"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/76 E., 2024/208 K.
DAVACILAR : ... vd. vekili Avukat ...
DAVALILAR : ... vekili Avukat ..., ... vekilleri Avukat ... vd.
DAHİLİ DAVALI : T. Garanti Bankası A.Ş.
DAVA TARİHİ : 08.04.2014
KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasında görülen mirasın hükmen reddi davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 23.03.2017 tarihli ve 2015/18253 Esas, 2017/2268 Karar sayılı ilamı ile Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkemenin kararı davalılar vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde, müvekkillerinin murisi ...'ın 12.09.2009 tarihinde vefat ettiğini, geriye mirasçısı olarak müvekkillerinin kaldığını, ...'ın... Metal Ürünleri İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin ortağı olduğunu, murisin borca batık olduğunu, söz konusu şirket adına müvekkillerine gönderilen ödeme emirlerinden anlaşıldığını, bu nedenle mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekilleri cevap dilekçesinde; davanın usul ve esas yönünden reddine karar verilmesini istemişler, görev, yetki ve husumet itirazlarını ileri sürmüşlerdir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 29.12.2014 tarihli ve 2014/173 Esas, 2014/449 Karar sayılı kararı ile, davacılar murisinin terekesine dahil her hangi bir mal varlığının bulunmadığı, mirasçılarına intikal yapılan her hangi bir mirasının olmadığı, davalı ... ve SGK'ya vadesi geçmiş vergi ve prim borcunun bulunduğu, murisin ölümü tarihinde aczinin açıkça belli olduğu, terekesinin borca batık olduğu, buna göre davanın ispatlandığı sonuç ve kanaatine varıldığından, davanın kabulüne, mirasın hükmen reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 29.12.2014 tarihli ve 2014/173 Esas, 2014/449 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davalılar SGK ve İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 23.03.2017 tarihli ve 2015/18253 Esas, 2017/2268 Karar sayılı ilâmında; murisin ortağı olduğu... Metal Ürünleri İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin defter, kayıt ve belgeleri üzerinde inceleme yaptırılarak şirketin aktif ve pasifinin saptanması, ayrıca şirketin bilançosu incelenerek murisin ölüm tarihinde şirketin piyasa rayiç değeri uzman bilirkişiler aracılığıyla tespit edilerek bu suretle murisin şirketteki payı oranında öncelikle aktif mal varlığının belirlenmesi ve murisin şirketin kamu borcundan dolayı sermaye hissesi oranında şahsen sorumlu olacağı miktarın bu suretle saptanması, amme alacağının şirketin mal varlığından tamamen tahsili mümkün ise, davacıların borca batıklığın tespitini istemekte hukuki yararlarının bulunmayacağı gözetilerek isteğin reddedilmesi, murisin ölüm tarihi itibarıyla tespit edilen terekesideki aktifin, borcu karşılamaya yeterli olmaması halinde isteğin kabulüne karar verilmesi, davacıların verdiği vekaletnamede mirasın reddini içeren özel yetkinin bulunması ve yargılama giderinden davacıların sorumlu tutulması, davacılar lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiğinden kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemece, yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile gelen yazı cevaplarından miras bırakan ...’ın aktif mal varlığının bulunmadığı, murisin davalı kurumlara borcu bulunduğu, araştırılması istenen şirket kayıtlarının bulunmadığı ve şirketin resen ticaret sicilden terkin edildiği anlaşıldığından davanın kabulüne; ...’ın ölüm tarihi olan 12.09.2009 tarihi itibarıyla terekesinin borca batık olduğunun ve davacıların mirası hükmen reddettiğinin tespitine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar SGK ve İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Nedenleri
1. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; mirasçıların mirası kabul anlamına gelen davranışlarının bulunup bulunmadığının tespiti gerektiğini, davacıların, murisin vergi borçları vd. borçları nedeniyle aleyhlerine girişilen ve girişilecek olan dava ve takipleri sonuçsuz bırakmak amacıyla söz konusu davayı açtıklarını, iyiniyetli olmadıklarını, davacıların murisinin vefat tarihinde ödemeden aczinin açıkça belli olmadığını belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.
2. Davalı SGK vekili temyiz dilekçesinde; yerleşik içtihatlara göre mirasçıların terekeyi kabul ettiklerine dair hal ve hareketlerde bulunup bulunmadığının, terekenin ölüm tarihinde borca batık olup olmadığının mahkemece araştırılması gerektiğini, yeteri kadar araştırma yapılmadan hüküm tesis edildiğini belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 605/2 nci maddesi gereğince mirasın hükmen reddi isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Türk Medeni Kanunu'nun 605/2 nci maddesinde; "Ölümü tarihinde mirasbırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır" düzenlemesi yer almaktadır.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen davada Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Mahkemece, bozma ilamı doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılarak verilmiş olan karar usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Harçlar Kanunu'nun 13/j maddesi gereğince Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, temyiz eden davalı SGK Başkanlığı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
HUMK'un 440/III- 1 inci bendi gereğince ilama karşı kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
24.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.