"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/109 E., 2024/182 K.
Taraflar arasındaki tespit davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce, Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde, İstanbul ili, Beyoğlu ilçesi, Piri ... Paşa Mahallesinde bulunan (eski) 1758 ada, 1 parsel (imar uygulaması sonucunda 3491 ada, 10 parsel) sayılı taşınmazda 245 metrekare için davalılardan ... lehine 12.02.1986 tarihli tapu tahsis belgesi olduğunu, davalı ...’ın İstanbul 22. Noterliğinin 14/06/1991 tarihli 19476 yevmiye numaralı satış vaadi sözleşmesiyle tapu tahsis belgesindeki hisselerinin bir kısmını diğer davalılara satmayı vaat ettiğini, davalılar ... ve ...’ın kat karşılığı inşaat yapması için adi yazılı sözleşmeyle yüklenici ... ile anlaştıklarını ve taşınmazın 196,51 metrekarelik bölümünde 1989 yılında yapımına başlanan binanın 1992 yılında inşaatının bittiğini, inşaat süresince davacılardan bir kısmına davalıların, bir kısmına dava dışı yüklenici ...'nın, bir kısmına ise yüklenici ...’nın kardeşi ...’nın topraktan daire/dükkan sattığını, bazı davacılara ise davalılardan, ...’dan ya da ...’dan satın alan kişilerin daire/dükkan sattığını, davacıların çoğunun 1992 yılında dairelerinde ikamet etmeye başladıklarını, davacıların yapı sahibi olduklarını ancak davalıların davacılara tapuda devir için gereken işlemleri yapmaktan imtina ettiklerini belirterek 4706 sayılı Kanunun 5. maddesi gereğince davacıların belirtilen yapının sahibi olduklarının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II.CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde, davalı ..., davacılar ile aralarında herhangi bir anlaşma olmadığını, dava dışı ... ile binanın yapılması için anlaştıklarını ancak anlaşmaya uymadığı için dava dışı ...’nın da herhangi bir hakkı olmadığını, davacıların haksız işgalci olduklarını belirterek davanın reddini savunmuştur.
2. Davalı ... mirasçısı olan dahili davalılar cevap dilekçesinde; dava konusu arsa ve yapıyla hiçbir ilgilerinin olmadığını ve taraf olmadıklarını belirterek davanın reddini istemişlerdir.
3.Davalı ... usulüne uygun yapılan tebligata rağmen duruşmaya katılmamış ve cevap dilekçesi de sunmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 23/11/2018 tarih, 2016/459 Esas ve 2018/540 Karar sayılı kararıyla davanın kabulüne ve davacıların davalı ...'ın sahip olduğu tapu tahsis belgesindeki haklarından dolayı 4706 sayılı Kanunun 5. maddesi gereğince dava konusu taşınmazda yapı sahibi olduklarının ve hak sahibi olarak bu haklardan yararlandırılmaları gerektiğinin tespitine karar vermiştir.
IV.BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
Mahkemenin 23/11/2018 tarih, 2016/459 Esas ve 2018/540 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
2. Dairemizin 03.03.2022 tarihli ve 2021/2641 Esas, 2022/1647 Karar sayılı ilamı ile; '' davacılar dava dilekçelerinde yapı sahibinin akdi halefi olduklarına dayanak sözleşme örneği ve delillerini ibraz etmemiş olup sunulan bir kısım satış vaadi sözleşme örneklerinin ise davalılarla ilgisi tespit edilememiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanununun 31. maddesi gereğince mahkemece her bir davacının ayrı ayrı iddiaları, dayandıkları vakıalar ve bu vakıaların hangi delillerle ispat edileceği tespit edilerek, bu doğrultuda taraf delillerinin toplanması ve değerlendirilmesi gerekirken eksik araştırma ile karar verildiği'' gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı ile belirtilen kararı ile, dava konusu binanın 1992 yılında inşa edilerek oturuma başlandığı, bu tarihe kadar tahsis belgesi sahibi ile onun bayisi durumunda olan davalılar ile bir ihtilaf yaşamadıkları, aralarında el atmanın önlenmesi, ecrimisil, devrettikleri dükkan ve dairelerin parasının ödenmediğine dair alacak vb. hukuki dava açılmadığı, davacıların zilyetliğinin çok uzun zamandır devam ettiği gerekçesiyle; davanın kabulü ile; dava konusu Beyoğlu ilçesi, 3576 ada, 2 parsel sayılı taşınmazda davacıların, davalı ...'ın sahip olduğu tapu tahsis belgesindeki haklarından dolayı 4706 sayılı Kanunun 5. maddesi gereğince yapı sahibi olduklarının ve bu kanundaki haklardan yararlandırılmaları gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile karar verildiğini ileri sürerek hükmün bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
6100 sayılı HMK'nın 297/2 nci maddesine göre; Mahkeme kararında taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi, infaza elverişli biçimde hüküm kurulması zorunludur.
6100 sayılı HMK'nın 31 nci maddesine göre ise, Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir.
Somut olaya gelince, dava konusu 3576 ada 2 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında '' konut, A ve B işaretli kargir bina ..., ... İntaş ve ... İntaş'a aittir'' muhdesat şerhi mevcut olup, davacıların '' A '' ve '' B '' ile işaretli kargir binada hak sahibi ve zilyet olduklarının tespiti istemi, tapu kaydındaki muhdesat şerhinin terkini istemi niteliğindedir.
O halde öncelikle HMK'nın 31 nci maddesi kapsamında davacıların taleplerinin açıklattırılması, talebin davalılar adına olan muhdesat şerhinin terkini ile davacılar adına yazılmasına ilişkin olması durumunda her bir hak sahibinin kullanmakta olduğu yerin infaza elverişli olacak şekilde belirtilmek suretiyle, ''davalılar lehine muhdesat şerhinin terkini ile davacılar lehine muhdesat şerhinin tescili'' şeklinde hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
15.01.2025 tarihinde oybirliği ile karar verildi.