"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2197 E., 2023/2360 K.
DAVACILAR : ... vd. vekili Avukat ...
DAVA TARİHİ : 21.03.2022
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ...3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/62 E., 2023/33 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davacıların murisi Abdurrahim Usta'nın Samsun ili, ...ilçesi, ... Mahallesi, 104 ada 188 parsel ve aynı yer 104 ada 189 parseldeki davalıya ait hisseleri ...2. Noterliği'nin 07.01.1992 tarih 317 yevmiye numaralı gayrimenkul satış senediyle satın aldığını, satın aldıktan sonra taşınmazın muris ve davacılar tarafından kullanıldığını, davalının taşınmazı devretmeye yanaşmadığını belirterek; dava konusu 104 ada 188 parselde davalı adına kayıtlı 515581/1325780 hissenin ve aynı yer 104 ada 189 parseldeki davalı adına kayıtlı hissenin iptaliyle davacılar adına miras payları oranında tescilini, bu mümkün olmadığı takdirde hisselerin dava tarihindeki gerçek değeri üzerinden hesaplanacak bedelin yasal faiziyle davalılardan alınarak davacıya verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; zamanaşımı süresinin dolduğunu, sözleşmede sadece ... Mahallesi, 104 ada 189 (eski 587) parsel sayılı taşınmaza yönelik hüküm bulunduğunu belirterek; haksız davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...Bilirkişi raporundan; ... Köyü, 587 parsel sayılı taşınmazın, Samsun ili, ...ilçesi, ... Mahallesi, 104 ada 188 ve 104 ada189 parsellerin evveliyatı olduğunun anlaşıldığı, yukarıda anlatılanlar ışığında, davalının dava konusu taşınmazlardaki hissesini davacıların murisine satmayı vaat ettiği, satış bedelini aldığı, o tarihten bu yana davacılar ve murislerince taşınmazın kullanıldığı, zilyetliğin devri gerçekleştiğinden zamanaşımı süresinin işlemeyeceği, taraflar arasındaki sözleşmenin geçerli olduğu..." gerekçesiyle; davanın kabulü ile; dava konusu Samsun ili, ...ilçesi, ... Mahallesi, 104 ada 188 parsel sayılı taşınmazda davalı adına kayıtlı 515581/1325780 hisse ile aynı yer 104 ada 189 parsel sayılı taşınmazda davalı adına kayıtlı 1/3 hissenin tapusunun iptali ile ...Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 05.04.2022 tarih 2022/690 E., - 2022/692 K. sayılı veraset ilamında belirtildiği üzere 4/16'sının davacı ... adına, 3/16'sının davacı ... adına, 3/16'sının davacı ... adına, 3/16' sının davacı ... adına, 3/16' sının davacı ... adına kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekilince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile istinaf başvurusunun HMK.nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olup davanın zamanaşımına uğradığını, satış vaadi sözleşmesinde belirtilen ... 587 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına bakıldığında bu parselin ... Mahallesi, yeni 104 ada 189 parsel olduğunun anlaşıldığını, zira 587 parselde hem davalının 1/3 hissesi ve hem de murisinin 1/3 hissesinin olduğunu, dolayısıyla satış vaadi sözleşmesindeki "aynı yerde" ifadesiyle 587 parselin belirtilmek istendiğini, sözleşmenin konusunun sadece ... Köyü eski 587 parsel yani, yeni ... Mahallesi 104 ada 189 parsel olduğunu, davacının sözleşmede yer almadığı halde varmış gibi göstererek tescilini istediği 104 ada 188 parsel sayılı taşınmazın satış vaadi sözleşmesinde kesinlikle yer almadığını, zaten 104 ada 188 parsel sayılı taşınmaza bakıldığında davalının 1/3 değil, 515581/1325780 oranında hissesinin olup sözleşmede belirtilen 1/3 hissenin 104 ada 189 parselde (eski 587 parselde) söz konusu olduğunu, 104 ada 188 parseli ise satış vaadi sözleşmesinden çok daha sonra 2017 yılında davalının Hazine'den "2B" satışı ile aldığını, özetle tüm taşınmazlar yönünden davanın reddi gerekirken yerel mahkemece hatalı olarak kabul kararı verilmiş olduğunu belirterek; mahkeme kararının bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık; satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil, ikinci kademede bedelin tahsili istemine ilişkindir.
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Somut uyuşmazlıkta; dava konusu 104 ada 188 parsel sayılı taşınmaz, ...2. Noterliğinin 07.01.1992 tarih, 317 yevmiye numaralı taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin konusunu oluşturmamaktadır. Anılan sözleşme tarihinde, davacının 188 parsel sayılı taşınmazda hak sahipliği de bulunmadığından 188 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın reddi gerekirken, kabulü yönünde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.