Logo

9. Hukuk Dairesi2021/9585 E. 2021/15528 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Yargıtay'ın bozma ilamına rağmen, yerel mahkemenin davacı lehine hüküm kurması nedeniyle davalının usuli kazanılmış hakkının ihlal edilip edilmediğine ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Yargıtay’ın bozma ilamında, kıdem ve fazla mesai alacaklarının belirli bir hesaplama yöntemine göre hesaplanması gerektiği belirtilmişken, yerel mahkemenin bu yönteme uymayıp farklı bir hesaplama ile davacı lehine karar vermesi, davalının bozma kararıyla elde ettiği usuli kazanılmış hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle yerel mahkeme kararı bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

...

DAVA TÜRÜ : ALACAK

...

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalı vekilince istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 09/11/2021 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı adına gelen olmadı. Karşı taraf adına vekili Avukat ... geldi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili, müvekkilinin davalının yurt dışındaki işyerinde çalışırken iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedildiğini, tazminatları ve bir kısım işçilik ücretlerinin ödenmediği belirterek kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma, genel tatil, hafta tatili ve ücret alacağına ilişkin alacaklarının faiziyle birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.

Davalı Cevabının Özeti:

Davalı vekili, dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını beyanla haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:

İlk Derece Mahkemesince, Dairemizin 01.10.2019 tarihli bozma ilamına uyulduğu belirtilerek, yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Temyiz:

Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.

Gerekçe:

1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, taraflar arasındaki sözleşmeye, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2-Bilindiği üzere; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda (keza mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda) "usuli kazanılmış hak" kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.

Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. (Yargıtay İBK 9.5.1960 tarih 21/9, RG. 28.6.1960-10537) Hükmün bir kısmının bozma kapsamı dışında bırakılmasının amacı bu kısımların doğru olduğunu belirlemek, bozmanın sınırlarını çizmek ve bu şekilde usulü kazanılmış hakları oluşturup, korumaktır. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).

Somut olayda, İlk Derece Mahkemesince Dairemizin 01.10.2019 tarihli bozma ilamına uyulmasına karar verilerek dava konusu kıdem tazminatı ile fazla çalışma alacaklarının hesaplanmasına yönelik bilirkişi raporu alındığı, 16.11.2020 tarihli söz konusu raporda bozma ilamında işaret edilen şekilde yapılan hesaplamalar sonucunda davacının 7.528,92 ABD Doları kıdem tazminatı ile 7.590,00 ABD Doları fazla çalışma alacağının tespit edildiği gözetilmeksizin mahkemece bozma ilamında işaret edilen şekilde yapılan hesaplamalar sonucunda bulunan tutarlara karar verildiği gerekçesi ile davacı lehine 7.979,84 ABD Doları kıdem tazminatı ile 11.555,80 ABD Doları fazla çalışma alacağına hükmedildiği anlaşılmış olup uyulmasına karar verilen bozma ilamı ile davalı taraf yararına doğan usuli kazanılmış hak dikkate alınmadan ve bozma ilamı gereği yerine getirilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup tekrar bozmayı gerektirmiştir.

Sonuç:

Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.11.2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.