"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/25 E., 2023/212 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; dava konusu 66, 520, 706, 856, 915, 1165, 1220, 1278, 1553, 2656, 2795 ve 2910 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın aynen taksim, mümkün olmaması halinde satış yoluyla giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Bir kısım davalı ortaklığın giderilmesini istemiş; davalı ... vekili davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 23/01/2015 tarihli ve 2013/172 Esas, 2015/23 sayılı Kararı ile davanın kabulüne taşınmazlardaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 23.01.2015 tarihli kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 08/10/2019 tarihli ve 2018/4833 Esas, 2019/6377 Karar sayılı kararıyla; "davacılar tarafından davalı ... aleyhine eldeki ortaklığın giderilmesi davasına konu olan taşınmazlar için tapu iptali ve tescil davası açılmış, mahkemece davanın kabulüne karar verilmişse de dosya henüz kesinleşmemiştir. Bu dosyada verilecek karar pay ve paydaş durumunu değiştirebileceğinden, Pınarhisar Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/154 Esas sayılı dosyası bekletici mesele yapılarak sonucuna göre işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmediği" belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; eksik inceleme ile karar verildiğini, aynen taksimin mümkün olduğunu, paydaşlar arasında satış kararı verilmesi gerektiğini, dava konusu taşınmazların değerinin düşük belirlenmiş olduğunu beyan ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Satışına karar verilen taşınmaz;
a) Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında,
b) Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c) Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir.
Bilindiği üzere ortaklığın satış suretiyle giderilmesinde satışın hangi yöntem ile yapılacağının da kararda gösterilmesi gerekmektedir. Mahkemece satışın ne şekilde yapılacağına dair hükümde belirtme yapılmamış olması ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmemiş olması hükmün bozulmasını gerektirmekte ise de, yeniden yargılama gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un geçici 3. maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 438. maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2.Davalı ... vekilinin temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkeme kararının, hüküm fıkrasının (1) numaralı bendindeki "ortaklığın" kelimesinden sonra gelmek üzere "genel açık artırma ile yapılacak" kelimeleri eklenmek suretiyle, hüküm fıkrasının (1) numaralı bendine üçüncü paragraf eklenerek “Taşınmazların satışından elde edilecek satış bedelinin tapu kaydındaki ve mirasçılık belgesindeki payları oranında paydaşlara dağıtılmasına” cümlesinin yazılmak suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
15.04.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.