"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
EK KARAR TARİHİ : 09.06.2022
SAYISI : 2023/2 E., 2023/107 K.
KARAR : Davanın reddine
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen 6831 sayılı Orman Kanunu (6831 sayılı Kanun) uyarınca yapılan 2/B işleminin yok hükmünde sayılması istemine ilişkin davada verilen karar ile ilgili yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairemizce, dava konusu Örnekköy 172 ada 1, 2, 3, 5, 6, 7 parsel sayılı taşınmazlara yönelik Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına, aynı yer 172 ada 4 parsel sayılı taşınmaza ilişkin olarak ise Bölge Adliye Mahkemesi ek kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince, bozma ilâmına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı, davacı Orman İdaresi vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı Orman İdaresi vekili dava dilekçesinde; İstanbul ili Beykoz ilçesi Elmalı Köyünde orman tahdidinin 1939 yılında 3116 sayılı Kanuna göre yapılarak kesinleştiğini, bilahare 1974 yılında 6831 sayılı Kanun'un 1744 sayılı Kanun ile değişik 2. madde uygulamaları yapıldığını, ancak itirazlar üzerine yapılan komisyon çalışmaları sonuçlandırılıp ilan edilmediğinden bu çalışmaların geçerlilik kazanmadığını, daha sonra 1988 yılında 94 nolu Orman Kadastro Komisyonu tarafından 6831 sayılı Kanun'un 3302 sayılı Kanun ile değişik 2/B madde uygulaması yapıldığını ve 19.4.1990 tarihinde ilan edildiğini, bu çalışmalar sırasında halen orman niteliği taşıyan yerlerin orman dışına çıkarıldığını, bu hususların müfettiş incelemeleriyle de tespit edildiğini ve 2/B işlemini yapan memurlar hakkında suç duyurusunda bulunulduğunu, soruşturma neticesinde Beykoz Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından zamanaşımı nedeniyle takipsizlik kararı verildiğini, hatalı 2/B işlemlerinin yok hükmünde sayılması için Beykoz 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/15 Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, ancak mahkeme tarafından hak düşürücü süre nedeniyle davanın reddine karar verildiğini ve bu kararın temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay (Kapatılan) 20. Hukuk Dairesi tarafından onandığını, söz konusu onama ilamının içeriğinde, orman kadastro komisyonu üyelerinin görevlerini kötüye kullanarak ya da kendilerine verilen görevlerin dışına çıkarak yaptıkları işlemler hukuk ve ceza davalarına konu olmuşsa bu kişiler tarafından yapılan işlemler yok hükmünde sayılacağından, yönetim tarafından herhangi bir süreye bağlı kalınmaksızın işlemlerin iptali için dava açılabilir ise de böyle bir davanın hasımsız görülemeyeceğinin belirtildiğini, Elmalı Köyü’nde 1990 yılında 94 nolu Orman Kadastro Komisyonu tarafından 2/B uygulamaları yapıldıktan sonra bu köyün, Elmalı ve Örnekköy olarak ikiye ayrıldığını açıklayarak, dava dilekçesinde ayrıntısı belirtilen taşınmazların 2/B çalışmalarının yok hükmünde sayılmasına, taşınmazların vasfının orman olarak düzeltilmesine, tapu kayıtlarına konulan şagil şerhlerinin terkinine karar verilmesi istemiyle dava açmış ve yargılama sırasında dava konusu İstanbul ili Beykoz ilçesi Örnekköy 172 ada 1, 2, 3, 4, 5, 6 ve 7 parsel sayılı taşınmazlar hakkındaki dava, ana dosyadan tefrik edilerek yargılama, eldeki dosya üzerinden yürütülmüştür.
Davalılar cevaplarında; davanın reddini savunmuşlardır.
İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; dava konusu 172 ada 4 nolu parsel orman olduğundan davanın kısmen kabulü ile bu parselin orman olarak tespitine, diğer tüm parseller orman olmadığından davacının davasının bu parseller yönünden reddine, beyanlar hanesinin aynen bırakılmasına karar verilmiş; hükmün, davacı Orman İdaresi ve davalı Hazine vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesince, davacı Orman İdaresinin istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiş ve iş bu karar, davacı Orman İdaresi ve davalı Hazine vekilleri tarafından temyiz edilmekle, Dairemizin 24.03.2022 tarih ve 2021/10967 Esas, 2022/2818 Karar sayılı ilamıyla, davalı Hazinenin istinaf taleplerine ilişkin değerlendirme yapılmadığı gerekçesiyle dosyanın tetkiksiz iadesine karar verilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, ek kararla davalı Hazinenin istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiş ve ek kararın davalı Hazine tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 10.10.2022 tarihli, 2022/6021 Esas ve 2022/7850 Karar sayılı ilamıyla; " dava konusu 172 ada 1, 2, 3, 5, 6 ve 7 parseller yönünden Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verildikten sonra, 172 ada 4 parsel yönünden, 6100 sayılı HMK’ nin 26. maddesinin, 'Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez' hükmünü ihtiva ettiği, somut olayda, davacı Orman İdaresinin talebinin, Beykoz ilçesi Elmalı Köyünde (sonradan Elmalı ve Örnekköy olarak ikiye ayrılmıştır) 1990 yılında 6831 sayılı Kanun' un 2/B maddesi uyarınca yapılan çalışmaların yok hükmünde sayılmasına ilişkin olduğu, dava konusu yerle ilgili, sonradan eylemli ormana dönüştüğüne ilişkin açıkça bir talebinin bulunmadığı açıklanarak, İlk Derece Mahkemesince, 6831 sayılı Kanun' un 2/B maddesi çalışmalarına yönelik olarak yasal süresinde dava açılmadığı göz önüne alınarak, dava konusu 172 ada 4 parsel yönünden de davanın reddine karar verilmesi gerekirken hukuk yargılamasına hakim olan ilkelerden ' taleple bağlılık ' ilkesinin ihlal edilmesi suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmasının isabetsizliğine ..." değinilerek, anılan parsel yönünden Bölge Adliye Mahkemesi ek kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince, bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonucunda; "... somut uyuşmazlığın, Beykoz Elmalı Köyünde (Elmalı ve Örnekköy olarak sonradan ikiye ayrılan) 1990 yılında 6831 sayılı Kanun' un 2/b maddesi uyarınca yapılan çalışmaların yok hükmünde sayılmasına ilişkin olduğu, dava konusu yerle ilgili, sonradan eylemli ormana dönüştüğüne ilişkin talebin bulunmadığı ve 6831 sayılı yasanın 3302 sayılı yasa ile değişik 11. Maddesinde 2/B maddesiyle ilgili orman sınırları dışına çıkarma işlemlerinin itiraz sürelerinin hüküm altına alındığı, yasanın açık hükmünden tutanak ve kararlara karşı askı tarihinden itibaren 6 ay içinde ilgili mahkemeye çıkarma işlemlerine itiraz edebileceği, bu sürenin hak düşürücü süre olduğu, ancak tapulu taşınmazlarda tapu sahiplerinin 10 yıl içinde dava açma hakkının saklı tutulduğunun belirtildiği, dava tarihi ile askı ilan süresi gözönüne alındığında yasanın öngördüğü hak düşürücü sürelerin geçtiği, ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunulmasının bu süreleri kesmeyeceği, kaldı ki hakkında suç duyurusunda bulunulan ilgililer hakkında zamanaşımı nedeniyle takipsizlik kararı verildiği, mahkemece hak düşürücü sürenin re'sen dikkate alınması gerektiği ..." gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı Orman İdaresi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 6831 sayılı Kanun'un 2/B maddesi uygulamasının yok hükmünde olduğunun tespiti istemine ilişkin olup, çekişmeli taşınmazların bulunduğu yörede, 3116 sayılı Kanun hükümleri gereğince 1939 yılında yapılan orman tahdidi, 19.04.1990 tarihinde ilân edilerek kesinleşen 3302 sayılı Kanun ile değişik 2/B madde uygulaması ve 21.07.2010 tarihinde ilan edilen 3402 sayılı Kanun'un Ek- 4. maddesine göre yapılan kullanım kadastrosu çalışmalarının mevcut olduğu anlaşılmaktadır.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, yapılan yargılama ve uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirmesine, hükmüne uyulan bozma ilamı doğrultusunda hüküm verildiğine ve 6100 sayılı Kanun’un 369/1 inci maddesi de gözetilerek yapılan incelemede aynı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden biri de bulunmadığına göre, hükmüne uyulan bozma ilamı ile İlk Derece Mahkemesi kararında yazılı gerekçeler dikkate alındığında temyizen incelenen karar usûl ve kanuna uygun olup, davacı Orman İdaresi vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ONANMASINA,
7139 sayılı Kanun'un 33 üncü maddesi uyarınca Orman İdaresinden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 09.12.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.