"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 9. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
...
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, yirmi yıllık tecrübeye sahip kalıpçı ustası olan davacının yurt dışı hizmet akdi ile davalı şirket nezdinde en son aylık net 5.625 Suudi Arabistan Riyali (SAR) ücret ile çalışırken iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini ileri sürerek, kıdem, ihbar tazminatları ile fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, zamanaşımı definde bulunduklarını, davacının yurt dışı firması olan ... Contractig Co. Ltd. şirketinde çalıştığını, tüm maaşlarının ve sosyal haklarının dava dışı...şirketi tarafından ödendiğini, işbu davanın müvekkili şirketle hiçbir ilgisi olmadığını, davacının dava dışı...şirketinin projesinde 26.01.2014-25.07.2016 tarihleri arasında çalıştığını, 25.07.2016 tarihli mutabakat belgesi ile işverenini ibra ettiğini, davacının çalışmasının kesintisiz olmadığını, bu nedenle Türkiye’de bulunduğu sürelerin hizmet süresinden düşülmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalı tarafından iş sözleşmesinin haklı nedenle sona erdirildiği ve ihbar öneli verildiği ispat edilemediğinden davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, yapılan ödemelerin mahsubu ile davacının bakiye kıdem ve ihbar tazminatının bulunduğu, tanık beyanlarına göre davacının fazla mesai, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yaptığı ve ücretlerinin ödenmediği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı davalı vekili ile katılma yoluyla davacı vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
Gerekçe:
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, taraflar arasındaki sözleşmeye, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre; davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Taraflar arasında davacının hizmet süresi uyuşmazlık konusudur.
İş hukukunda çalışma olgusunu ve hizmet süresini ispat yükü, bunu iddia eden işçiye düşer. Çalışma olgusu her türlü delille kanıtlanabilir. Çalışmanın ispatı konusunda, Sosyal Güvenlik Kurumu ve işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Özellikle iddia edilen çalışma döneminde Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarındaki işverenlerin araştırılması ve kayden görünen işverenlerle işçi arasında iş görme ediminin yerine getirilip getirilmediği, kaydın ne şekilde oluştuğu araştırılmalıdır.
İşçinin çalışma olgusunun tespitinde işyerinde veya komşu işyerinde çalışanların tanıklığı önemli olduğu gibi tanık olarak dinlenecek kişinin tanıklığına güveni etkileyebilecek bir durumun olup olmadığı da araştırılmalıdır. Tanıklar belirli bir dönem çalışmışlarsa ve başkaca delil yok ise beyanlarının belirtikleri dönemle sınırlandırılması gerekir.
Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece davacının davalı şirket nezdinde 26/02/2012-28/02/2017 tarihleri arasında çalıştığı kabul edilmiş ise de, davacının Sosyal Güvenlik Kurumu hizmet döküm cetvelinde söz konusu hizmet süresi içerisinde 11/06/2013-31/07/2013 tarihleri arasında dava dışı... Yapı Şirketi, 21/08/2013-09/01/2014 tarihleri arasında ise dava dışı... Yapı İnşaat Şirketi tarafından yurt içindeki çalışmalarının bildirildiği görülmüş, davacının bu dönemlerde yurt dışına çıkmadığı da yurt dışı giriş çıkış kayıtlarından anlaşılmıştır.
Mahkemece, davacının dava dışı şirketler nezdinde çalıştığı 11/06/2013-31/07/2013 ve 21/08/2013-09/01/2014 tarihleri arasındaki dönemlerin hizmet süresinden dışlanarak yeniden belirlenecek hizmet süresine göre talep edilen alacakların hesaplatılıp hüküm altına alınması gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 08/12/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.