Logo

8. Hukuk Dairesi2023/6345 E. 2025/509 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Vakıf evladının, vakfın tevliyetine ehil ve gelir fazlasından (galle) yararlanmaya müstahak olup olmadığının tespiti.

Gerekçe ve Sonuç: Vakfiyede tevliyet için "en büyük erkek evlat" şartı öngörüldüğü ve davacıdan yaşça büyük erkek vakıf evlatlarının bulunduğu, gelir fazlasından yararlanmaya müstahakklık yönünden ise bozma öncesi verilen kararın kesinleştiği gözetilerek, davanın tevliyet yönünden reddine, galle fazlasından yararlanma yönünden ise kabulüne dair yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

KARAR : Bozma sonrası davanın kısmen kabulüne

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tevliyete ehil ve galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti davasına dair verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda; Dairece, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiş, İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı davalı ... vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava dilekçesinde; davacı ...'in, ...'da kurulu mülhak İran Şehbenderi ... ... İbn ... ... Vakfı'nın tevliyetine ehil ve galle fazlasına müstehik vakıf evladı olduğunun tespiti istenmiş, ... Vakfı'nın tevliyetine ehil vakıf evladı olduğunun tespiti istenmiştir.

İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulü ile davacının ...'da kurulu mülhak ... ... İbn ... ... Vakfı'nın tevliyetine ehil ve galle fazlasına müstehik vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmiş, davalı ... vekilinin istinaf başvurusu Bölge Adliye Mahkemesi tarafından esastan reddedilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararının, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 23.09.2020 tarihli ve 2019/2859 Esas, 2020/5311 Karar sayılı ilamı ile; davacının galle fazlasına müstahak olduğuna dair verilen karara yönelik davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddine, tevliyete ehil vakıf evladı olduğuna yönelik temyiz itirazları yönünden ise; dava konusu vakfa ait 3 ... 1328 H/14 Şubat 1910 M. tarihli vakfiyenin tevliyete ilişkin bölümünde; "...tevliyetini dahi sulbi kebir oğlum... şart eyledim badehu sulbi zükur evladımın aslah ve erşed ve ekberine badehu evlâd-ı evlad-ı evlâd-ı evlad-ı zükûrumun aslah ve erşed ve ekberine ve ... saire dahi evlâd-ı evlad-ı evlâdının uhdelerine tevcih ve taraflarından bil-vekale iyfayı hizmet edilmek üzre şart eyledim ..." denilerek tevliyetin, Vakıf erkek evladının aslah (en iyi huylu), ekber (yaşça en büyük) ve erşedine (en olgun, en erginine) şart kılındığı, dosyada bulunan nüfus kayıtlarından 17.10.1985 doğumlu davacıdan yaşça büyük davacının amcaları 1945 doğumlu ... (mevcut mütevelli), 1950 doğumlu ..., 1955 doğumlu ... ve 1958 doğumlu ...'in sağ oldukları, böylece vakfiyede öngörülen ekber şartının gerçekleşmediği anlaşıldığından, tevliyete dair istemin de bu sebeple reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi doğru görülmeyerek Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararı bozulmuştur.

İlk Derece Mahkemesince; bozma ilamına uyularak tevliyet için vakfiyede ekber (yaşça en büyük) olma şartı olduğu, dosyada bulunan nüfus kayıtlarından 17.10.1985 doğumlu davacıdan yaşça büyük davacının amcaları 1945 doğumlu ... (mevcut mütevelli), 1950 doğumlu ..., 1955 doğumlu ... ve 1958 doğumlu ...'in sağ oldukları böylece vakfiyede öngörülen ekber şartının gerçekleşmediği anlaşıldığından davacının tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tepitine ilişkin isteminin reddine; davacının galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine yönelik verilen kararın ise İstinaf ve Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşmesi nedeni ile ilk kararda olduğu gibi davacının galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmiştir.

Davalı ... vekili davanın kısmen kabulüne dair İlk Derece Mahkemesi kararına karşı verdiği temyiz dilekçesinde; vakfiyede galle fazlası için batın şartı olduğunu, davacının üst batınında amcası vb. kişilerin bulunduğunu, tevliyet için ekber şartı olduğunu ve davacıdan büyük vakıf evlatları bulunduğunu, sunulan ve re'sen gözetilecek nedenlerle Mahkeme kararının bozulmasını istemiştir.

Dava, mülhak vakfa mütevelli atanma kararına esas teşkil etmesi yönü ile vakfın tevliyetine ehil vakıf evladı olduğunun tespiti ile vakfın gelir fazlasından faydalanmaya yönelik galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemlerine ilişkindir.

Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 Sayılı Kanun) 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı ... vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

SONUÇ : Açıklanan sebeplerle;

Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

7531 sayılı Kanun'un 20 nci maddesi uyarınca ... Genel Müdürlüğünden harç alınmasına yer olmadığına, peşin harcın istek halinde temyiz eden ... Genel Müdürlüğüne iadesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,

23.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.