"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/336 E., 2023/397 K.
KARAR : Kesinleşen hususlar yönünden yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına, davacı ... ...'ın davası yönünden karar verilmesine yer olmadığına
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kısmen onamasına, davacı ... ... ve mirasçıları hakkında kurulan hüküm yönünden Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; kesinleşen hususlar yönünden yeniden karar verilmesine yer olmadığına, davacı ... ...'nın davası yönünden konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalılar Mülhak Vakıf vekili ile ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar vekili dava dilekçesinde; davacılar ... ve 8 arkadaşının Kayseri'de kurulu ve tescilli bulunan Mülhak Gavremzade Abdulkadir Ağa Bin ...Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitini istemiştir.
Davacılardan ... 'ın dava devam ederken 01.10.2020 tarihinde vefat etmesi üzerine mirasçıları ..., ... ve ... dahili davacı olarak davaya dahil edilmişler ve davacılar vekili mirasçılar yönünden de davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili ile Mülhak Vakıf vekili ayrı ayrı verdikleri cevap dilekçeleri ile davanın reddine karar verilmesini savunmuşlardır.
İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; davacıların Mülhak Gavremzade Abdulkadir Ağa Bin ...Vakfı'nın evlatları olduğunun nüfus kaydı, veraset ilamı ve Kayseri 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/229 Esas, 2018/54 Karar sayılı ve Kayseri 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/259 Esas, 2020/244 Karar sayılı dosyası, Kayseri 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/731 Esas, 2019/281 Karar sayılı kararlarına göre galleden yararlanan vakıf evlatları olduğun, vakıf sicil kaydı, dosyası ile aldırılan bilirkişi raporu ile sübuta erdiği gerekçesi ile davanın kabulü ile davacıların Kayseri'de tescilli ve kurulu bulunan Mülhak Gavremzade Abdulkadir Ağa Bin ...Vakfının galleden yararlanan vakıf evladı olduklarının tespitine; dava devan ederken vefat eden davacılardan ... ...'ın davası yönünden ise gallenin, gelir fazlası anlamında kullanıldığı, Vakıf Hukukuna göre; mazbut ve mülhak vakıflarda, vakfın hayrat ve akarlarının onarımı ile vakfiyelerindeki hayrat hizmetlerin ifasından sonra kalan miktarın anlaşıldığı, dolayısıyla eldeki davanın şahsa sıkı sıkıya bağlı hak olmayıp mal varlığına yönelik hakka ilişkin dava olarak değerlendirilmekle, dava açıldıktan sonra davacı ... ...'ın vefat ettiği, davaya mirası reddetmeyen mirasçılar yönünden devam olunarak mirasçılar yönünden de davanın kabulü ile ... ... mirasçılarının da Mülhak Gavremzade Abdulkadir Ağa Bin ...Vakfı'nın galleden yararlanan vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmiştir.
Davanın kabulüne dair İlk Derece Mahkemesi kararının her iki davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince; Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacılarla aynı şartlara ve ırsi bağa sahip kişilerle ilgili daha önceden kesinleşen mahkeme kararlarının mevcut olduğu, kuruluş aşamasında galle fazlasına ilişkin vakfiyede batın şartı bulunmasına rağmen bu şartın sonradan kaldırıldığı, vakıf evlatlığı listesinde bulunan ... , ..., ..., ... ... , ... ile davacılar arasında irsen irtibatın kurulduğu, bu hususun bilirkişi raporunda değerlendirildiği, dolayısıyla dosyanın esasını ilişkin toplanan delillerin yeterli olduğu, davacıların davasını ispat ettiği anlaşıldığından bu husustaki istinaf taleplerinin yerinde olmadığı; davalı tarafın yargılama sırasında ölen davacı ... mirasçıları ile davaya devam edilmesinin hukuka aykırı olduğu yönündeki istinafına gelince; Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 2018/11170 Esas, 2018/20244 Karar sayılı ilamında da tespit edildiği üzere, yalnız ölen tarafı ilgilendirmeyen, yani mirasçıları da ilgilendiren, mirasçıların malvarlığı haklarını etkileyen davaların, tarafın ölümü ile konusuz kalmayacağı, bu tür davalara, ölen tarafın mirasçıları tarafından (veya mirasçıları aleyhine) devam edileceği, mirasçıları da ilgilendiren davaların, ölen tarafın mirasçılarına geçen alacakları, hakları ve mallarına 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu (4721 Sayılı Kanun) madde 599 ilişkin davalar olduğu, bunların malvarlığı haklarına ilişkin davalar olduğu benzer bir davada Yargıtay 8. Hukuk Dairesince talebin mirasçıların malvarlığını etkileyen bir dava olarak kabul edildiği, dolayısıyla, eldeki davaya ölen davacı ... ... ın mirasçıları tarafından devam edilmesinin ve onların lehine hüküm kurulmasında herhangi bir hukuka aykırılık olmadığı gerekçesi ile her iki davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir .
Bölge Adliye Mahkemesinin davalı vekillerinin istinaf isteminin esastan ret kararının davalı vekillerince temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 30.03.2023 tarih ve 2021/16882 Esas, 2023/1929 Karar sayılı ilamı ile yargılama devam ederken vefat eden ... dışındaki davacılar yönünden verilen kararın onanmasına; ... ve mirasçıları yönünden kurulan hüküm yönünden ise; adı geçenin dava devam ederken vefat ettiği, davanın şahsa bağlı hak olduğu, mirasçıların kendi adlarına ayrı bir dava açmaları gerektiği, konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği gerekçelerine yer verilerek Bölge Adliye Mahkemesi kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi son kararı ile bozma ilamı doğrultusunda; kesinleşen hususlar yönünden yeniden karar verilmesine yer olmadığına; davacı ... dava tarihinden sonra vefat ettiğinden dava konusuz kalmış olup esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davanın niteliği gereği yargılama giderlerinin davacılar üzerinde bırakılmasına ve taraf vekillerine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkeme kararı davalılar ... vekili ile Mülhak Vakıf vekili tarafından davaya dahil edilen mirasçılar yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiği ileri sürülerek temyiz edilmiştir.
Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanmaya yönelik galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, İlk Derece Mahkemesi kararındaki gerekçeye, 6100 sayılı Kanun’un 369/1 inci maddesi de gözetilerek yapılan incelemede aynı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden biri bulunmadığına göre, temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup davalı vekillerinin temyiz dilekçelerinde ileri sürdükleri nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
SONUÇ: Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
269,85 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 157,75 TL'nin temyiz edenlerden ayrı ayrı alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
04.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.