kararı bir kısım davacılar vekilince duruşma istemli olarak temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne, duruşma isteminin Bölge Adliye Mahkemesi Kararı’nın niteliği itibariyle reddine karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; dava konusu 400 ada 1 ve 401 ada 1 parsel sayılı taşınmazların müvekkillerinin tapu kayıtları kapsamında kaldığını, yıllardır taşınmazlarda malik sıfatıyla zilyet olduklarını, bu taşınmazların mera özelliği taşımamasına rağmen 2007 yılında mera olarak tahdit edilerek 11.12.2015 tarihli ve 2015/9 sayılı mera komisyon tahsis kararıyla da davalı ... adına tahsis edildiğini belirterek, anılan kararın iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; davanın süresinde açılmadığını, zamanaşımı süresinin dolduğunu, davacıların aktif dava ehliyetlerinin ve hukuki yararlarının bulunmadığını, davacıların dayandıkları tapu kayıtlarının dava konusu taşınmazları kapsamadığını, bu yerlerin 2007 yılında mera olarak tespit edildiğini, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
2. Davalı ... vekili; davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazların orman sayılan yerlerden olduğu mera vasfında olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ve davalı Hazine vekili istinaf isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazların orman sayılan yerlerden olduğu davacıların dava nedenlerine bakıldığında dava konusu taşınmazların özel mülkiyete konu olmayan orman olması nedeniyle davacıların dava sebeplerinin yerinde olmadığı, orman idaresine açılmış bir dava da olmadığı, bilirkişi raporunda orman vasfında olduğu tespit edilen komisyon kararına konu yerde davacılarca açılan davanın ispatlanamadığı, bu nedenle reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davalı vekillerinin istinaf başvurularının kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin 21.05.2021 tarihli kararına karşı süresi içinde bir kısım davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 12.12.2023 tarih, 2022/729 Esas, 2023/6177 Karar sayılı ilamı ile; "Bölge Adliye Mahkemesince eksik inceleme ve araştırmaya dayalı hüküm kurulduğu, davacılar eski tapu kayıtlarına dayanarak dava konusu taşınmazların özel mülke konu yerlerden olduğunu ileri sürdüklerinden, dava dilekçesinde dayandıkları tapu kayıtlarının ilk tesisinden itibaren getirtilmesi, dava konusu taşınmazları kapsayıp kapsamadığının mahallinde uygulama yapılarak belirlenmesi, uygulamada yararlanmak üzere komşu taşınmazların tapu kayıtları, dayanak kayıtları ve haritalarının da getirtilmesi, yapılacak keşifte yöreyi iyi bilen yaşlı ve tarafsız mahalli bilirkişiler ve konularında uzman olan teknik bilirkişiler aracılığı ile kayıtlardaki her sınırın bilirkişilere sorularak arazi üzerinde tespit ettirilmesi, davacıların dayandıkları tapu kayıtlarının dava konusu yerleri kapsayıp kapsamadığının duraksamasız belirlenmesi, diğer yandan mahalli bilirkişilerin söylediklerinin denetimi açısından komşu taşınmaz revizyon tapu veya vergi kayıtlarının nizalı taşınmaz yönünü ne şekilde nitelendirdiği üzerinde durulması ve ayrıca tarafların gösterecekleri tanıklar dinlenerek varılacak sonuca göre bir karar verilmesinin gerektiği" gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Verilen Direnme Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Dairemizin 12.12.2023 tarih, 2022/729 Esas, 2023/6177 Karar sayılı bozma ilamına direnilmesine, davalı vekillerinin istinaf başvurularının kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen direnme kararına karşı süresi içinde bir kısım davacılar vekili duruşma istemli temyiz isteminde bulunmuş; Dairemizce, Bölge Adliye Mahkemesi Kararı’nın niteliği itibariyle duruşma isteminin reddine karar verilmiştir.
B. Temyiz Sebepleri
Bir kısım davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; toplanan delillerden görüleceği üzere dava konusu taşınmazlarda kadimden beri davacıların malik sıfatıyla zilyet olduklarını, taşınmazların mera vasfında olmadığını, köy yerleşim yeri içinde kaldıklarını, Bölge Adliye Mahkemesi’nin direnme gerekçesinin davanın mahiyeti ile ilgili olmadığını, taşınmazların davacıların tapulu taşınmazları olduğunu, dayanak tapu kayıtlarının uygulanmadığını, eksik incelemeyle karar verildiğini, Yargıtay’ın bozma ilamındaki gerekçelerin doğru olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesinin direnme kararına karşı temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, mera tahsis komisyon kararının iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 683 üncü maddesi,
2. 4342 sayılı Mera Kanunu'nun 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 ve 16 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 373 üncü maddesinin beşinci fıkrası gereğince Dairemizce yeniden yapılan incelemede; taraflar arasında görülen mera komisyon kararının iptali davasında, bilirkişi raporlarına göre dava konusu taşınmazların orman vasfında oldukları ve özel mülkiyete konu yerlerden olmadıkları, bu haliyle Orman İdaresince açılmış veya Orman İdaresi aleyhine açılmış bir davanın da bulunmadığı ve davacıların davalarını ispatlayamaması nedeniyle davanın reddinin gerekeceği bu kez yapılan değerlendirme sonucunda anlaşılmakla, Bölge Adliye Mahkemesince direnme kararı verilmesinde isabetsizlik görülmediğinden, bir kısım davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde bulunmayarak Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 03.07.2024 tarihli direnme kararı yerinde görülmüş ve Dairemizin 12.12.2023 tarihli bozma kararı kaldırılarak hükmün onanması gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası ve 373 üncü maddesinin beşinci fıkraları uyarınca ONANMASINA,
Onama harcı peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.