Logo

7. Hukuk Dairesi2024/3962 E. 2024/5125 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kadastral parselin ihyası nedeniyle tapu iptali ve tescil davasında, imar planlarının iptali nedeniyle geri dönüşümün mümkün olup olmadığı ve 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 18. maddesindeki değişikliğin uygulanabilirliği.

Gerekçe ve Sonuç: 7221 sayılı Kanun ile 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 18. maddesine eklenen hüküm gereğince, imar uygulamalarının iptali halinde öncelikle idari yolla çözüm aranması gerektiği ve geri dönüşümün mümkün olmadığı durumlarda idarece yer tahsisi veya bedel ödemesi yapılacağı gözetilerek, yerel mahkemenin davayı reddeden bozmaya uygun kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2023/314 E., 2023/519 K.

ASIL VE BİRLEŞTİRİLEN DAVALARDA

DAVALILAR : ... vd. vekili Avukat ... vd., ... vd.

DAVA TARİHİ : 16.06.2008

KARAR : Davanın reddi

Taraflar arasındaki kadastral parselin ihyası nedeniyle tapu iptali ve tescil, ikinci kademe tazminat davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; bozmaya uyularak davanın reddine karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davacı vekili, davalı ... vekili, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili, asıl ve birleştirilen dava dilekçesinde; 1405 (2090) parsel sayılı taşınmazın 3.167,36 kısmının, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu halde Adana Büyükşehir Belediyesi adına ihdasen tescil edilerek adı geçen belediyece yapılan imar uygulaması sonucu kamu alanında kullanılmak üzere terkin edildiğini, bu ihdas parselinin anılan miktarı üzerine de birden çok imar parselinin oluşturulduğunu; ancak, belirtilen şuyulandırma işleminin ve öncesinde aynı bölgede ... Belediyesince yapılmış olan 37 No.lu imar düzenlemesinin idari yargı yerinde iptal edildiğini ileri sürerek binmeli alana isabet eden 3.167,36 m²'lik kısma ilişkin tapu iptali ve Hazine adına tescil ile tapu kayıtlarının eski hale iadesinin sağlanmasını talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalılar davanın reddini savunmuştur.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 22.12.2015 tarihli ve 2008/244 Esas, 2015/898 Karar sayılı kararı ile asıl ve birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Mahkemenin 22.12.2015 tarihli kararına karşı süresi içinde bir kısım davalılar vekili, ... ve ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 02.03.2021 tarihli ve 2017/3223 Esas, 2021/1390 Karar sayılı kararıyla; 20 Şubat 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7221 sayılı Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 7. maddesiyle 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 18. maddesine yeni bir fıkra eklendiği, eklenen bu hükme göre, 3194 sayılı Kanun'un 18. maddesi kapsamında yapılmış imar uygulamalarının kesinleşmiş mahkeme kararlarıyla iptal edilmesi nedeniyle; davaya konu parselin imar planı kararları ile umumi ve kamu hizmetlerine ayrılan alanlara denk gelmesi veya iptal edilen uygulama ile tahsis ve tescil edilmiş parsellerde hak sahiplerince yapı yapılmış olması ve benzeri hukuki veya fiili imkânsızlıklar nedeniyle geri dönüşüm işlemleri yapılarak uygulama öncesi kök parsellere dönülemeyeceğinin parselasyon planlarını onaylamaya yetkili idarelerin onay merciince tespiti halinde, öncelikle davaya konu parselin hak sahiplerinin muvafakati alınmak kaydıyla uygulama sahası içerisinde idarece uygun bir yer tahsis edileceği veya anlaşma olmaması halinde davacı hak sahibinin kök parseldeki yeri dikkate alınarak uygulamadaki düzenleme ortaklık payı kesintisi düşüldükten sonraki taşınmazın rayiç bedeli üzerinden değerinin ödeneceğinin kabul edildiği, 3194 sayılı Kanun'a eklenen bu hüküm uyarınca dava konusu uyuşmazlığın idareye başvuru yoluyla çözülmesi gerektiğinden imar parselinin kadastral parsele ihyasına yönelik dava konusu talebin, kanun değişikliği nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı ... Belediyesi Başkanlığı aleyhine açılan dava yönünden yargılama devam ederken dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgenin idari tasarrufla yeni kurulan Çukurova Belediyesine dahil edildiği, ... Belediyesinin sınırlarından çıkartıldığı anlaşılmakla taraf sıfatı kalmayan davalı ... yönünden karar verilmesine yer olmadığına;

20 Şubat 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7221 sayılı Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 7. maddesiyle 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 18. maddesine eklenen hükme göre, idareye başvuru yoluyla çözülmesi gerektiğinden, imar parselinin kadastral parsele ihyasına yönelik dava konusu talebin, kanun değişikliği ve Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 2019/3698 Esas, 2020/3652 Karar sayılı ilamı gereği reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... ve davalı ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

1. Çukurova İlçe Belediye Başkanlığı temyiz dilekçesinde; Belediye aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek hükmün bozulmasını talep etmiştir.

2. Davacı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; uyuşmazlığın idare ile görüşülerek çözülemeyeceğini ileri sürerek hükmün bozulmasını talep etmiştir.

3. Davalı ... Belediyesi Başkanlığı vekili temyiz dilekçesinde; yargılama giderlerinin davacı tarafa yükletilmesi gerektiğini ve lehlerine vekalet ücretine hükmedilmemesinin doğru olmadığını ileri sürerek hükmün bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, kadastral parselin ihyası nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.

3. Değerlendirme

1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davacı vekili ve davalı ... ve davalı ... vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Harçlar Kanunu'nun 13/j maddesi gereğince Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,

Onama harcı peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,

20.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.