"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/74 E., 2024/52 K.
DAVACILAR : ... vd vekili Avukat ...
Mahkemece bozmaya uyularak verilen karar davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin murisi ...'un 13.11.2014 tarihinde vefat ettiğini, murisin ölüm tarihinde adına kayıtlı hiçbir motorlu taşıt ve gayrimenkul malı bulunmadığını, bu hususun tapu ve trafik tescil müdürlüğünden sorulmasını, müvekkillerinin, murisin tasfiye halinde...Çelik İnşaat Turizm ve Otomotiv Sanayi ve Ticaret Ltd. Şirketinin ortağı ve tasfiye memuru olduğunu sonradan öğrendiğini, bu hususun 13.04.2015 tarih ve 8799 sayılı ticaret sicil gazetesinde tescil edildiğini, bu tescil ile davacı ...’nın şirketin tasfiye memuru olmak zorunda kaldığını, daha sonra şirket hakkında vergi incelemesi olduğunu öğrendiklerini, 13.11.2014 tarihinde ve sonrasında şirketin aktifinde hiçbir menkul ve gayrimenkul mal bulunmadığını, daha sonra müvekkiline şirket borçları ile ilgili 45 adet vergi/ ceza ihbarnamesi tebliğ olduğunu, şirketin aktifinde hiçbir değer olmadığı için borçlardan mirasen intikal eden hisseler sebebi ile müvekillerinin sorumlu tutulacağını, murisin ölüm tarihinde terekenin aktifinde hiçbir şey bulunmadığı ve borca batık olduğunun ortada olduğunu, müvekkillerinin yaşamlarını dul ve yetim maaşı ile idame ettirdiğini, müvekkillerinin de bir mal varlıkları bulunmadığını, bu nedenle terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili duruşma beyanlarında davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkeme 15.04.2021 tarih ve 2019/273 Esas, 2021/64 Karar sayılı kararında özetle; davacılar murisi ...'un 13.11.2014 tarihinde vefat ettiği, davacıların mirasçı oldukları, muris ...'un Tasfiye Halinde...Çelik İnşaat Turizm ve Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şiketi'nin ortağı ve tasfiye memuru olduğu, şirket hakkında vergi incelemesi ve vergi borcu bulunduğu, davacıların muris ...'un terekesinin borca batık olması nedeniyle TMK'nın 605/2. maddesi kapsamında mirasın hükmen reddini talep ettikleri, davacıların murisin veraset ve intikal vergisi beyannamesini vermiş olması ve murisin ölümü nedeniyle sağlığında yaptırdığı hayat sigortasından ödenen tazminatın, mirasçıların hak sahipliği sıfatından doğan haklarından olduğu ve murisin terekesine dahil olmadığı, bununla birlikte davacıların murisin terekesini sahiplenici bir davranış sergilediklerine dair bilgi, belge ve emare bulunmadığı, muris ...'un terekesinin tespiti amacıyla ilgili kurum ve yerlere müzekkereler yazıldığı, Tasfiye Halinde...Çelik İnşaat Turizm ve Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şiketi'nin ortağı ve yasal temsilcisi olduğu göz önüne alınarak, bu şirketin aktif ve pasiflerinin araştırıldığı ve borca batık olduğunun anlaşıldığı, murisin ölüm tarihindeki terekesinin tümü değerlendirildiğinde borca batık olduğunun tespit edildiği gerekçeleriyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
1.Mahkemenin 15.04.2021 tarih ve 2019/273 Esas, 2021/64 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemiz 14.11.2022 tarih ve 2022/3133 E., 2022/8630 K. sayılı kararında özetle; dava konusu vergi borcunun şirket defterlerine kaydının yapılmadığı ve şirket tasfiye olduğu bu halde, şirketin öz sermayesinin 2.393.735,64 TL olarak gözüktüğünün anlaşıldığı, yine bilirkişi raporunda; defterler üzerinde yapılan inceleme sonucu belirtildiği üzere 31.12.2014 tarihinde bilançoya göre kasada 2.551.580,66 TL olarak gösterilse de bu miktarın 01.01.2014 tarihli 2013 döneminden devreden miktar olduğu, bu kaydın gerçek bir kayıt olmayıp, fiktif bir kayıt olduğu belirtilerek, davacılara 28.640,40 TL’nin devredildiğinin anlaşıldığı, dolayısıyla mahkemece, Tas. Hal....Çelik İnş. Turz. Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin fiili kasa mevcudu üzerinden öz sermayesinin gerçek tutarının belirlenmesi, dava konusu borcun şirket kayıtlarında yer almadığı da göz önünde tutularak şirketin tasfiyesi sırasında vergi borcunun kayda alınıp alınmadığı, alınmadı ise tasfiye sırasında arta kalan bir miktar var ise davacı mirasçılara ödenip ödenmediği, şirket hisselerine yönelik devrin, terekenin olağan yönetim kapsamında kalıp kalmadığının da üzerinde durulmak suretiyle karar verilmesi gerekirken, davacıların terekeyi benimseme anlamına gelecek eylem ve işlemlerde bulunup bulunmadığı şüpheye yer bırakmayacak suretle araştırılmadan karar verilmesi doğru görülmemiştir gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
3.Mahkeme başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararında özetle; bozmaya uyularak dosyanın bilirkişiye tevdi edildiği, 15.08.2023 tarihli bilirkişi raporunun, Yargıtay bozma ilamında belirtilen hususları karşılar mahiyette olduğu, davacıların murisin veraset ve intikal vergisi beyannamesini vermiş olması ve murisin ölümü nedeniyle sağlığında yaptırdığı hayat sigortasından ödenen tazminatın, mirasçıların hak sahipliği sıfatından doğan haklarından olduğu ve murisin terekesine dahil olmadığı, bununla birlikte davacıların murisin terekesini sahiplenici bir davranış sergilediklerine dair bilgi, belge ve emare bulunmadığından, TMK'nın 605 ve 610/2 maddeleri kapsamında davacıların mirası ret talebine engel bir husus olmadığı, muris ...'un Tasfiye Halinde...Çelik İnşaat Turizm ve Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şiketi'nin ortağı ve yasal temsilcisi olduğu göz önüne alınarak, bu şirketin aktif ve pasiflerinden borca batık olduğu, murisin ölüm tarihindeki terekesinin tümü değerlendirildiğinde terekenin borca batık olduğu tespit edilmiş, davacıların TMK'nın 605. maddesi kapsamında muris ...'un mirasını hükmen reddine ilişkin olarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde;
1.Mahkemece yeterli araştırma yapılmadan karar verildiği, bozma ilamı gereklerinin yerine getirilmediğini,
2.Dosyadaki mevcut belgelere göre davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, mahkemece davanın kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğunu belirterek hükmün bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir.
Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Somut olayda; Dairenin bozma kararı sonrası dosyanın bilirkişiye tevdi edilerek rapor alındığı, alınan bilirkişi raporunda, tasfiye işlemleri sonrasında davacılara hiçbir ödeme yapılmadığı, tasfiye memuru olarak atanan davacı ...'nın tasfiye işlemleri için ücret almadığı ve terekenin borca batık olduğu tespit edilmiştir.
Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Harçlar Kanunu'nun 13/j maddesi gereğince Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
19.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.