"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 30. Hukuk Dairesi
AVUKAT ...
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 2. İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 09/02/2015 tarihinde sendika üyeliğinin kabul edildiğini, alt işverenlik ilişkisinde muvazaanın tespit edildiğini ve Toplu İş Sözleşmesinden kaynaklanan alacaklardan yararlanması gerektiğine ilişkin ... 1 İş Mahkemesi' nin 2016/217 Esas sayılı dosyada kararın kesinleştiğini, kesin hüküm ile karara bağlanan 11/02/2016 dönemi sonrası alacakların ödenmediğini ileri sürerek ücret farkı, ilave tediye, akdi ikramiye, kıdem zammı, giyim yardımı, sosyal yardım, şeker yardımı ve aile yardımı alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının alacaklarının ödendiğini, ödenmeyen alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının davalı işyerinde bakım onarım atölyesinde tesisatçı olarak çalıştığı, asıl işveren işçileriyle alt işveren işçilerinin aynı tezgahlarda yan yana, aynı işi yaparak çalıştıklarını, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 2 maddesi ve alt işveren yönetmeliğindeki düzenlemeler ve işyerindeki tespitler karşısında alt işverenlik sözleşmesinin muvazzaalı olduğu, yapılan işin işyerinde yürütülen mal ve hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerden veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerden olmadığı, dosyamızda davalı bulunan asıl işveren ve alt işveren arasındaki ilişkinin muvazzaalı olduğu, 4857 sayılı yasanın 2/7. Maddesine göre alt işveren işçilerinin baştan itibaren asıl işveren işçisi sayılması gerektiği ve bu nedenle Toplu İş Sözleşmesinden faydalanması gerektiği, ... 1.İş Mahkemesinin 2016/217 Esas sayılı kesinleşmiş dosyası, yine aynı konuda açılmış olan davalarda ... 1.İş Mahkemesi tarafından davaların kabulü yönünde karar verilmiş olması hukuki belirlilik ve öngörülebilirlik ilkeleri birlikte değerlendirilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davacı işçi tarafından, davalı işverene karşı aynı taleplerle açılan davanın ... 1. İş Mahkemesinin 06/10/2016 tarih ... karar sayılı ilamı ile karara bağlandığı, verilen kararla davalı ...Ş. ile hizmet alımı yapılan firmalar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunmadığı, ilişkinin muvazaaya dayalı olduğu bu durum çerçevesinde davacının baştan itibaren asıl işveren olan Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. işçisi olduğu, davacının toplu iş sözleşmesinden kaynaklı 10/02/2016 tarihleri arasına ait fark alacak talebinde bulunabileceğinin kabulü ile toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan alacakların hüküm altına alındığı, davalı taraf istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 28/12/2016 tarih 2016/175 esas 2016/162 karar sayılı ilamıyla esastan reddine karar verildiği, verilen kararın temyiz kanun yolundan geçmeden kesinleştiği, eldeki dava da ise, davacının ücret farkı, ilave tediye, şeker ikramiyesi (akdi ikramiye), kıdem zammı, giyim yardımı, sosyal yardım, şeker yardımı ve aile yardımı alacaklarının hüküm altına alındığı, davacı hakkında daha önceki dönem yönünden verilmiş ve ... Bölge Adliye Mahkemesi incelemesinden geçip kesinleşen ancak temyiz kanun yolundan geçmeyen muvazaa tespit kararı mevcut ise de, dosya kapsamı itibariyle davacının davalı işyerinin bakım-onarım atölyesinde tesisatçı olarak çalıştığı ve hizmet alım sözleşmesinin konusunun “bakım-onarım (mekanik-elektrik) hizmetleri, elektrik tesisat montaj hizmetleri, dökümhane takımlarının bakım onarımları, sıhhi tesisat ve kazan bakım işletme, proje hizmetleri işçiliğinin yapılması” olduğu, arızi de olsa planlı da olsa, bakım ve onarım işlerinin doğrudan davalının üretim organizasyonu içinde yer almadığı gibi aksine, planlı bakım ve onarım işinin asıl iş devam ettikçe devam eden ve asıl işe bağımlı olan işlerden olduğu sonucuna ulaşıldığı, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 22/01/2018 tarih 2017/45868 Esas 2018/959 Karar ve 20/12/2017 tarih 2017/44744 Esas 2017/30320 Karar sayılı ilamları ile Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 03/02/2021 tarih 2020/4930 Esas, 2021/3345 Karar sayılı ilamının da bu yönde olduğu, bu durumda, davalı işyerinde yapılan planlı bakım ve onarım işinin asıl işin bir parçası olduğu yönünde bir mahkeme kararı değil, aksine yapılan işin yardımcı iş olduğu ve yardımcı işlerin bölünerek alt işveren işçilerine yaptırılabileceğine ilişkin kesinleşmiş Yargıtay kararının bulunduğu, böylece, davacının yaptığı işin asıl işe yardımcı iş niteliğinde olduğu kabul edilerek yardımcı işin alt işverene verilebilmesi için teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektirmesi gerekmediği gibi, yardımcı işlerin bölünerek alt işverene verilmesine engel de bulunmadığı gözetilerek muvazaa iddiasına dayalı taleplerin yerinde olmadığı bu nedenle davalının istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece Mahkemesinin kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasında davalı işveren ile yapılan hizmet alım sözleşmesinin muvazaalı olup olmadığı konusunda uyuşmazlık mevcuttur.
Davacı, davalı işverene ait şeker üretimi yapılan işyerinde değil ...de şeker üretim makineleri yapımı ve onarımı işinde Makine Fabrikasında çalışmaktadır. Şeker üretimi yapılan işyerinde planlı veya arizi bakım onarım işlerinin yardımcı iş olduğu ve alt işverene verilmesinde yasal sınırlama bulunmadığı izahtan varestedir. Ancak şeker üretiminde kullanılan makinelerin üretildiği, tamir ve bakımı işlerinin yapıldığı işyerinde makine tesisatlarının yapımı, onarımı işlerinde işverenin asıl işçileriyle aynı atölyede ve tezgahlarda çalışan işçiler için işin yardımcı iş olduğunun kabulü hatalıdır. Davacının çalıştığı işyerinde davacı ile aynı işi yaptığı keşif sırasında bilirkişi raporuna eklenen işyeri atölye krokisinden tespit edilen Murat Kuldaş’ın açtığı davalarda muvazaa kabul edilerek davanın kabulü yönünde kurulan hükmün Dairemizin aynı gün temyiz incelemesinde ... ilamıyla onandığı, ayrıca 2021/5568 esas, 2021/9822 karar sayılı 02.06.2021 tarihli emsal onama ilamı ve önceki tarihlerde verilmiş muvazaa yönünden kesinleşen ilamlar bulunduğu UYAP sistemi taramasında tespit edilmiştir. Kesinleşmiş Yargıtay kararları nazara alındığında makine fabrikası işyerinde yapılan işin asıl iş olup yardımcı iş olmadığı bu nedenle asıl işveren - alt işveren ilişkisinin geçerli olarak kurulmadığı, açıktır.
Bölge Adliye Mahkemesinin kararı bu nedenle isabetsiz olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 15.09.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.