Logo

9. Hukuk Dairesi2021/11056 E. 2021/15213 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: İşçilik alacakları davasında, bozma ilamına uyularak verilen kararda usulü kazanılmış hak ihlali ve çelişkili gerekçe bulunup bulunmadığına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Mahkemenin, Yargıtay'ın bozma ilamında kapsam dışında bırakılan ve davalı lehine kesinleşen fazla mesai saati hususunda, bozma sonrası daha yüksek fazla mesai saati ile hüküm kurmasının usulü kazanılmış hakkı ihlal ettiği ve karar gerekçesindeki çelişkili ifadelerin bozmayı gerektirdiği gözetilerek yerel mahkeme kararı bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

...

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan Milli Eğitim Bakanlığı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait okulda aşçı yardımcısı ve temizlikçi olarak 13/12/2010-13/06/2014 tarihleri arasında çalıştığını, iş sözleşmesinin haksız feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin, fazla mesai, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan tahsilini istemiştir.

Davalılar Cevabının Özeti:

Davalı ... vekili, davacının hizmet alım ihalesi neticesinde diğer davalı bünyesinde Muş ili Merkez ilçesi İmam Hatip Lisesinde çalıştırıldığını, ihtiyaç olmaması nedeni ile çalışma olanağının kalmadığını, puantaj kayıtları uyarınca haftada 5 gün 8 saat üzerinden çalışma yapıldığını ve fazla çalışmasının olmadığını, genel tatil sürelerinde okul kapalı olduğundan davacının çalışmasının bulunmadığını, savunarak davanın reddini istemiştir.

Davalı ... Yapı İnş. Tar. Hayv. Tem. Elkt. Oto. San. Tic. Limited Şirketi vekili ise, davacının 10.02.2014 tarihinde kendi bünyelerinde çalışmaya başladığından tazminat sorumluluklarının bulunmadığını, davacının iş yükümlülüklerini yerine getirmediği için iş sözleşmesinin feshedildiğini, fazla mesai talebinin de yerinde olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Karar süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 2016/20919 esas, 2019/18351 karar ve 08/10/2019 tarihli ilamı ile sair temyiz itirazlar yerinde görülmeyerek özetle; davacının kayıtlara göre aralıklı çalıştığının kabulü ile hizmet süresinin buna göre belirlenmesi, yeni belirlenen süreye göre yıllık izin ücreti ile çalışılmayan süreler dışlanarak fazla çalışma ücreti hesabı yapılması gerektiği ve davalı şirketin davalı asıl işveren idare ile birlikte tüm alacaklardan sorumlu tutulması gerektiği, gerekçeleriyle karar bozulmuştur.

Mahkemece bozma ilamına uyularak bilirkişiden ek rapor da alındıktan sonra davanın kısmen kabulüne karar verilerek kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma ve yıllık izin ücreti alacakları hüküm altına alınıp ulusal bayram ve genel tatil ücreti talebinin reddine karar verilmiştir.

Temyiz:

Kararı davalı ... vekili temyiz etmiştir.

Gerekçe:

1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı ... vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2- Vermiş olduğu bir hüküm Yargıtay tarafından bozulan ve Yargıtay'ın bu bozma kararına gerek iradi ve gerekse kanuni şekilde uymuş olan yerel mahkeme, bozma kararı doğrultusunda inceleme yapmak ve hüküm kurmak zorundadır. Mahkeme uyma kararını kaldırarak, direnme kararı veremeyeceği gibi, hükmünün bozma kararının kapsamı dışında kalan bölümleri hakkında da yeni bir karar veremez. Bozmaya uyulmakla bozma lehine olan taraf yararına usulü kazanılmış hak doğmuş olur. Hükmün bir kısmının bozma kapsamı dışında bırakılmasının amacı bu kısımların doğru olduğunu belirlemek, bozmanın sınırlarını çizmek ve bu şekilde usulü kazanılmış hakları oluşturup, korumaktır. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımlar, lehine olan taraf yararına usulü kazanılmış hak oluşturur.

Somut uyuşmazlıkta, bozma öncesi hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının haftada 15 saat fazla çalışma yaptığı kabulü ile alacak hesaplanmış olup bu husus temyiz ve bozma konusu yapılmamıştır.

Bozma sonrası Mahkemece haftalık 18 saatlik fazla çalışma kabulü ile hesaplama yapan rapora itibar edilmesi davalı lehine oluşan usulü kazanılmış hakkın ihlaline yol açmakla hatalıdır.

3- Bozma öncesi davalı ...’nın davalı alacaklarından asıl işveren sıfatıyla sorumlu olduğu kabul edilmiş ve bu duruma bozma kararında da yer verilmiştir. Buna rağmen Mahkemece karar gerekçesinin bir bölümünde “ Davacının davalı ... bünyesinde geçen çalışmalarının, geçerli asıl-alt işverenlik ilişkisine dayanmayıp muvazaa olarak nitelendirilmesi gerektiği, böylelikle başlangıçtan itibaren davacının davalı bakanlık işçisi olduğu davalı bakanlığın davacının tazminat ve işçilik alacağı taleplerinden sorumlu olacağı açıktır. “ şeklinde açıklama yapılması isabetsizdir.

Öte yandan gerekçenin devamında idarenin asıl işveren olduğunun açıklanması da kendi içindi çelişki oluşturmakla hatalıdır.

4- Harçtan muaf olan davalı ...’na yargılama giderleri içinde harç yüklenmesi de hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

Sonuç:

Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, 01/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.