"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/435 E., 2023/796 K.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 11.03.2025 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde duruşmaya gelen olmadı. İşin incelenerek karara bağlanması için Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; 126 ada 1 parsel sayılı taşınmaz içerisinde bulunan yeraltı kaynak suyun ticari faaliyete konu edilerek Reşadiye Su markası ile satıldığını, ... ile 28.02.2008 tarihli sözleşme ile kiralandığını, kira sözleşmesinin geçerli olmadığını, yeraltı kaynak sularının devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğunu, özel mülkiyete konu edilemeyeceğini, bu tür suların ticari amaçlı kullanımı için 167 sayılı Kanun gereğince ilgili idareden kiralama yapılması gerektiğini belirterek, suya vaki el atmanın önlenmesi ile fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak dava tarihinden geriye doğru 5 yıllık 10.000,00 TL ecrimisil talep etmiş, 09.01.2017 tarihli dilekçesi ile davasını ıslah ederek 637.557,66 TL ecrimisil, 264.067,01 TL gecikme faizi isteminde bulunmuştur.
II. CEVAP
Davalı vekili; dava konusu suyun Reşadiye Köyü Tüzel Kişiliğine ait taşınmazdan çıktığını, Köy Tüzel Kişiliği ile aralarında kira sözleşmesi yapıldığını, haksız kullanım bulunmadığını, dava konusu suyun kaynak suyu olduğunu, kaynak suyun arazinin bütünleyici parçası olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiş, 30.01.2017 tarihli dilekçesi ile davacının ıslah talebine karşı zamanaşımı def'inde bulunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 14.06.2017 tarihli ve 2014/543 Esas, 2017/535 Karar sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 14.06.2017 tarihli kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 08.12.2018 tarihli ve 2018/3226 Esas, 2018/9176 Karar sayılı kararıyla davacı tarafından davalıya 30.10.2007 tarihli yazısı ile dava konusu suyu kiralama hakkının İl Özel İdaresine ait olduğu, kiralama işlemlerine başlanmak üzere yazının tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde taraflarına başvurulması gerektiği, aksi takdirde suyun mühürlenerek kesileceğinin bildirildiği, davalının bu bildirime 19.11.2007 tarihli yazısı ile cevap verdiği, dava konusu 126 ada 1 parsel sayılı taşınmazın yargılama sırasında 09.05.2014 tarihinde tahsisen davacı SASKİ'ye devredildiği, dava konusu suyun genel su olduğu anlaşıldığından mahkemece davacının el atmanın önlenmesi talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle reddedilmesinin doğru olmadığı, ayrıca dosya içeriğinden ıslah dilekçesinin davalıya 19.01.2017 tarihinde tebliğ edildiği, davalının 30.01.2017 tarihli dilekçesi ile süresinde olacak şekilde ıslaha karşı zamanaşımı def'inde bulunduğu, mahkemece zamanaşımı savunması konusunda olumlu ya da olumsuz bir karar verilmesi gerektiği belirtilerek hüküm bozulmuştur.
3. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 13.11.2019 tarihli ve 2019/1012 Esas, 2019/7713 Karar sayılı kararıyla davalılar vekilinin karar düzeltme talebinin reddine karar verilmiştir.
4. Mahkemenin 08.07.2021 tarihli ve 2019/693 Esas, 2021/515 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne, 126 ada 1 No.lu parsel üzerindeki su kaynağına vaki el atmanın önlenmesine, 10.000,00 TL ecrimisil alacağının 01.03.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
5. Mahkemenin 08.07.2021 tarihli kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı Akdamla Su Dağıtım Paz. Su Arıtım Sis. San. Tic. A.Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
6. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 11.10.2022 tarihli ve 2022/1583 Esas, 2022/5917 Karar sayılı kararıyla davalı vekilinin 02.09.2020 tarihli celsede davanın el atmanın önlenmesi talebi bakımından konusuz kaldığını, faaliyetine devam etmediğini bildirdiği, davacı vekili 23.09.2020 tarihli dilekçesinde kurum içi yazışma yaptıklarını 13.11.2018 tarihi itibariyle dava konusu taşınmazın dava dışı üçüncü kişiye kiralandığını davanın konusuz kaldığını belirttiği, bu durumda el atmanın önlenmesi istemi yönünden dava konusuz kaldığı halde esasa ilişkin hüküm kurulmuş olmasının doğru olmadığı belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
7. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 27.03.2023 tarihli ve 2023/113612 Esas, 2023/1761 Karar sayılı kararıyla davacı vekilinin karar düzeltme talebinin reddine karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilamı doğrultusunda yapılan yargılama sonunda, dava dilekçesinde dava tarihinden geriye doğru 5 yıl için 10.000,00 TL ecrimisil talebinde bulunulduğu, faiz talebinin bulunulmadığı, davacı vekilinin 09.01.2017 tarihli dilekçesi ile davalılardan Akdamla Su Dağıtım Pazarlama AŞ. yönünden 637.557,66 TL ecrimisil, 264.067,01 TL gecikme bedeli olarak davasını ıslah ettiği ve ecrimisil tutarına dava tarihinden itibaren yasal faiz isteminde bulunduğu, davalı vekilinin 30.01.2017 tarihli dilekçesi ile süresinde ıslaha karşı zamanaşımı def'inde bulunduğu, 01.03.2006-01.03.2011 dönemleri için 09.01.2017 ıslah tarihinde 5 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu gerekçesiyle konusu kalmayan suya el atmanın önlenmesi davasının esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, ecrimisil talebinin kısmen kabulüne, 01.03.2006-01.03.2011 dönemleri için toplam 10.000,00 TL ecrimisilin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Akdamla Su Dağıtım Paz. Su Arıtma Sis. San.Tic.A.Ş' den alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, kendisini vekille temsil ettiren davacı lehine 9.200,00 TL, davalı lehine 92.458,07 TL vekalet ücreti verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili duruşma talepli temyiz dilekçesinde özetle;
a. Davalının dava konusu kaynağa hukuka aykırı olarak el atarak ticari markası ile şişeleyerek pazarladığını ve gelir elde ettiğini, her dava açıldığı tarihte tespit edilen duruma göre değerlendirileceğinden suya el atmanın önlenmesi davasının esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair kararın yerinde olmadığını,
b.El atmanın önlenmesi yönünden ayrıca vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini, davalı lehine hükmedilen vekalet ücretinin hatalı olduğunu, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/3 maddesine göre, maddi tazminat istemli davanın kısmen reddi durumunda, karşı taraf vekili yararına bu tarifenin üçüncü kısmına göre hükmedilecek ücret, davacı vekili lehine belirlenen ücreti geçemeyeceğini,
c. Alacağın miktarı veya değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olmaması karşısında işbu davanın belirsiz alacak davası niteliğinde ikame edildiğinin kabulü gerektiğini, 20.12.2016 tarihli bilirkişi raporu ile ecrimisil hesabı yapıldığında zararın miktarı öğrenildiğinden 10 yıllık zamanaşımının bu tarihten itibaren işlemesi gerektiğini,
d.Müvekkil kurumun 2560 sayılı Kanun'un 21/a maddesinde İSKİ'nin görevleri için kullandığı taşınmaz malları, tesisleri, işlemleri ve faaliyetleri her türlü vergi resim ve harçtan muaf olduğunun düzenlendiğini, buna rağmen harçtan sorumlu tutulduğunu,
e.Dava değerine fer'i alacak olan faizlerin de eklenerek harç hesabı yapılmasının usule aykırı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, suya el atmanın önlenmesi ve ecrimisil istemine ilişkindir.
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davacı vekilinin vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazına gelince;
Karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/3. maddesi; "Maddi tazminat istemli davanın kısmen reddi durumunda, karşı taraf vekili yararına bu tarifenin üçüncü kısmına göre hükmedilecek ücret, davacı vekili lehine belirlenen ücreti geçemez." hükmünü içermektedir. Somut olayda, karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/3. maddesi dikkate alındığında mahkemece davacı yararına 9.200,00 TL avukatlık ücretine hükmedildikten sonra, davacı lehine verilen vekâlet ücretini aşacak şekilde reddedilen kısım yönünden davalı lehine 92.458,07 TL vekâlet ücreti takdir edilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı vekilinin vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme kararının, hüküm fıkrasının 6 numaralı bendinde yer alan “92.458,07 TL” ibaresinin çıkartılarak yerine “9.200,00 TL” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
2. Davacı vekilinin tarafın diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının ilgiliye iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
11.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.